Sociaal ondernemen: maar waar blijven de handvatten?

 DDB-expert Peter Scholten recenseert: Sociaal ondernemerschap. De beweging naar nieuwe hybride modellen voor een andere toekomst
DDB-expert Peter Scholten recenseert: Sociaal ondernemerschap. De beweging naar nieuwe hybride modellen voor een andere toekomst
6 april 2016
Opinie | | (Social) Impact

Boekrecensie Sociaal ondernemerschap. De beweging naar nieuwe hybride modellen voor een andere toekomst
 
Sociaal ondernemen is een hybride activiteit: het gaat om de beste mix van zowel financiële als maatschappelijke resultaten. Er is veel aandacht voor, en de auteurs van het boekje ‘Sociaal ondernemerschap. De beweging naar nieuwe hybride modellen voor een andere toekomst‘ (Onder hoofdredactie van prof. dr. Lucas Meijs en Monique de Ritter MSc, uitgave SMO 2015) vinden het zelfs een ‘opwindende ontwikkeling’ (blz. 57) en zien een hele beweging voor zich.  Wellicht een tikkeltje overdreven, maar goed, als je iets wilt promoten moet je het wel met verve doen! En dat is wat dit boekje vooral lijkt te doen: het promoten en toegankelijker maken van het sociaal ondernemerschap.
 
Het geheel is interessant, zonder echt heel veel nieuws te melden. Het is meer een overzicht van de stand van zaken, waarbij gelukkig niet naar een exclusieve definitie wordt gezocht, maar over de volle breedte van het thema de ontwikkelingen en mogelijkheden worden beschreven.
En (uiteraard) een hoofdstuk over het meten van impact, want zonder dit inzicht weet je nooit of je op de goede weg bent. De beloofde ‘concrete handvatten waarmee een sociaal ondernemer zijn inzicht in de eigen impact kan vergroten’ is echter erg mager.
 
Impactwaardeketen
Na de impactwaardeketen (wat nu toch echt wel een keer bekend verondersteld mag worden; die keten is al bedacht in de vorige eeuw door Olsen en Lingane en heeft in Nederland al in bijna alle publicaties over sociaal ondernemen gestaan), volgt de eeuwige mededeling dat het ‘helaas niet makkelijk is om de impact van sociaal ondernemerschap op een goede manier te evalueren’.
 
Performance
Terecht wordt gesteld dat meten en het gebruik van tools vaak resulteert in een nadruk op prestatie (performance). ‘Performance gaat veel meer om hoe goed je doet wat je van plan was te doen. (…) Impact gaat juist over de vraag of je wel het goede doet. Bereik je wel je doelgroep en zijn zij vervolgens wel echt beter af.’ (blz. 84).
Hoopvol stevent de lezer dan ook af op de volgende paragraaf met de uitnodigende titel: ‘aan de slag’.
 
Stappenplan
En dan wordt het boekje helaas wat te mager…. Een stappenplan van twee pagina’s (waarvan de laatste stap is: ‘schakel hulp in’!) is echt te weinig. Geen toelichtingen, geen hulpmiddelen, geen voorbeelden en soms zelfs maar twee-en-een-halve regel tekst per stap!
 
Meer ruimte voor praktische handvatten
Maar wel opmerkingen als ‘deze stap is erg belangrijk’ en ‘als het bewijs niet toereikend is, is het de uitdaging om zelf je impact te gaan meten’. Dat er te weinig ruimte zou zijn in dit hoofdstuk voor een overzicht van tekorten in allerlei technieken, dat kan ik billijken, maar er had echt wel iets meer ruimte ingeruimd mogen worden voor wat praktische(r) handvatten.
 
Kortom, het boekje is vooral ‘leuk en informatief’ voor wie iets meer wil weten over sociaal ondernemen in Nederland. Voor de actieve ondernemer vrees ik dat het wat te mager blijft.