Nice to know… maar geen cash flow!

‘Kleine goede doelen worstelen met het tonen van impact’ lezen we in DDB van 20 juni j.l. Maar is dat wel zo…? En als het zo is, hoe komt dat dan?
 
Het Engels bureau Lloyd Bank Foundation heeft onderzocht dat kleine goede doelen aanzienlijke waarde leveren voor hun lokale gemeenschappen, de economie en de lokale autoriteiten, maar worstelen om hun impact te meten en aan financiers te laten zien. 
Partin-directeur Erik Boerrigter voegt daaraan toe dat dit ook in Nederland geldt: ook hier wordt aanzienlijk waarde gecreëerd, maar wordt er maar in beperkte mate gemeten. 
‘Kleinere organisaties’, aldus het Britse rapport, ‘hebben vaak beperkte middelen om maatschappelijke waarde op een dergelijke formele en systematische manier te meten.’
Boerrigter: ‘Hoewel kleine goede doelen positief staan tegenover het meten van hun impact, is dit in de praktijk vaak niet haalbaar. Impactmeting is het domein geworden van de wetenschap en consultants. Als gevolg hiervan is uitbesteden van impactmeting veelal een te kostbare zaak en zelf meten vormt vaak een te zware administratieve belasting. De methoden die vanuit de wetenschap en de consultancy beschikbaar zijn, zijn afgestemd op de grotere organisaties. En die hoeveelheid werk kan de kleine club over het algemeen niet aan.’
 
Dat lijkt me echt niet waar: juist veel methoden zijn ook voor kleinere organisaties en doe-het-zelf aanpak beschikbaar. Ook tegen geringe kosten en ook met relatief weinig werk. Maar daar zit het probleem volgens mij ook niet: Iedereen wil best, maar de vraag is meer: wat levert het eigenlijk op? Als kleine organisatie wil je niet veel overheadkosten maken en je tijd zo nuttig mogelijk besteden. Dus impactmeten doe je alleen als het je ook concreet wat oplevert.
 
In de afgelopen jaren heb ik veel vragen over impactonderzoeken gekregen. Mijn eerste vraag aan (ook kleine) organisaties is meestal waarom men dat onderzoek wil en het antwoord is steevast: ‘om onze impact zichtbaar te maken’. Maar de tweede vraag: ‘wat wil je ermee bereiken; wat is het doel?’ gaf vaak het volgende antwoord: ‘Omdat we geld van investeerders willen krijgen’.
Dat is logisch en er is ook niks mis mee. Integendeel: als je geld wilt van een investeerder, moet je laten zien wat je waard bent. Maar de kwestie is: als je je waarde kunt laten zien, wordt er dan ook echt in je geïnvesteerd? Krijg je dan meer giften, meer subsidies, meer donaties?
 
In de praktijk valt dat nogal tegen. Feitelijk is het zo dat ‘men’ vindt dat je je impact moet meten; maar wie trekt op basis van zo’n onderzoek dat de waarde aantoont nu eigenlijk de portemonnee?
En dan hebben organisaties gelijk als ze zeggen: ik doe het niet, want het levert niks op. De idealistische variant (‘weten dat je het goede goed doet’) lukt vaak ook wel op de gut feeling en de tevredenheid van mensen. Ik zou wel eens een onderzoek willen zien naar de vraag of goede doelen die hun impact meten structureel meer geld zijn gaan ontvangen dan organisaties die dat niet doen. 
Kortom: ik denk niet dat impactmeten zo duur of zo moeilijk is. Ook niet voor kleinere organisaties. Daar ligt niet het probleem. Punt is, dat je kunt blijven aantonen hoe goed je bent, maar dat levert niet echt rendement op. Nice to know, maar geen cash flow…