Koepels

IF wordt Nederland Filantropieland: van branchekoepel naar beweging

Geboren: Nederland Filantropieland. 'Meer een beweging dan een traditionele brancheorganisatie'

23 november 2016

Instituut Fondsenwerving gaat vanaf vandaag verder onder de nieuwe naam Nederland Filantropieland (NLFL). De midden jaren negentig opgerichte vereniging - met 600 aangesloten leden - is tot nu toe de branchekoepel van fondsenwervende instellingen, professionals en dienstverleners, maar schudt met de naamwisseling definitief zijn oude veren af. Met de lancering vandaag van een kennisdelings- en ontmoetingsplatform (www.nlfl.nl) laat NLFL direct zien hoe het de toekomst voor zich ziet: geen gesloten vereniging, maar een open structuur waaraan iedereen zijn eigen kennis en kunde bijdraagt.

Mindshift

De drijvende kracht achter de transformatie van Instituut Fondsenwerving naar een 2.0-structuur is de vorig jaar aangetreden voorzitter Fons van Rooij. De oud-WWAV-directeur, die tegenwoordig als zelfstandig non profit-strateeg door het leven gaat, heeft in relatief korte tijd binnen Instituut Fondsenwerving een ware revolutie in denken over de rol van de eigen organisatie op gang gebracht. Vanaf het begin werd hij in die plannen con amore ondersteund door directeur Hanneke Lenkens. Beiden zijn het afgelopen jaar als ware missionarissen van een nieuw verenigingsideaal op pad geweest om zowel binnen als buiten het IF de handen op elkaar te krijgen voor een compleet andere organisatievorm: geen herschikking van het meubilair, maar een echte mindshift. De essentie daarvan is dat Van Rooij cum sui de sprong wagen van een gesloten structuur die in de eerste plaats uitsluitend de belangen van de betalende leden behartigt, naar een open platform dat daarnaast ook het filantropisch klimaat in Nederland in brede zin wil bevorderen.

Gezond filantropieklimaat

Van Rooij: 'Een brancheorganisatie als een gesloten bolwerk, met de blik naar binnen in plaats van naar buiten, is minder van deze tijd. Wij zien NLFL in de eerste plaats als een platform dat iedereen met interesse in de flantropie wil bedienen. Dat doen we door het toegankelijk maken en delen van kennis en door bezoekers met elkaar in contact te brengen op www.nlfl.nl. Het wisselt de klassieke benadering van belangenbehartiging alleen voor aangesloten leden in voor het opkomen voor een hoger doel, een gezond filantropieklimaat. Bij dat laatste is iedereen gebaat, van klein tot groot, van bezoldigde tot vrijwilliger en van goed doel tot dienstverlener.'

Leap of faith

Die breuk met het verleden bergt uiteraard risico's in zich. Er is een 'leap of faith' nodig om de oude structuur - een vereniging met leden die betalen voor exclusieve toegevoegde ledendiensten - deels los te laten. Verwatert immers daardoor niet het gezamenlijke belang? Blijft er voldoende binding om ook een financieel gezonde exploitatie te draaien?

Zes basisprincipes van NLFL

Van Rooij: 'Ja, er is wat lef voor nodig. En nee, het is niet zo moeilijk om te hervormen van oud naar nieuw, van gesloten naar open, van vermenigvuldigen naar delen, van …noem maar op. Alleen iedereen moet wel willen meedoen. Nou dat ging achteraf bezien best soepel. Wij, bestuur, directie en ledenraad, wisten de principes van waaruit we wilden gaan werken snel op te schrijven. We kwamen er tot zes: (1) kennis is er om te delen, (2) alles draait om mensen, (3) verbinden van al het goede wat er al is; (4) Ontwikkelen wat er nog niet is; (5) voor iedereen toegankelijk en (6) tegen de laagst mogelijke contributie. Die zes principes vormen de kern wat we willen en wat we doen. Met dat verhaal zijn we de boer opgegaan.'

Financiering

Over de financiering van de nieuwe idealen zegt directeur Hanneke Lenkens: 'Door de afgelopen jaren noodgedwongen de tering naar de nering te hebben gezet, hebben we geleerd met weinig geld heel veel te doen. Met veel hulp van vrijwilligers, inmiddels zo’n kleine honderd, en onvoorwaardelijke steun in kind van Ifunds, hebben we de huishouding op orde weten te brengen en de plannen weten te smeden. Inmiddels hebben we een groot aantal maatschappelijke partners om ons heen verzameld, die allemaal zijn meegegaan in ons enthousiasme. Het maakt dat wij de begroting flink hebben kunnen opvoeren en de contributie laag hebben weten te houden. We draaien al weer drie jaar zwarte cijfers en we hebben ons negatieve eigen vermogen weggewerkt. We hebben een aantal zeer fijne partners weten te werven, waaronder de hoofdsponsor Emolife. Maar ook tal van ZZP’ers. In onze stal is plaats voor iedereen. Het geeft ons de komende jaren de zekerheid dat we verder kunnen bouwen.'

Ambitieuze aanwas

Aan ambitie geen gebrek, maar sloeg het verhaal ook aan? Met andere woorden: hoeveel realiteitszin wordt het nieuwe ideaal van NLFL in de sector toegedicht? Van Rooij: 'Vrijwel iedereen die we spreken, wil graag meedoen. We hebben er alle vertrouwen in dat naast de ongeveer 600 leden die we nu hebben er zich de komende jaren nog wel een paar duizend bij aansluiten. Leden betalen een contributie van €175 per jaar. Dat kan ook als gastlid overigens: die betalen geen contributie maar alleen een bijdrage per event, zoals een webinar.'
Hoe ziet NLFL de ambitieuze aanwas voor zich? Van Rooij: 'In het kielzog van de leden komen ook de organisaties die zij vertegenwoordigen. We bouwen de beweging - want dat is het - stap voor stap uit. Nu staat het online platform er, maar de komende maanden gaan we het met de bijna honderd vrijwilligers, en iedereen die zich geroepen voelt bij te dragen, zorgvuldig aanvullen met de kennis die onder ons is. Wikipedia is ook niet in één dag gebouwd. In februari 2017 hebben we het met elkaar voor een belangrijk deel gefixed, en rollen we het uit naar al die duizenden vertegenwoordigers van organisaties die nu nog buiten onze netwerk vallen.'

NLFL is een beweging

'Ontmoeten' en 'ontwikkelen' lijken de meest gebruikte werkwoorden: maar wat betekent dat concreet? Van Rooij: 'Ontmoeten en ontwikkelen zitten al ruim twintig jaar in ons DNA. Dat zijn vaste waarden. De duizenden mensen waarmee we de afgelopen jaren contact hebben gehad, willen we weer samenbrengen om te leren van elkaar en vragen hun ervaringen uit te wisselen. Met de webinars, ontwikkeld en gedragen door vrijwilligers en belangeloos gefaciliteerd door iFunds, hebben we het afgelopen jaar zo’n duizend mensen bereikt. Op een namiddag kwamen tweehonderd van hen naar Amersfoort om de inleiders van de webinars te ontmoeten. Een spectaculair succes. Het zegt iets over de behoeften. De cafés, een initiatief van Reinier Spruit, zijn een doorslaand succes en organiseren we nu ook buiten Amsterdam. Online en offline versmelten we zo met elkaar. Met een klein en compact team onder leiding van Hanneke en een grote schil met vrijwilligers vormen we in de echte zin van het woord een beweging die de filantropie in Nederland wil bevorderen. Maar het ook vooral makkelijker wil maken voor iedereen. Dat is onze missie. En daar gaan we voor.'

►Kennisplatform www.nlfl.nl: wat is het?

Lenkens: 'Het kenniscentrum biedt bezoekers de twee meest elementaire functies die nodig zijn om te je werk naar behoren te doen. Dat is vakkennis en een netwerk met vakgenoten. Als je geen of onvoldoende kennis hebt wordt het lastig je vak goed uit te oefenen, maar als je geen mensen hebt om mee te sparren wordt je werk er ook niet beter van. Kennis bieden we aan via een eenvoudige startpagina waar je op voor de hand liggende thema’s kennis kunt ophalen. Als je geen antwoord op je vraag vindt, ga je naar het forum waar je langs dezelfde thema’s je vraag in de groep kunt gooien. Daarnaast bieden we tussen de twintig en dertig webinars per jaar, waarin we inzoomen op specifieke onderwerpen. Het beheren van de thema’s en het organiseren en geven van webinars zijn het product van vrijwilligerswerk. Wat wij doen is de vrijwilligers in staat stellen in eigen tijd en op eigen condities invulling te geven aan hun behoefte hun kennis te delen. Het zijn stuk voor stuk vakmensen met een expertise en een goed verhaal. De techniek faciliteert het.'
'Onze betalende leden hebben een eigen profiel, waarop ze hun expertise en ervaring kunnen etaleren. Ze kunnen daar ook op aangeven of beschikbaar zijn te sparren als een ander lid daar even behoefte aan heeft.’

Van Rooij: ‘We zien het natuurlijk ook als een interessant experiment. Iedereen is op zoek naar geld, vrijwilligers, expertise, noem maar op. Zijn we ook bereid elkaar bij te staan in die zoektocht? Ik heb al jong geleerd dat alles in het leven begint met geven. Met het platform willen we dat faciliteren. Het is onze overtuiging dat iedereen die met open vizier zijn kennis aanbiedt daar een veelvoud aan kennis en netwerkcontacten voor terugkrijgt. Het is de ultieme vorm van filantropie, elkaar vooruit helpen.’
Lenkens: ‘Het platform zal zo goed worden als de collega’s bereid zijn er wat van henzelf in te stoppen. Het is crowdsourcing in optima forma. Daarom gaan we nu met een soft launche online en nodigen we iedereen uit vanaf nu mee te doen. We zoeken voor tal van kennisrubrieken nog zogenoemde Knowledge Champs. In februari moet het voldoende zijn gevuld en verwachten we het aan heel Nederland te kunnen aanbieden.’

►Nederland Filantropieland: nieuwe organisatiestructuur

Basisleden: iedereen die werkzaam is binnen de filantropie kan toetreden tot NLFL. De basisleden hebben het stemrecht in de vereniging. Van Rooij: 'Filantropie is een vak van mensen en draait om de idealen van mensen. Organisaties zijn slechts instrumenten om samen iets te bereiken. Mensen hebben vandaag de dag meerdere rollen. Ze werken bijv. drie dagen als manager fondsenwerving, zijn twee dagen ZZP’er/adviseur en in de vrije tijd voorzitter/vrijwilliger van een goed doel, maatschappelijke organisatie. Zij weten vanuit die rollen het beste hoe de filantropie zich moet ontwikkelen.'

Gekozen ledenraad: er is een getrapt systeem, met een gekozen ledenraad. De ledenraad is het hoogste orgaan. Verkiezingen zijn online. Alle leden kunnen zich aan de hand van competentieprofielen verkiesbaar stellen voor een zetel in de ledenraad.

Gastleden en leden: zij betalen een vaste contributie. Gastleden betalen een bijdrage per event, per webinar of per café. Sommige onderdelen, zoals het forum, zijn alleen voor betalende leden. Leden hebben - met een eigen profiel - voor € 175 overal gratis toegang toe. Leden die ook inhoudelijk bijdragen, als vrijwilliger, als zogenoemde 'Knowledge champ' (moderator op het platform) ontvangen korting op hun contributie oplopend tot 60%. Van Rooij: 'Het bestuur heeft zich plechtig voorgenomen jaarlijks de contributie te verlagen. We zijn nu eenmaal graag wat tegendraads. Dat kunnen we ons echter alleen veroorloven als we voldoende nieuwe leden werven. Dat is de gezonde, maar noodzakelijke druk die we op onszelf opleggen.'

Lidmaatschap Organisaties: organisaties kunnen zich aansluiten na een persoonlijk lidmaatschap van een vertegenwoordiger van die organisatie. Zij hebben stemrecht via hun vertegenwoordiger. Organisaties genieten voordelen via inkooparrangementen, werken binnen NLFL samen op thema’s en worden daarin gefaciliteerd door het bureau. De opvattingen van organisaties of groepen organisaties worden meegenomen en uitgedragen in de verschillende overleggen (bijv. via SBF, Stuurgroep Erkenningstelsel).

►Wilt u voortaan elke donderdagochtend het laatste nieuws, opinies en achtergronden over de wereld van doneren & sociaal investeren? Voor een geheel kosteloos abonnement op DDB Journaal: klik hier.