Rond 2010 is het fenomeen crowdfunding in de creatieve sector ontstaan. De afgelopen jaren is er veel gebeurd. Zo zijn er duizenden campagnes succesvol door een breed publiek gefinancierd. Naast tal van internationale platforms heeft vrijwel ieder land een eigen organisatie die crowdfunding in de creatieve sector faciliteert. In Nederland is dit voordekunst. Sinds 4 november 2010 hebben meer dan 165.000 donateurs bijgedragen aan ruim 2.800 succesvolle campagnes.
Ondanks dat de geefbereidheid onder het Nederlandse publiek groot is, meer dan tachtig procent van de campagnes op voordekunst.nl slaagt en crowdfunding écht de meest laagdrempelige manier is om te geven, valt me op dat er maar zo weinig Nederlandse culturele instellingen gebruik maken van crowdfunding. Wij horen allerlei excuses. Zo zou crowdfunding alleen voor individuen werken, kost het echt heel erg veel tijd en levert het volgens organisaties onder de streep onvoldoende op.
Het klopt dat crowdfunding tijd kost en het klopt ook dat crowdfunding voor persoonlijke projecten goed werkt. Maar ook voor gevestigde instellingen werkt crowdfunding en het levert veel meer op dan alleen geld, namelijk betrokkenheid bij het publiek. Het gegeven dat Nederlandse culturele instellingen crowdfunding niet echt omarmen, geeft mijns inziens eerder aan dat er onvoldoende urgentie is én dat veel culturele instellingen het te veel moeite vinden om zich daadwerkelijk tot hun publiek te verhouden.
In dit artikel wil ik twee aansprekende internationale instellingen aanhalen die wellicht wat inspiratie bieden voor Nederlandse culturele instellingen om toch gewoon een keer te proberen.
Musée du Louvre: Tous mécènes!
Als sinds eind 2010 zet het Franse nationale museum crowdfunding in als een manier om aanvullende inkomsten te genereren. Met succes. Tot nu toe is iedere campagne geslaagd, met als hoogtepunt de campagne die momenteel loopt. Er wordt momenteel een miljoen euro gevraagd voor het ‘terughalen’ van het livre d’heures van Koning Frans I, een meesterwerk uit de Franse Renaissance. De campagne is in oktober van start gegaan en loopt nog tot en met 15 februari. Er is inmiddels al 72 procent gedoneerd.

Het mooie aan deze campagne is dat het een werk van nationaal belang betreft en dat er door het museum echt belang gehecht wordt aan het aankopen van dit werk dat zich momenteel in Engeland bevindt. Tevens bijzonder: Louis Vuitton Moët Hennessy heeft zich als hoofdsponsor opgeworpen en toegezegd de helft van het benodigde bedrag te matchen. Zo ontstaat er een mooie mix van bedrijfssponsoring, particuliere donaties en overheidssteun, want het Louvre wordt grotendeels door de staat ondersteund.
Waarom crowdfunding? Het Louvre zelf zegt: ‘Crowdfunding campaigns have become a major annual event. Each year, several thousand of you have contributed to the conservation or acquisition of major artworks such as the Winged Victory of Samothrace in 2013, the Breteuil Table, also known as the Teschen Table, in 2014, or Saly's Cupid in 2015. Your commitment to the Louvre is vital. Through these campaigns, you play an active part in safeguarding and enriching our heritage.’
The Invisible Dog Art Centre
Sinds 2009 is The Invisible Dog Art Centre actief in Brooklyn, New York. Het is een kunstencentrum dat jaarlijks zo’n 25.000 bezoekers trekt. Relatief kleinschalig dus. Jaarlijks heeft The Invisible Dog een programma waarvoor het een diverse financieringsmix hanteert. Sinds het vierde seizoen in 2012, wordt er crowdfunded via Kickstarter. Voor het activiteitenprogramma wordt zo’n 25.000 dollar gevraagd via crowdfunding en tot nu toe is iedere campagne uitermate succesvol verlopen. Dit jaar werd zelfs een record behaald, een ruime verdubbeling. In plaats van 25.000 is er 52.234 dollar opgehaald, waarmee er weer een seizoen van The Invisible Dog voor en met kunstenaars en fans is veiliggesteld.