nl
Voor beide awards is er een Juryprijs en een Publieksprijs. De Juryprijs wordt gekozen door Jerry Afriyie, Aspha Bijnaar, Bart Luirink en Mirjam Vossen. Het Nederlandse publiek heeft tot 26 juni 12:00 uur de mogelijkheid om te stemmen op de genomineerde communicatie-uitingen.
GENOMINEERDEN VOOR DE VLIEG IN ’T OOG AWARD
1. VSO Nederland | ‘Geef ze thuis een toekomst!’
IDleaks over de nominatie:
Het klinkt sympathiek, een toekomst thuis. Het klinkt zelfs als de meest ‘natuurlijke’ oplossing. Toch roept deze VSO-poster (die op grote billboards door het land verspreid hing) vooral ook het beeld op dat vluchtelingen ongewenst zijn. Waar de nadruk had kunnen liggen op de toekomst kiest VSO ervoor om de nadruk te leggen op thuis, dat wil zeggen niet hier. Dat hierbij gebruik wordt gemaakt van de iconische beelden van vluchtelingen die als anonieme massa, zonder enig perspectief op een veel te kleine boot zitten maakt het alleen nog maar problematischer. Helaas loopt deze retoriek parallel aan de ‘oplossing’ zoals de Nederlandse regering en de EU die zien. De VSO-campagne is dan ook geen incident: deze fotocampagne van Health Works is bijna net zo problematisch.
STEM NU!
2. TEAR | ‘Nacht zonder dak’
IDleaks over de nominatie:
Het opzetten van een educatieve activiteit voor kinderen klinkt goed, maar de structurele aard van armoede kun je natuurlijk niet naspelen. Dit leidt er toe dat goede bedoelingen verworden tot een avontuurlijke simulatie, een bizar toneelstuk waarin hyperbolen en understatements elkaar afwisselen. Kinderen worden aangespoord om te leven als ‘echte’ straatjongeren (wat het geheel op curieuze wijze romantiseert), terwijl bij een andere NZD-actie een echte giraffe aanwezig was (wat het geheel exotiseert). Het avontuurlijke en feestelijke karakter van de NZD-acties is zowel misplaatst als ongepast. Overigens is deze actie zeker niet de enige in zijn soort; wat te denken van de tenenkrommende simulatiecampagne ‘Lock me Up’ van Free a Girl (“wij zorgen voor de hokjes van 1 bij 2 meter”, daarna een “eindfeest!”)?
STEM NU!
3. Save the Children | ‘Straatkinderen’
IDleaks over de nominatie:
Dit is een klassieke Vlieg in ‘t Oog – eentje die we eigenlijk steeds minder zien. De kinderen in deze video komen niet aan het woord en worden gedefinieerd door niets anders dan hun ellende. Het handelingsperspectief mist, alsmede de context die zorgt voor de kwetsbaarheid en armoede. De kinderen worden slechts gevisualiseerd als passief, terwijl zij wachten op de hulp van anderen. Het gebrek aan context en uitleg wekt de indruk dat een gift van 3 euro per maand het keerpunt kan zijn in het leven van de kinderen, terwijl dieperliggende oorzaken buiten beeld blijven. De verstoting waarover wordt gesproken in de video wordt niet toegelicht en de armoede die zorgt dat de kinderen niet naar school gaan krijgt evenmin uitleg. Save the Children won in 2016 ook al overtuigend de Vlieg in ’t Oog Award voor een soortgelijke video, ze hebben er helaas weinig van geleerd!
STEM NU!
4. UNICEF Nederland | ‘Korm uit Cambodja gaat niet naar school’
IDleaks over de nominatie:
De interventie van UNICEF wordt in deze video zo prominent op een voetstuk geplaatst dat een scenario waarin mensen zelf het heft in handen nemen niet aan de orde lijkt. Er wordt tevens de indruk gewekt dat Cambodjaanse ouders het belang van school door UNICEF uitgelegd moeten krijgen, terwijl Nicolette van Dam benadrukt dat dit “vanzelfsprekend” is in Nederland. De rol van Van Dam lijkt vooral die van de klassieke “white saviour”. Haar weinig inhoudelijke gesprek met Korm dient vooral om de onwenselijkheid van zijn situatie te benadrukken. Van Dam kreeg overigens eenzelfde problematische rol toebedeeld in de reportage ‘Bestemming Sri Lanka‘ (Postcode Loterij/Wilde Ganzen), waarvan een foto van haar te midden van een groep Sri Lankaanse kinderen een sterk civiliserend en zodoende (neo)koloniaal discours oproept. Dit discours zien we overigens ook steeds vaker terug in avontuurlijke blogseries, zoals deze ‘inspiratiereis’ van de Max Foundation in Bangladesh, waarin alleen over en niet met de bevolking wordt gesproken (terwijl ze er wel gewoon vaak naast staan).
5. SOS Kinderdorpen | ‘We Are Real’
IDleaks over de nominatie:
Het is enigszins ironisch dat gekozen is voor de titel “We Are Real”, omdat juist in deze video alle tekst een script is. Het is belangrijk om mensen zelf aan het woord te laten, maar dan is het aan hen om hun eigen verhaal te vertellen – iets wat hier overduidelijk niet het geval is. Omdat de kinderen statements moeten voordragen zonder context (soms in canon) krijgen de kinderen ook niet de kans om hun eigen situatie uit te leggen of om hun eigen perspectief te geven. Dit wordt vooral pijnlijk wanneer de kinderen expliciet om hulp vragen en de donateurs bedanken, en op de momenten dat verdrietige of juist blije kinderen in de camera kijken om respectievelijk ellende of voorspoed te illustreren.
STEM NU!
