Als je pasta, rijst, couscous, quinoa, bonen of linzen kookt, kun je simpelweg het gas na een paar minuten koken uitzetten. Zorg dat de deksel goed sluit en het wordt vanzelf gaar. Bijkomend voordeel: aanbranden is er niet meer bij. Dus ook een prima methode voor je havermout of erwtensoep!
Impact: Samen hebben we al 10308 L gas bespaard!
Over dit project: Als je pasta aan de kook brengt, de deksel op de pan doet en het gas uitzet, dan wordt het ook gaar. Dat scheelt je elke keer 7 minuten gas. Onze oma's wisten dit natuurlijk allang. Die zetten hun pannen in een hooikist om het eten langzaam te laten garen.
Wie doen er mee: 1233 nudgers
Vroeger, toen brandstof vaak schaars was, was energiezuinig koken een must. Het heeft ook praktische voordelen: minder water - dus meer smaak, vitaminen en mineralen, geen risico op aanbranden of droogkoken én geen stress meer tussen vijf en zes. Echte 'slow food' dus! Ook handig op de camping, als je op kamers woont, of als je pitten tekort komt bij de voorbereidingen voor een uitgebreid diner.
Hooikist
Vroeger stond in veel huishoudens een hooikist in de keuken. De naam zegt het al: een kist gevuld met isolerend hooi. Je stopt de pannen er goed afgesloten in en laat het eten langzaam garen. Niet alleen kale pasta, maar bijvoorbeeld ook hele stoofschotels. Je kunt hem ook gebruiken om deeg te laten rijzen of om zelf yoghurt te maken.
Hoe werkt het?
- Zorg dat je pan goed vol is, hoe minder lucht hoe beter
- Wanneer het gerecht aan de kook gebracht is, laat het dan nog 1/6 van de normale kooktijd goed doorkoken
- Zet je pan meteen van het vuur in de hooikist en pak de pan goed in.
- Laat het gerecht ruim 2x de normale kooktijd gaar worden.
- Zorg dat je de hooikist even goed laat uitdampen als je de pan er uit gehaald hebt.
Wat kun je er in maken?
Als je googelt op 'hooikist recepten', vind je heel veel informatie en recepten. Bijvoorbeeld in het artikel van Ghislaine op Smulweb en op de receptenpagina van Hooimadam. Het is soms een beetje experimenteren met de kooktijd. Gerechten met aardappel moet je ongeveer de helft van de kooktijd laten doorkoken, anders worden ze niet gaar. En het vraagt een andere manier van koken: je brengt je eten 's ochtends aan de kook en dan schuif je rond lunchtijd zo aan tafel. Of je kookt rond lunchtijd en hoeft aan het eind van de middag nog maar weinig te doen.
Heb je echt een kist nodig?
Er zijn allerlei prima alternatieven voor de kist. Kant-en-klaar kun je de vrolijke Hooimadam kopen. Je kunt ook simpel een oude deken of slaapzak gebruiken. Je kunt de pan in een winterjas wikkelen, in je bed zetten of tussen de kussens van de bank. Alles wat de warmte goed vasthoudt, is prima.
Wil je wel een echte kist? Je kunt een bestaande kist of een koelbox gebruiken. Heb je zin in een leuk klusproject? Op Landleven.nl vind je een beschrijving voor een mooie authentiek uitziende kist. Als bijzettafel heeft hij meteen een dubbelrol in je kamer.
Voor onderweg: de thermoskan
Ben je de hele dag op pad, maar wil je ook graag op deze manier koken? Het antwoord is: de thermoskan! Die kun je gebruiken als een mini-hooikist. Je stopt 's ochtends je maaltijd met de juiste hoeveelheid water in de thermoskan. Je legt de thermoskan horizontaal (anders werkt het niet). Tijdens de lunch tover je dan een dampend warme maaltijd tevoorschijn. Of je maakt er 's avonds juist je havermout in klaar. Inspiratie vind je op ThermosCooking.com en op een Pinterest-pagina met recepten en tips. Het handigst is een thermoskan met een wijde opening, bijvoorbeeld van Klean Kanteen of Stanley.
Brandstofbesparing uit 1943
In 1943 legde Mia de Kok het principe van energiezuinig koken uit in haar kookboek 'Koken... nu!'. Onder het kopje Brandstofbesparing schrijft ze:
"Heel veel menschen kunnen en willen niet gelooven, dat de gerechten op een kleine vlam precies even vlug gaar zijn als op een groote. Toch is het zoo. Het komt er alleen op aan, dat de inhoud van de pan eerst goed door moet koken voor we mogen temperen. Maar dan blijft de temperatuur ook 100°C. Draaien we het gas hooger, dan blijft de temperatuur en dus ook de kooktijd precies hetzelfde, alleen wordt de kans op aanbranden veel grooter. We moeten dan dus met meer water koken en onnoodig veel gas gebruiken."
Ken jij nog een site met handige informatie over dit onderwerp? Heb je nuttige aanvullingen, goede ervaringen, kritische opmerkingen, vragen of suggesties? We lezen graag jouw bijdrage aan de discussie!
Klik hier voor het project.
Organisatienieuws