nl
Zes op de tien Nederlanders vindt het onze morele plicht om asielzoekers fatsoenlijk op te vangen in Nederland, bleek uit onderzoek van I&O Research in september 2022. Een van de opvallendste bevindingen was dat mensen met een azc in de omgeving, positiever zijn dan mensen die geen ervaring met zo’n centrum hebben. Dit is een hoopvol gegeven. Er staat wel tegenover dat een derde van de ondervraagden vindt dat de grenzen dicht moeten voor asielzoekers, zelfs als Nederland daarmee in strijd met internationale verdragen handelt.
Het I&O onderzoek bevestigt: bekend maakt bemind; onbekend voedt angst. Dit sluit ook aan bij het dezelfde maand uitgekomen “Human Development Report 2021/2022: Uncertain Times, Unsettled Lives: Shaping our Future in a Transforming World.” Het rapport stelt dat degenen die zich het meest onzeker voelen ook sterk geneigd zijn tot extreme (politieke) posities. Miljoenen mensen dreigen steeds verder achterop te raken - en dat werkt extremisme en geweld in de hand. Onzekerheid en polarisatie versterken elkaar en bemoeilijken solidariteit en samenwerking om de huidige, meervoudige crises structureel aan te pakken. Dit geldt niet alleen op het niveau van burgers. Ook geopolitiek zien we een toegenomen polarisatie tussen verschillende (groot)machten, mede versneld door de oorlog in Oekraïne. Lokaal en internationaal zien we dat dit politici en beleidsmakers aanzet tot kortetermijnoplossingen, zoals het subsidiëren van fossiele brandstoffen en investeren in wapensystemen, ten koste van systeemverandering. Het is branden blussen zonder de grondoorzaken aan te pakken. Voor het eerst in 32 jaar zien we in de Human Development Index, de VN-meetlat voor de toestand in de wereld, dat er mondiaal achteruitgang is op gezondheid, onderwijs, algemene levensstandaard en biodiversiteit.
Dat kunnen, mogen en willen we niet accepteren. Hoe bescheiden ook, we kunnen veel. Als tegenwicht voor bewapening kunnen we investeren in paraatheid om nieuwe pandemieën op te kunnen vangen en in collectieve zelfredzaamheid en sociale bescherming van burgers. En verouderde, vastgelopen systemen kunnen we veranderen, of vervangen, door te investeren in technologische, sociale en culturele innovatie. In de ontwikkelingssamenwerking betekent dat bijvoorbeeld weg van hightech oplossingen, die mensen voor toelevering en onderhoud afhankelijk maakt van gespecialiseerde en vooral ook dure bedrijven, naar ondersteuning van samenwerkingsinitiatieven die zorgen voor hernieuwbare en voor iedereen betaalbare en toegankelijke energie. Daarmee helpen we lichtpunten aan te brengen, op de eerste plaats voor diegenen die nu door de donkere wolken weinig licht meer zien.
*****
*Auteur Bart Romijn is directeur van Partos, en bezet in die hoedanigheid al jaren een prominente plaats op de DDB100, de ranglijst van influentials in de filantropiesector. Deze branchevereniging voor ontwikkelingssamenwerking verenigt meer dan 100 Nederlandse ontwikkelingsorganisaties. Hiermee vormt zij het grootste samenwerkingsverband van ontwikkelingsorganisaties in Nederland.
Deze column verscheen eerder op de website van koepel Partos.
