nl
Jaarlijks doet bureau Edelman Trust onderzoek naar vertrouwen in vier instituties: overheid, bedrijfsleven, media en niet-gouvernementele organisaties (NGO’s). Het onderzoek is uitgevoerd in onder andere Nederland, onder maar liefst 34 duizend respondenten. Deze zogenoemde Barometer 2021 is ongekend pessimistisch over de ontwikkeling van vertrouwen in Nederland.
Volgens het onderzoek heeft de pandemie zorgen en angst veroorzaakt over onder meer banenverlies, klimaatverandering, hackers, besmet raken met het coronavirus en om burgervrijheden te verliezen. Maar liefst 57% van de Nederlanders gelooft dat de coronacrisis ongelijkheid zal vergroten en dat de economische en gezondheidseffecten ongelijk over de samenleving zullen worden verdeeld. Met minder dan een kwart van de Nederlanders die informatie verifiëren, is de vertrouwenskloof tussen het geïnformeerde, hoogopgeleide publiek en het brede publiek het grootst geworden op het gebied van de media. Ee schokkende 43% van de Nederlandse respondenten gelooft bijvoorbeeld dat journalisten proberen mensen opzettelijk te misleiden.
Temidden van deze onzekerheid echter, blijkt 'de werkgever' een bron van vertrouwen te zijn - momenteel staat de werkgever op de tweede plaats van meest geloofwaardige informatiebronnen onder de ondervraagden in Nederland. Bijna twee derde van de Nederlanders (63%) vindt dan ook dat CEO's moeten ingrijpen wanneer de overheid maatschappelijke problemen niet oplost, en 62% beaamt dat ze het voortouw moeten nemen bij veranderingen, in plaats van te wachten tot de overheid deze aankondigt.
In de ogen van velen schiet leiderschap bij de overheid tekort. Er wordt door ‘het publiek’ serieus naar bedrijven gekeken voor het oplossen van problemen. Een bedrijf dat dat positieve leiderschap níet laat zien, wordt overigens evenmin getolereerd door betrokken en bezorgde burgers, getuige de rechtszaak (‘klimaatzaak’) van Milieudefensie tegen Shell, die op 26 mei j.l. tot het oordeel en opdracht leidde dat Shell zijn CO2-uitstoot in 2030 teruggebracht moet hebben met 45%. (Shell gaat tegen deze beslissing in hoger beroep).
Persoonlijk leiderschap en een wereld-toekomstvisie waar mensen zich gerust en gezond bij voelen, kenmerken de kracht van een vertrouwenwekkende richting waar een meerderheid van de bevolking zich achter kan scharen. Politieke systemen leiden tot het burgerinzicht dat overheden, in Nederland of elders, geen soelaas gaan bieden voor de brandende vraagstukken.
Wie of wat gaat deze dan brengen? Natuurlijk moeten we kijken naar onszelf, ieder van ons, en voor mij is een belangrijk deel van de oplossing: een werkelijk verweven raken van ondernemerschap en bedrijfsdoelen enerzijds en maatschappelijke doelstellingen anderzijds. Dit fenomeen (ESG – Ecologische, Sociale, en Governance bepalende ethiek) is groeiende in het bedrijfsleven, vanuit een toenemend besef dat een gezond bedrijf alleen langdurig kan bloeien in een gezonde maatschappij. Shell bevindt zich daar niet. De urgentie van wereldvraagstukken leidt tot een serieuze en dringende opgave samen te werken in partnerschap: Maatschappelijke organisaties met hun kennis over een specifiek vraagstuk en bedrijven en social entrepreneurs die daar capaciteiten en kennis aan kunnen toevoegen. Denk niet in geld, maar in co-creatie en snelheid voor betere, blijvende oplossingen.
Margot Cooijmans is directeur van de Philips Foundation. Ze is aan De Dikke Blauwe verbonden als DDB Expert Corporate Foundations en ze is lid van de Programmacommissie van Corporate Foundations Forum.
►Wilt u meer bijdragen lezen van Margot Cooijmans? klik hier
