Ondanks enkele kritische geluiden vanuit eigen gelederen, was het besluit van het FIN-bestuur om in 2011 – als lid van de SBF - deel te nemen aan het convenant met de overheid (‘Ruimte om te geven’) een juist besluit. ‘Het klinkt zo aantrekkelijk: opereren in de luwte van de politieke en maatschappelijke realiteit: aan mijn lijf geen polonaise. De kaasstolp werk niet onder de huidige omstandigheden en in het huidige klimaat’, aldus Van Gendt (foto) tijdens de Algemene Ledenvergadering van de Vereniging van Fondsen in Nederland vorige week donderdag.
Van Gendt: ‘Met een terugtrekkende overheid, met een overheid waarvan de rol ook nog eens aan het veranderen is en met een sector waarvan de zichtbaarheid alleen maar toeneemt, worden de vragen vanuit de buitenwereld in elk geval gesteld en zal de neiging tot regelgeving er in elk geval zijn en alleen maar toenemen. Dit proces wordt nog eens versterkt door het feit dat meer dan in het verleden levende donoren zich manifesteren in het proces van het oprichten van nieuwe fondsen. Zij zijn vaak zeer geëngageerd in het kiezen van hun doelen en de wijze van uitvoering, en dit wakkert de nieuwsgierigheid onder publiek, politiek en media naar wie die nieuwe donoren zijn en wat hen beweegt, alleen maar aan.’
‘Onwetendheid erger dan regelgeving’
Van Gendt meent dat het beter is in het verandere speelveld van de filantropie de regie ion eigen handen te houden: ‘Onze stelling is dat het belangrijk is om het proces - dat onvermijdelijk is - goed te regisseren, door er bij aanwezig te zijn en zelfs de ‘lead’ te nemen. Filantropie is te belangrijk om aan politici over te laten. Vandaar het Convenant: door aanwezig te zijn kun je het proces bijsturen in een richting die wenselijk is. Als wij geen gedragscode zouden hebben, zou er ook geen discussie zijn geweest over horizontaal toezicht. Als we ons niet hadden aangesloten bij de SBF, dan was wet- en regelgeving voor de gehele sector tot stand gebracht met alleen de fondsenwervende instellingen aan tafel. Ik blijf herhalen: erger dan regelgeving is onwetendheid.’
Blik naar buiten
Van Gendt herhaalde zijn bij eerdere gelegenheden al geuite wens om meer openheid te betrachten. Van Gendt: ‘Wij moeten naar buiten treden en ons verhaal laten horen. Wij moeten het accent leggen op de inhoud van wat wij in het publieke domein doen met privaat geld. Wij moeten daarin lef hebben en ondernemerschap tonen en laten zien dat je met privaat geld andere dingen kunt doen dan een overheid of dingen op een andere wijze kunt doen. De legitimering van private fondsen hangt voor een groot deel samen met de pluriformiteit die wij de samenleving brengen, met de risico’s die wij kunnen nemen en met onze onafhankelijkheid.’
nl
