Het lijkt een magisch recept: geld geven aan het goede doel, over dat bedrag jaarlijks een stevig rendement ontvangen en ook nog over een periode van vijf jaar een flink deel van de gift in de vorm van belastingteruggave zien terugkomen. Toch was de gedeelde gift tot voor kort een onbekend fenomeen in Nederland. Als het aan Stichting Gedeeld Geven ligt komt daar snel verandering in.
In de VS bestaat planned giving al heel lang. Er gaan miljarden in om. Advocaat en belastingadviseur Ineke Koele dook omdat zij bezig is met een proefschrift in de materie en zag ook in Nederland mogelijkheden. "Natuurlijk is de fiscale omgeving in Nederland niet exact hetzelfde," zegt Koele. "Maar in essentie is Gedeeld Geven naar Amerikaans voorbeeld ook hier mogelijk. Dus: een bedrag schenken, waarvan een deel direct ten goede komt aan het goede doel en een ander deel gebruikt wordt om de donor te verzekeren van een levenslang rendement over het bedrag dat hij heeft geschonken. Waarbij dan alle belastingvoordelen die horen bij een aftrekbare schenking ten goede komen aan de donor."
Het Nederlandse belastingklimaat maakt gedeeld geven ook mogelijk, maar er is makkelijk misbruik van te maken; om het concept van Gedeeld Geven te beschermen tegen misbruik, heeft Stichting Gedeeld Geven randvoorwaarden opgesteld en een gedetailleerde ruling gevraagd en gekregen van de belastingdienst.
Rendement gegarandeerd
Hoe werkt Gedeeld Geven? In een notendop komt het erop neer dat de donor een bedrag afstaat waarover jaarlijks een afgesproken rendement wordt uitgekeerd (van 3% tot 6%). Een deel van het afgestane bedrag wordt gebruikt om een koopsompolis af te sluiten die het rendement garandeert. Vanwege de gedeeltelijke aftrekbaarheid van zijn gift ontvangt de gever uitgesmeerd over vijf jaar 52% van de waarde van zijn gift terug van de belasting als hij voldoende inkomen heeft in box 1; het restant is verrekenbaar tegen 30%. Omdat de netto schenking dus een stuk lager is dan het in eerste instantie afgestane bedrag, valt het rendement in de praktijk hoger uit dan het afgesproken rendement als percentage van de oorspronkelijke bruto gift. Ongeveer 1% van de gift wordt ingehouden door de Stichting Gedeeld Geven om de kosten te dekken.
Reële grens?
Mensen die een schenking willen verrichten via Gedeeld Geven moeten minimaal 250.000 euro inleggen. Is dat niet aan de hoge kant? Koele: "We hebben de grens bewust op dit bedrag gelegd. Het gaat hier om een complexe schenkingsvorm die vraagt om advies op maat. Dat brengt ook kosten met zich mee en het geheel moet wel efficiënt zijn. Bedenk overigens dus wel dat de werkelijke schenking altijd maar een deel is van de 250.000 euro. Het is een concept voor grotere schenkingen, kleinere schenkers kunnen een gewone periodieke schenking verrichten en daarvan de fiscale voordelen te genieten. Overigens is die 250.000 euro niet gebeiteld in steen. De ervaring zal uitwijzen of dit een reële grens is."
Voordat Gedeeld Geven in de markt is gezet, is vast onderzoek gedaan naar het potentieel. Hoeveel Nederlanders zullen bereid zijn om een kwart miljoen euro of meer weg te zetten voor het goede doel? "We zijn geen marketeers, en we hebben ook geen marktonderzoek gedaan," zegt Koele. "Wat we wel weten is dat er in Nederland honderdduizend miljonairs zijn die een miljoen vrij belegbaar hebben. Dat is de markt waar we op mikken."
Enige huiver
Koele: "Natuurlijk kan ik me voorstellen dat er in eerste instantie enige huiver is. Want de hoofdsom is de gever deels kwijt. Maar als je even verder kijkt zie je de voordelen van gedeeld geven. De gift is in tegenstelling tot bij een legaat direct beschikbaar voor het goede doel. De gever krijgt levenslang een afgesproken rendement dat aantrekkelijker is dan het geld wegzetten op een spaarrekening. En dan zijn er nog de fiscale voordelen. Zoals een duurzaam voordeel van 1,2% in box drie."
Stichting Gedeeld Geven werkt samen met private bankers, goede doelen en intermediairs. Het kantoor Van Mens & Wisselink zorgt voor het administratieve traject en is verantwoordelijk voor de juiste uitvoering van Gedeeld Geven; zij controleert en verifieert het werk van de intermediairs.De intermediairs gaan het persoonlijke gesprek met de potentiële gever aan. "Iedereen die in een adviserende rol via de website in contact komt met gevers is daarvoor getraind," zegt Koele. "Er is een checklist opgesteld met alle valkuilen."
Tweesnijdend zwaard
Gedeeld Geven gaat door de private bankers waarmee wordt samengewerkt actief onder de aandacht van cliënten worden gebracht door middel van een brochure. Daarnaast is er een website opgezet en is Koele met een mediaoffensief bezig. Zo stond er deze week een groot artikel over het initiatief in de NRC. Potentiële major donors zal de lancering van Gedeeld Geven dan ook niet ontgaan zijn. Koele hoopt echter ook de goede doelen te bereiken. "Wanneer meer goede doelen zich bij ons aansluiten werkt dat als een tweesnijdend zwaard. Het wordt eenvoudiger voor gevers die een bepaald doel willen steunen met een gedeelde gift, en de vermelding van het goede doel op onze website kan potentiële gevers op een idee brengen."
Meer informatie op: www.gedeeldgeven.nl