"Heilige Huisjes" is een boek van de IS-academie & het ministerie van Buitenlandse zaken (oplage 2500 exemplaren - 2008).
Het eerste artikel dat ik las was natuurlijk; "Ouderen, een scheurend vangnet" van de hand van Daniel Reijer. Want zo kwam ik aan het boek. Sander Bouten van Onze Wereld had het aan me opgestuurd vanwege dat artikel over ouderen. Eén van de vergeten groepen in ontwikkelingssamenwerking*.
Het tweede artikel dat ik las was "De ontwikkelingsorganisatie is een kuddedier" van Dirk Jan Koch. Volgens Dirk Jan maken ontwikkelingsorganisaties ‘curieuze geografische keuzes'. En volgens hem lijken de landenkeuzes van ontwikkelingsorganisaties ‘meer gebaseerd op historische relaties dan op systematische analyse van armoedeniveaus, aanwezigheid van andere actoren en toegevoegde waarde van de organisaties'. Zijn pleidooi komt er eigenlijk op neer dat hij van mening is dat de ontwikkelingssector een systeem moet ontwikkelen dat in de medische wereld triage heet. Ik citeer uit Wikipedia: "Triage is het beoordelen van slachtoffers bij grote(re) ongevallen en rampen in verschillende categorieën verdeeld naar de ernst van de verwondingen of ziektebeeld. Het doel is om prioriteiten te stellen en te bepalen welke patiënten het eerste medische hulp nodig hebben en welke patiënten korte of lange tijd kunnen wachten op hulp." Ontwikkelingshulp zou gebaat zijn bij een systeem dat vergelijkbaar is met Triage. Maar dat werkt zo niet. Slachtoffers die vallen in Sierra Leone worden behandeld door het dichtstbijzijnde ziekenhuis - if any - in Sierra Leone. De artsen aldaar gebruiken de triage methodiek om te bepalen wie ze als eerste moeten helpen. Maar ontwikkelingsorganisaties zijn geen lokaal gevestigde ziekenhuizen. Dat zijn organisaties die kunnen kiezen waar ze welke patiënten willen gaan behandelen. Dus kiezen ze voor plaatsen waar - zo betoogd Dirk Jan Koch - getraind personeel beschikbaar is etcetera. Koch; "Met andere woorden: waarom ploeteren in Jemen, als je voor hetzelfde geld meer kunt bereiken in Oeganda?".
Ontwikkeling rond het vliegveld gaat nu een maal het makkelijkst en het snelst. Dan volgt de ontwikkeling langs de snelweg, dan de rijksweg en dan pas komt Jemen aan de beurt........ Toch heeft Koch gelijk. Maar hoe nu verder? Wat mij betreft beginnen we met mensen die heilige huisjes willen slechten uit te leggen dat ze niets meer middels essays in boekvorm moeten publiceren. In ‘Wikinomics' (revised updated version - 2008) staat alleraardigst uitgelegd waarom: "The winners built public squares... the losers jealously guarded their data and software interfaces". Dat geldt dus voor alle data. Ook die ‘data' die, weliswaar niet ‘jealously guarded', maar toch slechts in een oplage van 2500 stuks wordt verspreid.....
* de andere twee vergeten groepen ? Gevangenen en psychiatrische patiënten.