Nederlanders zijn iets positiever gaan denken over vooruitgang in ontwikkelingslanden. Vergeleken met vorig jaar weten meer Nederlanders dat mensen in ontwikkelingslanden welvarender zijn dan tien jaar geleden. De meerderheid denkt echter nog altijd dat de armoede even groot bleef of erger werd. Dat blijkt uit een onderzoek van World’s Best News en Motivaction onder een representatieve groep van 1.266 Nederlanders.
Sinds de start van World’s Best News in 2016 voert Motivaction een jaarlijkse peiling uit naar de kennis van Nederlanders over vooruitgang in ontwikkelingslanden. ‘Het doel was om te toetsen hoe goed Nederlanders op de hoogte zijn van bredere trends in ontwikkelingslanden, zoals dalende armoede en betere gezondheid’, legt mediaonderzoeker Mirjam Vossen van World’s Best News uit. ‘Onderzoek van Gapminder, het instituut van de vorig jaar overleden Zweedse arts Hans Rosling, laat zien dat Europeanen stelselmatig de vooruitgang in ontwikkelingslanden onderschatten. Deze peiling bevestigt dat beeld, maar laat ook zien dat er ten opzichte van vorig jaar een kleine verschuiving is in de positieve richting.’
Niet iedereen goed op de hoogte
In deze peiling, die voor de derde keer werd gehouden, kregen deelnemers de vraag of mensen in ontwikkelingslanden de afgelopen tien jaar gemiddeld armer of minder arm waren geworden, of dat hun situatie hetzelfde was gebleven. Vergelijkbare vragen kregen ze over gezondheid en veiligheid in ontwikkelingslanden.
Volgens cijfers van de Wereldbank daalde het aantal mensen in extreme armoede van 18,1 procent in 2008 tot, naar verwachting, 10,9 procent dit jaar. Slechts een kleine minderheid (19 procent) van de deelnemers wist dat mensen in ontwikkelingslanden minder arm zijn geworden. Hun aandeel is echter gegroeid: vorig jaar was slechts 14 procent op de hoogte van de dalende armoede. 22 procent van de Nederlanders dacht dat de armoede in ontwikkelingslanden juist erger was geworden. Maar vorig jaar was dat nog 32 procent. Het overheersende beeld blijft echter dat de armoede even erg bleef of erger werd.
Nieuws heeft invloed
De deelnemers kregen ook vragen over hun houding ten opzichte van het nieuws. Een flinke minderheid van de respondenten (42 procent) was het eens met de stelling dat het nieuws hen pessimistisch maakt over hoe het ervoor staat in de wereld. 17 procent had daar geen last van. De ‘pessimistische’ groep dacht vaker dan de rest dat mensen in ontwikkelingslanden erop achteruit waren gegaan. Een grote meerderheid van de deelnemers (79 procent) was het eens met de stelling dat nieuws in staat is om onze mening te beïnvloeden. Dat inzicht bracht hen echter niet aan het twijfelen over hun eigen antwoord op de armoedevraag: deelnemers die ‘zeer overtuigd’ waren van de invloed van het nieuws, waren net zo vaak als de rest ‘heel erg zeker’ dat ze de vraag goed hadden.
Tegenwicht blijft nodig
Mirjam Vossen is voorzichtig optimistisch over de resultaten van het onderzoek: ‘Voor het eerst in drie jaar zien we dat het beeld van armoede in ontwikkelingslanden is verschoven in de positieve richting, die recht doet aan de werkelijkheid.’ Volgens haar blijft het belangrijk om tegenwicht te bieden aan het negatieve wereldbeeld dat via de media wordt versterkt: ‘Een behoorlijk grote groep mensen zegt dat het nieuws hen somber maakt, en deze groep denkt ook vaker dat we niets zijn opgeschoten in de strijd tegen extreme armoede. Dat beeld moeten we corrigeren.’ Mensen moeten er bovendien meer van doordrongen zijn dat het nieuws ook hun eigen percepties kan beïnvloeden, waardoor ze zich een onjuist beeld van de wereld kunnen vormen. ‘Dit geldt vooral voor de groep geïnteresseerde nieuwsconsumenten, die heel erg zeker denkt te weten dat mensen in ontwikkelingslanden het afgelopen decennium armer werden. Zij zouden wat meer aan de juistheid van hun wereldbeeld mogen twijfelen.’
nl
