Scorebord-journalistiek

De NOS kwam deze week met stevig nieuws onder de kop ‘Goede doelen onder vuur’. Een kwart van de door de Belastingdienst onderzochte goede doelen zou de ANBI-status zijn afgepakt: sinds 2009 waren dat er 1500. Wat betekent dit?
Een heel aantal dingen, maar laten we eerst eens met de simpele cijfers beginnen waar de NOS-journalisten werkelijk niets van bakken. Een simpel telefoontje naar het ministerie van Financiën leert dat er in Nederland op dit moment zo’n 60.000 ANBI’s zijn: 35.000 individuele organisaties en 25.000 met een zogenoemde groepsbeschikking (veelal kerken).
Met elementair rekenwerk komt het erop neer dat na onderzoek van de Belastingdienst jaarlijks 300 instellingen hun ANBI-status wordt ontnomen. Dat is 0,5 procent van de totale populatie…
Of met dit cijfer de goede doelen ‘onder vuur liggen’, zoals de NOS beweert, valt lastig vol te houden.
Maar 25 procent gepakt, dat is toch wel een hoog percentage?
Nou, niet als blijkt dat de steekproef van de Belastingdienst is gebaseerd op voorinformatie (uit allerlei kanalen) over vermeende onrechtmatigheid. Dat betekent dat van de 4 verdachten er 1 schuldig wordt bevonden… En wat is ‘schuldig’? Niet (meer) voldoen aan de eis dat je voor ten minste 90 procent het algemeen nut moet dienen als dorpsorkest is nog heel wat anders dan de boel bewust bedonderen …
En als ze onder vuur liggen, zijn het dan wel de ‘goede doelen’? De totale ANBI-populatie bestaat slechts voor een deel uit fondsenwervende organisaties ten dienste van het algemeen nut, zoals wij ze zouden omschrijven. Van de 60.000 ANBI’s is bijna de helft (25.000) een kerkgenootschap en een onbekend deel is vermogensfonds. Hoe de NOS erbij komt dat er 35.000 goede doelen zijn in Nederland, is mij een raadsel. Het aantal goede doelen met een ANBI-status is beslist minder; het aantal goede doelen zonder ANBI-status vele, vele malen groter…
Zo werkt het dus: scorebordjournalistiek en beeldvorming.

P.S. Hartelijk dank voor al uw goede wensen. Wij gaan van 2014 een spetterend filantropisch jaar maken! Wist u dat Lenthe Publishers haar tarieven voor Filanthropium met ingang van 1 januari drastisch heeft verlaagd en de voorwaarden nog transparanter heeft gemaakt? Klik hier voor meer informatie.