nl
Dit is niet de eerste voor de sector belangwekkende uitspraak van het Hof. In het recente verleden (2006) was er de Stauffer-case, memoreert Rien van Gendt. "Dat ging om een Italiaanse foundation, Centro di Musicologia Walter Stauffer, die qua bestedingen (voornamelijk) actief was in Zwitserland en Italië maar als onderdeel van haar beleggingen (ook) onroerend goed bezat in Duitsland. De Stauffer Foundation vond dat dit onroerend goed vrijgesteld moest worden van belasting, omdat Duitse foundations in vergelijkbare situaties ook geen belasting betaalden. Omdat de Duitse overheid volharde is de Stauffer Foundation met deze zaak naar het Europees Hof van Justitie gegaan, dat oordeelde dat er sprake was van ontoelaatbare discriminatie door de Duitse overheid. Stauffer is in het gelijk gesteld."
Niet zozeer de uitspraak was problematisch, maar de backlash ervan, zegt Van Gendt. "De Duitse overheid heeft namelijk niet Stauffer vrijgesteld van belasting, maar is in het algemeen gaan eisen dat er geen belastingvoordelen zijn voor foundations die niet in het belang van Duitsland werkzaam zijn. Dit gold daarmee niet alleen voor buitenlandse foundations maar ook voor Duitse foundations. Ook zij werden verondersteld alleen in eigen land werkzaam te zijn en mogen alleen in het buitenland actief zijn als dit wordt gezien als zijnde in het belang van Duitsland. (ook belasting gaan heffen bij Duitse foundations, die hun geld in het buitenland uitgeven.) Er is dus een gelijkheid ontstaan. Echter niet op de manier zoals je dat zou willen. Eerder een soort verkapt nationalisme."
Van Gendt is verheugd over het recente vonnis in de procedure die door een Duitse donor is aangespannen omdat hij door de ficus werd aangeslagen voor een gift aan een Portugees fonds. "Je wilt toch één Europa? Daarbij past: gelijke monniken, gelijke kappen. Waar het om gaat is dat een organisatie volgens de gangbare normen in het land waar de donor zijn gift pleegt wordt gezien als een not for profit. Discriminatie past daarin niet. Stel je voor dat de Van Leer Foundation, waar ik nauw bij betrokken ben, met al haar internationale projecten zou moeten aantonen dat het geld in het vestigingsland wordt gespendeerd of dat zou moeten worden aangetoond dat buitenlandse bestedingen in het belang va Nederland zijn om in aanmerking te komen voor vrijstelling. Gelukkig is de Nederlandse situatie niet zo rigide."
Van Gendt valt fiscalist Marnix van Rij (Ernst & Young) bij in zijn pleidooi voor meer Europese eenheid in de vorige editie van FM. "Wat je mag hopen op termijn is dat er een Europees statuut voor foundations komt, met één set criteria. Daar is zicht op, want de Europese Commissie heeft de Universiteit van Heidelberg opdracht gegeven om een uitgebreid voorstel voor een dergelijk statuut te maken. Maar dat moet allemaal eerst nog door de ambtelijke molens in Brussel."
En dan is er nog de economische crisis. Die zou vervelende protectionistische sentimenten weleens kunnen aanwakkeren, vreest Van Gendt. "Er is nu sprake van een situatie waar de budgetten van fondsen onder druk staan omdat de rendementen teruglopen en donateurs afhaken. Het gevaar bestaat dat onder druk van de economische malaise een discussie oplaait waarin bovendien gezegd wordt: ze genieten belastingvrijstelling dus het werk van die fondsen moet ten goede komen aan het land van vestiging. Een hele gevaarlijke discussie. Je glijdt dan van een hellend vlak, van de fiscale techniek naar de inhoud. Dat moeten we zien te voorkomen."
