nlEen bijzonder hoogleraar Vrijwilligerswerk en Civil Society? Dat hadden we nog niet! Maar vanaf morgen (17 september) is dat de functie van dr. Lucas Meijs, werkzaam aan de faculteit Bedrijfskunde van de Universiteit van Rotterdam. Meijs zal in zijn inaugurele rede wijzen op de veerkrachtige samenleving waar de rol van overheid, non-profits en burger ingrijpend aan het verschuiven is. En dat betekent: werk aan de winkel. Natuurlijk voor Meijs zelf, maar allereerst voor alle segmenten van de filantropische branche.
Betrokkenheid verandert totaal
Meijs merkt in zijn rede op dat de Nederlandse samenleving de betrokkenheid van burgers, bedrijven, fondsen en andere organisaties opnieuw moet gaan uitvinden. Die betrokkenheid is bepaald niet verdwenen, maar de vorm is drastisch aan het veranderen. We staan immers voor een verschuiving van het corporatistische naar het liberale non-profit regime.
VS versus Nederland
Het corporatistische systeem in Nederland heeft geleid tot veel non-profit organisaties die financieel extreem afhankelijk zijn geworden van de overheid. Recht daartegenover staat het Amerikaanse, liberale non-profit model met veel geringere overheidsuitgaven en een grote non-profit sector. Het grote verschil tussen beide regimes is dat in het liberale model de participatie van burgers (op welke manier dan ook) bij goede doelen veel directer is dan in het corporatistische model. In het laatste type maatschappij (dus Nederland tot voor kort) wordt de betrokkenheid van burgers op heel andere, indirecte manieren in actie vertaald.
Wat moet er gebeuren in Nederland?
Volgens Meijs moet er bij het opnieuw vormgeven van de burgerlijke betrokkenheid bij goede doelen gestuurd worden op governance capacity, community capacity en management capacity. Op alledrie deze werkterreinen zal Meijs onderzoek verrichten:
Community capacity is de mogelijkheid van de samenleving om een bijdrage te leveren. Die bijdrage wordt steeds privater en meer vrijwillig. In dit kader zal Meijs onderzoek doen naar partnerschappen en het onderwijs.
Management capacity is de mogelijkheid van non-profit organisaties om met die nieuwe vormen van burgerlijke steun om te gaan. Hier richt het onderzoek zich op het verbeteren van de publieke accountability van besturen van organisaties en een nieuw concept van het begrip vrijwillige inzet.
Governance capacity komt neer op de actieve agenda setting van de non-profit organisaties.
Conclusie
Besturen en directies van non-profit organisaties moeten de veranderende maatschappij z
