nl
De middelen voor extern advies komen bij fondsenwervende organisaties zowel in natura en in de vorm van budget. ‘Een budget kan worden gevoed vanuit zeer verschillende bronnen. Het resultaat van eerdere jaren kan voor meer budget zorgen, toezeggingen van fondsen kunnen de financiële ruimte in de begroting geven, sponsorbijdragen, maar bijvoorbeeld ook Europese projecten met meer financiële ruimte voor externen. Een andere benadering van extern advies voor de organisaties is om niet te denken vanuit de financiële pot, maar de portemonnee gesloten te houden. De deur gaat in sommige organisaties dicht voor externe adviseurs’, zegt onderzoeker Van Schaik.
Professionele vrijwilliger
Veelal wordt er bezuinigd, of worden er procesverbeteringen doorgevoerd. Maar als de behoefte aan extern advies blijft, dekken organisaties die ook vanuit andere bron, constateert Van Schaik: ‘Organisaties gaan op zoek naar, zoals een directeur van een kleine non-profit het noemde, de 'professionele vrijwilliger'. Incidenteel of zelfs structureel, want je kunt als organisatie mikken op het incidentele voordeeltje, maar de organisatie kan ook als uitgangspunt kiezen dat er aan extern advies hoe dan ook geen stuiver wordt uitgegeven. Dus gaat de organisatie op zoek naar gratis advies. En het gebeurt niet enkel in een organisatie waar de middelen zeer beperkt zijn, ook bij grote organisaties komt dit vaker voor.’
Kostenbeheersing
Uit het onderzoek blijkt dat eenderde van de budgethouders op zoek is naar mogelijkheden voor kostenbeheersing. Van die budgethouders gaan vooral de bestuurders op zoek naar mogelijkheden voor kostenbeheersing bij extern advies: zeker tweederde van de bestuurders is dat van plan. Van Schaik: ‘De eerste oplossing die daarbij te binnenschiet is natuurlijk om er simpelweg mee te stoppen, zonder verder stil te staan bij de gevolgen. Maar soms blijkt bij nadere beschouwing inderdaad dat het eigenlijk ook zonder kan. Dus zoekt de budgethouder de efficiency. Eerst maar gewoonweg minder projecten met adviesbehoefte initiëren en niet inhuren.’
Zelf doen
Een meer structurele keuze die budgethouders maken is om het zelf te gaan doen en dus de eigen kennis te vergroten. ‘In een concrete situatie betekent dat bijvoorbeeld dat de budgethouder zelf aan de slag zal moeten. Dus bijvoorbeeld vanaf nu het vermogen zelf beheren, zoals de directeur van een kleine filantropische organisatie vaststelde. Bij grotere organisaties betekent het dat de deskundigheid van het personeel zich moet gaan ontwikkelen. Dat heeft weer tot gevolg dat de uren in de contracten met personeel omhoog moeten en hoe dan ook gaan de aantallen fte's omhoog. Of tweesporenbeleid: goed personeel aantrekken en pro bono-advies zoeken.’
Bij al die afwegingen maken budgethouders graag gebruik van hun netwerk, dat kan reiken van Wilde Ganzen tot vrienden en kennissen, zo blijkt uit het onderzoek. ‘Ik hoorde zelfs van een budgethouder dat die er wel voor zou voelen om een Sector advies op te richten en die bijvoorbeeld onder de Vereniging van Fondsen in Nederland (FIN) te hangen.’
Over het onderzoek en het verslag
Het onderzoek ‘Extern advies in fondsenwervende organisaties’ werd in de eerste helft van 2018 uitgevoerd door marktonderzoeksbureau Discript. Via e-mail en telefoon verwierf Discript bijna tweehonderd ingevulde vragenlijsten van respondenten die op grond van hun functie betrokken zijn of waren bij extern advies. Opdrachtgever voor de research en verslaglegging is Stichting Lenthe (onder meer uitgever van De Dikke Blauwe). Het rapport is het eerste deel in een nieuwe reeks onderzoeksverslagen van Stichting Lenthe. Het volledige onderzoeksrapport Extern advies in fondsenwervende organisaties is nu verkrijgbaar.
Bestel uw exemplaar hier.
