Hoe komen we snel af van kolen, olie en gas? Wat is er nodig om ruim baan te geven aan zon en wind? Over die vragen kun jij vanaf vandaag meepraten in de Energiedialoog. Hier lees je de belangrijkste thema’s.
De grote bedenker van de Energiedialoog is minister Henk Kamp, die verantwoordelijk is voor het Nederlandse energiebeleid. Hij bracht in januari het Energierapport uit. Bij de presentatie kondigde hij het ‘einde van het fossiele tijdperk’ aan. Mooie woorden, maar vooralsnog wekken we in Nederland slechts 5 procent schone energie op. Werk aan de winkel, dus, en extra belangrijk dat jij van je laat horen! Greenpeace zet de punten voor je op een rij die aan bod moeten komen in de Energiedialoog:
Maximaal 1,5 graad opwarming
In december sloten bijna 200 landen in Parijs het klimaatakkoord. Er werd een doorbraak bereikt: tot dan toe streefden landen ernaar de gemiddelde temperatuurstijging op aarde te beperken tot 2 graden. In Parijs werd afgesproken die ambitie aan te scherpen tot 1,5 graad. Dat betekent dat we in 2050 vrijwel geen fossiel brandstoffen meer kunnen gebruiken. De doelstelling van 1,5 graad moet ook in Nederland inzet worden van het kabinetsbeleid.
Energieakkoord helemaal uitvoeren
In 2013 sloot Greenpeace met meer dan veertig andere organisaties waaronder de overheid en bedrijfsleven het Energieakkoord. Daarin maakten we afspraken hoe we in tien jaar tijd de hoeveelheid schone energie kunnen verviervoudigen van zo’n 4 procent in 2013 tot 16 procent in 2023. Hoewel er in de afgelopen 2 jaar veel is gebeurd, liggen we nog niet helemaal op schema met de uitvoering.
Medio 2015 kwam daar de uitspraak van de rechter in de klimaatzaak van Urgenda overheen. De rechter verplichte de Nederlandse regering de CO2-reductie in 2020 aan te scherpen van 20 naar 25 procent. Als het Energieakkoord helemaal wordt uitgevoerd, komen we uit op 21 procent; om 25 procent te halen, moeten de kolencentrales dicht.
#KOLENUIT
Kolencentrales zijn qua CO2-uitstoot twee keer zo vervuilend als gascentrales. Maar omdat kolen zo goedkoop zijn en de kosten van vervuiling niet in de prijs verrekend worden, staan de kolencentrales te loeien, terwijl gascentrales in de motenballen worden gezet. Dat is de wereld op zijn kop. De overheid moet ervoor zorgen dat ook de resterende vijf kolencentrales dichtgaan. Daarmee brengen we de Nederlandse CO2-uitstoot in één klap terug met bijna 10 procent. Teken nu voor de sluiting van de kolencentrales!
#WINDAAN
In het winderige, platte Nederland zijn windturbines een cruciale pijler in de duurzame energiemix van de toekomst. Greenpeace sprak in het Energieakkoord af dat het aantal windmolens op land ongeveer verdrievoudigt. Op zee komen er 20 keer zoveel molens als nu het geval is. In 2023 krijgen maar liefst 5 miljoen huishoudens zeewind. Als je dit leest, twijfel je nooit meer aan windenergie!
Energiebesparing
Meer dan de helft van onze energievraag is warmte, waarvan een groot deel gebruikt wordt om onze huizen te verwarmen: gas dus. De vraag is hoe we onze woningen, kantoren, scholen en ziekenhuizen warm kunnen krijgen zonder het gebruik van gas. Bij nieuwbouw kan dat al, door heel goed geïsoleerd te bouwen, gebruik te maken van de zon en de rest van de verwarming uit de lucht of bodem te halen via een elektrische warmtepomp. De kunst is om ook bij bestaande gebouwen veel gas te besparen. Het is belangrijk dat we voor 2020, 2025 en 2030 afspreken hoe energiezuinig gebouwen dan moeten zijn. Zo komt de markt goed op gang.
Groene industrie
Toen Nederland in de jaren zestig eigen aardgas bleek te hebben, werd er veel energie-intensieve industrie aangetrokken door de relatief lage gasprijzen. Dat is nu wel anders. Als bedrijven die veel energie gebruiken een toekomst willen hebben in ons land, zullen ze heel innovatief moeten zijn en zuinig produceren om de concurrenten voor te blijven in landen waar de energieprijzen lager liggen. Het blijkt vooralsnog moeilijk op vrijwillige basis grote sprongen te maken. Dus ligt het voor de hand om via de energiebelasting bedrijven te prikkelen om zuiniger met energie om te springen.
Elektrisch verkeer
Elektrische auto's bestonden al voordat er auto's waren met een verbrandingsmotor. Pas nu beleven ze hun doorbraak, denk aan de Tesla, omdat de techniek van accu's snel verbetert. Auto's kunnen massaal gaan rijden op stroom van zon en wind. Natuurlijk is het nog beter om de fiets of de trein te pakken, maar de auto's van de toekomst, zullen dat doen op groene stroom. Bij het vliegverkeer is het in de eerste plaats cruciaal dat de milieuschade eerlijker in de ticketprijs tot uitdrukking komt. Nu is de sector nog vrijgesteld van BTW, accijns, milieuheffingen en CO2-beprijzing, waardoor tickets absurd goedkoop zijn en de vraag maar blijft groeien.
Spotgoedkope CO2
Zolang CO2 nog geen € 5 per ton (!) kost, zal het kopen van emissierechten geen rol spelen als prikkel om onze energievoorziening te vergroenen. Nederland heeft al zijn kaarten gezet op het verbeteren van de werking van het ETS, maar zolang er veel te veel rechten in omloop zijn, zal de prijs laag blijven. Er is dus alle reden om ook na te denken hoe we CO2 op een andere manier eerlijk kunnen beprijzen. Dat kan bijvoorbeeld door met een groep gelijkgestemde West-Europese landen een bodemprijs af te spreken voor CO2. Of door samen een belasting op CO2 in te voeren.
Actieplan na 2020
In het Energierapport van Kamp wordt gesteld dat Nederland na 2020 geen eigen doelen nodig heeft voor CO2-reductie, schone energie of besparing. Er wordt verwezen naar het Europese doel voor CO2-reductie, waarmee alles geregeld zou zijn. Niet is minder waar. Zonder eigen doelen weten burgers en bedrijven niet waar ze aan toe zijn. Greenpeace pleit voor Europese doelen van 55% CO2-reductie, 45% schone energie en 40% energiebesparing in 2030, met een doorvertaling naar de lidstaten.
nl
Energiebesparing