Wat werkt beter: een negatieve of positieve campagne?

Wat werkt beter: een negatieve of positieve campagne?
Wat werkt beter: een negatieve of positieve campagne?
1 februari 2018
Opinie | | Internationale filantropie

In november had ik het genoegen een webinar van Nederland Filantropieland bij te wonen. Het ging over medelijden of waardigheid: wat werkt beter in fondsenwerving? De deelnemende fondsenwervers dachten in meerderheid dat medelijden het meest effectief is, zo bleek uit een poll tijdens het webinar. Ik heb daar om verschillende redenen mijn twijfels bij en denk dat een positief verhaal uiteindelijk beter werkt.
 
De voorbeelden in het webinar kwamen vooral uit de wereld van hulp aan landen die zich ontwikkelen. Persoonlijk word ik niet meer geraakt door beelden met kinderen van hongerbuikjes (Biafra, voor de ouderen onder ons!) maar veel meer door het verhaal dat extreme armoede in belangrijke delen van de wereld, inclusief Afrika, flink is gedaald en dat we met extra inspanning nog veel meer kunnen bereiken.
 
Zo heeft het mij altijd verbaasd dat de milieubeweging in Nederland nooit zijn successen viert, maar altijd zuur reageert op overheidsmaatregelen (‘niet genoeg’) en doemscenario’s presenteert. Terwijl er best successen te melden zijn. Kijk naar het gat in de ozonlaag. Of de kwaliteit van het oppervlaktewater. Toen ik als student bijna dagelijks van Zeist naar Utrecht fietste was het water in de Biltse Grift vaak zo vervuild, dat er schuim ontstond dat in grote vlokken tot op het fietspad woei. Dat kunnen we ons nu niet meer voorstellen en dat is zeker te danken aan inspanningen van milieuorganisaties. Maar ik hoor het ze nooit claimen. Kennelijk denken zij dat de mensheid keer op keer moet worden opgeschud en bewust gemaakt met negatieve verhalen. Ik denk dat je door het benadrukken wat er al is bereikt meer mensen mee kan krijgen.
 
Waar ik meer verstand van heb, is de gezondheidszorg en wetenschappelijk onderzoek naar nieuwe methoden van genezing. De twee ziektes die heden ten dage het meest worden gevreesd zijn Alzheimer en kanker. Maar kanker haalt veel meer geld op, in Nederland en ook wereldwijd. Zou het helpen dat de kankerfondsen kunnen vertellen dat waar dertig jaar geleden iedereen stierf aan deze ziekte, nu de helft van de gevallen kan worden genezen terwijl er nog geen enkele oplossing is voor Alzheimer of andere vormen van dementie?
Toch is ook bij dementie een omslag gaande. Heel duidelijk is dat in Engeland. Tot voor enkele jaren toonde de BBC als het over dementie ging foto’s van oude mensen in een verpleeghuis die niets meer zelf konden doen.
 













De campagne voor een meer dementievriendelijke samenleving, begonnen in Japan, leidde tot een andere benadering: Living Well with Dementia. Mensen met de ziekte spraken zich daar ook zo over uit. De meest bekende was de schrijver van hilarische science fiction romans Terry Pratchett.
 












Opvallend is dat tussen 2012 en 2017 de inkomsten van de twee voornaamste goede doelen op gebieden van dementie in het Verenigd Koninkrijk, Alzheimer Society en Alzheimer Research UK, spectaculair toenamen en dat in een periode van kommer en kwel in de sector als geheel. In ons land doet Alzheimer Nederland het ook goed met de campagne Samen Dementievriendelijk en is er een zekere verschuiving in de beeldvorming in de media zichtbaar.
 
Ter relativering, wie was ook al weer de directeur van Alzheimer Nederland die deze posters liet drukken in 2004?
 

 

















Ondergetekende dus. De posters hingen op alle stations en in abri’s en genereerden veel reacties. Mensen met dementie en hun familie vonden ze te negatief, ook door het grote zwarte vlak. Maar van de andere kant kwamen voor het eerst beleidsmakers zelf naar ons toe om te vragen wat ze konden doen.
 
In 2013 is de Alzheimer stichting in Indonesië opgericht en recentelijk heb ik met de oprichtster en een van de betrokkenen de Stichting Alzheimer Indonesië Nederland opgericht, om vanuit de diaspora het werk in Indonesië te steunen. De beide dames drukten mij op het hart dat we in de communicatie naar Indonesiërs niet te subtiel te werk moeten gaan. ‘They have be shocked and scared!’ om de boodschap over te brengen. Ik ben daar niet van overtuigd en denk dat een meer positieve boodschap op de lange termijn beter is. Maar ik ben ook wel benieuwd wat de lezers ervan vinden en of zij concrete voorbeelden kennen. Laat dus van u horen!