Hij is er weer: de jaarlijkse supermarktranglijst van Oxfam Novib. De ranglijst is onderdeel van de internationale Behind the Barcodes-campagne, waarin supermarkten beoordeeld worden op het respecteren van mensenrechten in hun productieketens. Lidl en Aldi hebben veel vooruitgang geboekt en voeren de lijst dit jaar aan. . Daar kunnen Jumbo, Albert Heijn en PLUS, die nog steeds ruim onvoldoende scoren, een voorbeeld aan nemen.
(Bijna) elk jaar legt Oxfam Novib de 5 grootste Nederlandse supermarkten langs de mensenrechtenmeetlat. Wat doen zij om de uitbuiting van kleine boeren, arbeiders en vrouwen die onze boodschappen produceren te voorkomen? Het doel van de ranglijst is supermarkten aan te moedigen om elkaar niet op prijs te beconcurreren, maar op eerlijke boodschappen.
Groot verschil met eerste ranglijst
Charlotte Vollaard, expert mensenrechten en bedrijfsleven Oxfam Novib: ‘Voor het eerst sinds de lancering van de ranglijst in 2018, zien we dat enkele supermarkten voldoendes scoren. Het verschil met de eerste ranglijst is groot: toen scoorden alle Nederlandse supermarkten zeer slecht. Koplopers Lidl en Aldi moeten nu laten zien dat hun beleid en praktijk ook echt tot concrete verbetering leidt.’
De supermarkten publiceerden de afgelopen maanden veel nieuw beleid, rapportages en mensenrechtenonderzoek, zoals een gezamenlijk onderzoek naar arbeidsomstandigheden in de Italiaanse tomatenketen. Albert Heijn, Aldi, Jumbo en Lidl hebben bovendien toezeggingen gedaan om genderongelijkheid aan te pakken.
Er moet nog veel meer gebeuren
Mooi nieuws dus, maar we zijn er nog niet. Mensenrechtenexpert Charlotte Vollaard: ‘Waar het ons uiteindelijk om gaat, is dat arbeiders, kleinschalige boeren en vrouwen die ons eten produceren, een leefbaar inkomen verdienen en niet meer worden uitgebuit. Nog geen enkele supermarkt kan dat laten zien, ondanks alle verbeteringen.’
Vooral PLUS loopt steeds verder achter, een volwaardige mensenrechtenaanpak ontbreekt. ‘Middenmoters Jumbo en Albert Heijn moeten veel meer tempo maken en achterloper PLUS moet echt aan de bak om in het spoor van de rest te blijven. Maar voor elke supermarkt geldt dat zij nog véél meer moeten en kunnen doen om uitbuiting van arbeiders, kleinschalige boeren en vrouwen tegen te gaan.’
Bekijke hier de uitkomsten van de supermarktranglijst 2022