nl
Men wil in een crisis kennelijk zien wat men graag ziet. Of het nu gaat om de anti-globalisten, de voorvechters van het basisinkomen, of… (enzovoort, vult u maar in). Nu vind ik dat op zich prima. En natuurlijk is een crisis ook een moment van zelfreflectie. Ik denk hier ook over na: wat heb ik van deze periode geleerd? Wat ga ik voortaan anders doen? En het is voor de samenleving (en organisaties) ook heel goed om te bezinnen op wat we collectief anders willen/kunnen gaan doen (laat ik daar heel duidelijk over zijn!). Het is in die zin ook een kans, bijvoorbeeld om investeringen juist daar te gaan doen waar ze maatschappelijk en/of economisch het best renderen.
Maar wat me ergerde was (is) dat de eerdergenoemde groepen en personen hier-en-daar doorschoten in triomfantalisme (‘I told you so’), schadenfreude (bijvoorbeeld over het dreigende omvallen van de KLM; ‘mooie gelegenheid voor verduurzaming’) en oproepen dat we ‘niet meer terug moeten vallen in ons oude leven’ (géén back-to-normal).
Hier bewees men zichzelf geen dienst mee. Onversneden elitairisme. Ik citeer schrijver Özcan Akyol in de Volkskrant, die naar aanleiding van zijn Boekenweekessay over rebellie in de literatuur zei: ‘Het is gemakkelijk een rebel te zijn als je weet dat je hypotheek is afbetaald en je pensioen veiliggesteld.’ Ik denk dat er miljoenen Nederlanders zijn die graag back-to-normal gaan. Dat zijn mensen die werkzaam in de reële economie (!) – en wier baan en zekerheden flink op de tocht staan door Corona en een mogelijk opvolgende economische crisis. Dat zijn bijvoorbeeld de mensen die nu de handen aan het bed zijn onder moeilijke omstandigheden. Die op de bagageafhandeling van Schiphol werken, een kapperszaak hebben of achter de receptie van een hotel staan. En dan hebben we het nog niets eens over de mensen van wie hun eigen gezondheid of die van hun naasten geraakt is. Empathie met die mensen die snakken naar ‘back-to-normal’ kan geen kwaad zou ik zeggen.
Aanvankelijk gingen de media sterk mee met de ‘duiders van deze tijd’ – maar gelukkig zag ik de afgelopen week columnisten in bijna alle kranten hier kanttekeningen bij zetten. En terecht. Hoog-over-vergezichten in plaats van zorg voor de wereld (mensen) van vandaag leiden tot woede, onbegrip en kloven in de samenleving. Voer debatten op het juiste tijdstip! (timing is everything).
Dat neemt niet weg dat je, bijvoorbeeld als maatschappelijke organisatie of goed doel, mensen kunt consulteren zoals Namens Nederland doet, je kunt uitspreken én dingen doen. Concrete hulp bieden bijvoorbeeld, zoals het Rode Kruis doet - of het Oranjefonds dat praktische dingen doet en tegelijkertijd effectief haar boodschap over sociale cohesie voor het voetlicht weet te brengen – en daarmee wèl subtiel en getimed de discussies voor het post-corona tijdstip agendeert. En er zijn meer mooie voorbeelden. Eén van de beste voorbeelden is de campagne We vergeten jullie niet van Alzheimer Nederland. Een combinatie van zorg voor degenen die dat vandaag nodig hebben, het issue op de maatschappelijke agenda zetten en ook nog jezelf positioneren als belangrijke speler. Dáár hebben we straks, nà Corona, het meest aan. Aan de doeners.
►Wilt u meer bijdragen lezen van Marc van den Tweel in zijn vaste rubriek Tweels Tweak? klik hier
