nlKamervragen
In een reeks kamervragen vroeg het CDA staatssecretaris Snel, die over de Belastingdienst gaat, naar de exacte cijfers van de anbi-dienst: bij hoeveel godsdienstige en niet-godsdienstige anbi’s sinds de verplichte publicatieplicht in 2014 controle uitgevoerd en, bij gebleken gebreken, de beschikking ingetrokken?Het antwoord van MinFin: sinds 2014 zijn er 7644 niet-religieuze anbi’s gecontroleerd. In 1446 gevallen werd de beschikking ingetrokken. In de meeste gevallen zou de reden zijn dat de anbi was opgeheven of in liquidatie verkeerde. Daarnaast zijn sinds 2014 2955 godsdienstige anbi’s gecontroleerd waarbij 1139 ‘ommissies’ werden vastgesteld. Dat leidde tot 1 intrekking. Bij de andere gevallen zouden de fouten hersteld zijn, danwel lopend overleg gevoerd worden over herstel.
Tweet Omtzigt
CDA-kamerlid Pieter Omtzigt twitterde naar aanleiding van deze cijfers: ‘Dan komt de aap uit de mouw; Bij ‘gewone’ ANBI’s wordt de status ingetrokken als zij niet aan de publicatievoorwaarden voldoen Bij religieuze ANBI’s wordt de status dus helemaal nooit ingetrokken, ook al voldoen ze niet aan de voorwaarden. Een vrijbrief dus!’Niet overtuigend
Staatssecretaris Snel kon zich in zijn antwoorden niet overtuigend verdedigen tegen de indruk dat niet-religieuze instellingen harder worden aangepakt door de fiscus dan religieuze. Dat de As Soennah-moskee zich niet aan de publicatieplicht heeft gehouden door bepaalde financiële stukken niet te publiceren, wordt bevestigd door de staatssecretaris. Maar op de vraag of dat feit niet voldoende grond is om de anbi-status met terugwerkende kracht in te trekken, antwoordt Snel dat de Belastingdienst daar niets over mag zeggen.Buitenlandse anbi’s
Uit de antwoorden van Snel blijkt verder dat ongeveer alle buitenlandse ‘publiekrechtelijke lichamen’ de anbi-status kunnen krijgen. Dat zou ook gelden voor de voorbeelden die het CDA noemde, zoals het Turkse ministerie van godsdienstzaken Diyanet, de Iraanse atoomenergie-organisatie en de organisatie voor Noord-Koreaanse gevangenissen en concentratiekampen. Snel gaat nu onderzoeken ‘of bepaalde (buitenlandse) publiekrechtelijke lichamen uitgesloten zouden moeten worden van de anbi-status’. Ook wordt het onderwerp anbi-status betrokken bij het kabinetsbeleid tegen ongewenste financiering en beïnvloeding vanuit onvrije landen.Groepsbeschikkingen
In de huidige anbi-praktijk wordt de facto reeds een onderscheid gemaakt tussen godsdienstige en niet-godsdienstige anbi’s. De laatste moeten op individuele basis een beschikking aanvragen. Voor de eerste zijn er zogenoemde ‘groepsbeschikkingen’: lokale kerkbesturen hoeven geen anbi-beschikking aan te vragen. Eind 2017 tekenden de kerken, vertegenwoordig door het Interkerkelijk Contact in Overheidszaken (CIO), en de Belastingdienst daarover een hernieuwd samenwerkingsconvenant. In het convenant is een aantal specifieke verduidelijkingen voor de positie van de kerkgenootschappen opgenomen en wordt de regeling voor de zogenoemde groepsbeschikking voortgezet.Zeven miljoen kerkleden
Bij het CIO, dat onderdeel uitmaakt van de Samenwerkende Brancheorganisaties Filantropie (SBF), zijn dertig kerkgenootschappen aangesloten. Zij vertegenwoordigen in totaal ongeveer zeven miljoen kerkleden. Ieder kerkgenootschap dat onder de werking van genoemd convenant valt, heeft een groepsbeschikking ontvangen. Hiermee worden de administratieve lasten voor de kerken beperkt. Lokale kerkbesturen hoeven geen afzonderlijke ANBI-beschikking aan te vragen. Door deze beschikking kan een kerkgenootschap gebruikmaken van de fiscale voordelen voor algemeen nut beogende instellingen, zoals de vrijstelling van successie- en schenkingsrecht. Ook zijn daarmee giften van burgers aan kerken aftrekbaar voor de inkomstenbelasting.Lees ook: Nederland ANBI-land: voorbij cowboy country graag
