Nalatenschappen: een kwetsbare inkomstenbron

Nalatenschappen: een kwetsbare inkomstenbron
Nalatenschappen: een kwetsbare inkomstenbron
13 februari 2019
Opinie | | Nalaten

Onlangs las ik een interessant bericht over een oude man die vlak voor zijn overlijden met een 35 jaar jongere huishoudelijke hulp getrouwd was, naar verluidt op advies van de notaris. Dat privé-bericht haalde de krant. Is dit wel koosjer?  Zit daar niet iets oneerlijks achter?  Nalaten spreekt tot de verbeelding; daarom zijn er zoveel boeken en films over dit onderwerp. Thrillerkeizer John Grisham schreef ‘Het Testament’ en de Deense tv-serie ‘The Legacy’ is zelfs goed voor drie seizoenen drama met onterfde kinderen en de testamentaire last om een goed doel op te richten. 

Geen wonder dat ook de media er graag ruimte voor maken. Als er goede doelen betrokken zijn, wordt het vaak nog interessanter. Zowel positief, bij een bewonderingswaardige nalatenschap zoals van een mevrouw, die ter nagedachtenis aan haar moeder en haar dochter, twee grote fondsen schenkt aan de Universiteit van Amsterdam. Maar ook als er vragen of zelfs rechtszaken zijn over een testament met goede doelen. Denk aan de stieffamilie die nog altijd procedeert over de grote nalatenschap uit 2013 aan Leger des Heils en Zonnebloem. Of aan de oude trouwe Brabantse parochiaan die de begunstiging aan haar Katholiek kerk bleek te hebben veranderd in een begunstiging van mijnheer pastoor persoonlijk. Wanneer je het gevolgd hebt, dan weet je wat de impact van deze rechtszaken en media-aandacht is op de betrokken organisaties, ongeacht of hen blaam treft: schade aan hun imago, maar ook gevolgen voor hun wervingsmogelijkheden en inkomsten. En niet alleen voor hen zelf, ook voor alle goede doelen en voor de gehele kerk. Zulke zaken zijn gelukkig heel schaars in Nederland. Goede doelen werken heel netjes en de Nederlandse notaris is vrijwel altijd een goede poortwachter. Maar iedere betwiste nalatenschap aan goede doelen is er een te veel. 

Rond nalatenschappen kijken media en publiek nog kritischer mee dan bij donaties, collectes en andere fondsenwervinsgterreinen. Terecht en ook goed, want nalaten aan een non-profit is een prachtige manier om bij te dragen aan een betere wereld. Mensen die dat overwegen of doen zijn daar ook heel positief en blij over. Vertrouwen is daarbij het sleutelwoord. En dat krijg je door open communicatie, transparante aanpak en goede verantwoording. Zaken die eigenlijk niet anders zijn dan in alle fondsenwervingspraktijken. Maar wel met enkele hele specifieke ‘risicogebieden’; mogelijke kwetsbaarheid van ouderen, de relatie en het perspectief van familie en hoe we ons daarbij als goede doelen in opstellen.

Nalatenschappen vormen de sterkst groeiende inkomstenbron voor goede doelen. Vergrijzing zorgt ervoor dat nu meer mensen dan ooit over hun nalatenschap denken. Steeds meer organisaties besteden er daarom aandacht aan. Met mooie, nieuwe en creatieve benaderingen. We moeten ons wel realiseren dat de kwetsbaarheid van de sector daarmee ook groeit. En deze sector er alles aan doen om het vertrouwen rond goede doelen en nalaten nooit te beschamen.  Dat is ook opgepakt, met als uitkomst de nieuwe Code Nalatenschappen. Lees de code, deel het met bestuur en medewerkers en natuurlijk het belangrijkste: pas het toe. 
 

Code Nalatenschappen

De nieuwe Code Nalatenschappen 2019 vervangt de oude richtlijn uit 2012 en is opgesteld door een commissie van fondsenwervers van verschillende goede doelen, en sectoren met medewerking van verschillende deskundigen, waaronder veel fondsenwervers, adviseurs en notariaat. Dit alles in opdracht van Nederland Filantropieland. De Code beoogt sector breed toegepast te worden en is zo opgesteld dat het onderdeel kan worden van het nieuwe Erkenningsstelsel Goede Doelen. De code is hier te lezen.
 
Auteur Arjen van Ketel is DDB-Expert Nalatenschappen. Wilt u meer bijdragen van zijn hand lezen? klik hier.


Wat vindt u van de volgende stelling:
"De nieuwe Code Nalatenschappen (2019) moet zo snel mogelijk onderdeel worden van de Erkenninsgregeling voor goede doelen"
Stuur uw reactie aan: media@lenthe.nl