Wereldwijd wordt SROI (Social Return On Investment) steeds vaker toegepast om inzicht te krijgen het maatschappelijke rendement van investeringen. Ook in de Benelux is er onder overheden, investeerders en fondsen veel interesse voor de methodiek, zo bleek nog eens tijdens een levendig en goedbezocht congres op 6 oktober in Brussel.
Ruim 200 deelnemers, waaronder dertig Nederlanders, ondergingen in het Vlaams Parlement in Brussel een goedgevuld programma. Dagvoorzitter Guido Deblaere, ere-secretaris generaal van Vlaamse Gemeenschap en voorzitter van Hefboom, opende het congres. Daarna volgde een plenaire sessie waarin het begrip SROI en de maatschappelijke betekenis ervan geschetst werd door een aantal sprekers uit binnen- en buitenland.
Prijs & waarde
Jed Emerson, de Amerikaanse grondlegger van SROI, was via een videoboodschap over de wortels van de methodiek aanwezig. Peter Scholten (Scholten Franssen), een van de pioniers van SROI in Europa, sprak eveneens. Hij gaf de inhoudelijke voorzet voor het congres met kernvragen als: waarom meten en wat meten? Scholten benadrukte dat prestatiemeting niet (alleen) bedoeld is voor externe verantwoording, maar ook omdat je zelf wilt weten of je daadwerkelijk iets zinvols doet. "Meten doe je voor jezelf". Hij verbaasde zich erover dat ondernemingen met een maatschappelijke doelstelling wel veel middelen over hebben voor een financiële rapportage, maar slechts weinig voor een maatschappelijke rapportage. Hij eindigde met een citaat van investeerder en filantroop Warren Buffet: "Prijs is wat je betaalt. Waarde is wat je krijgt."
Luc Tayart de Borms (Koning Boudewijnstichting) haakte aan bij het verhaal van Scholten. Hij ziet SROI als een belangrijke indicator van sociaal ondernemerschap, maar niet als het enige instrument. "We moeten oppassen dat we ons niet alleen concentreren op meetbare zaken en vervallen in ‘short time stakeholder value'. Ook de verhalen van mensen uit de doelgroepen en het werkveld van de sociale economie zijn belangrijk. Die kan je niet zomaar meten."
Scepsis
Een vraaggesprek van VRT-journalist Chris de Nijs met VDAB-topman Fons Leroy en Hans Bonte, voorzitter van de commissie sociale zaken in de Kamer van Volksvertegenwoordigers en schepen voor sociale zaken in Vilvoorde, woelde enige scepsis bloot bij de geïnterviewden. Leroy en Bonte zetten vraagtekens bij de meetbaarheid van welzijn en geluk. Wel onderschreven beide ondervraagden het belang van impactmeting. Mark Lambrechts, voorzitter van de Belgische Investeringsmaatschappij voor Ontwikkelingslanden (BIO) legde als laatste plenaire spreker de link met de derde wereld. "We stellen aan ontwikkelingslanden hogere eisen over prestatiemeting dan aan onszelf."
Nieuw Boek
Tijdens het plenaire deel van de dag bood Jeremy Nicholls uit Engeland het nieuwe (en eerste Engelstalige) SROI-boek aan aan Luc Tayart de Borms, voorzitter van de Koning Boudewijn Stichting. Het boek is uitgegeven door Lenthe Publishers.
Het ochtendprogramma was volop aanleiding tot discussie in de wandelgangen. Die discussie zette zich voort tijdens het middagprogramma. Deelnemers konden kiezen uit een zestal workshops. Sigrid Ramauld gaf tijdens haar workshop een inleiding SROI. Peter Scholten deed een oefening over indicatoren en monetarisering in SROI. Gert Rebergen, eerder geïnterviewd door FM, belichtte SROI als strategisch instrument. Jeremy Nicholls beantwoordde tijdens zijn workshop alle frequently asked questions over de methodiek. De laatste twee workshops handelden over het het screenen van maatschappelijke verantwoordelijkheid van bedrijven en maatschappelijke impact in de sociale economie en het reguliere bedrijfsleven.
Agenda voor de toekomst
Tijdens de pauzes konden de deelnemers elkaar ontmoeten in de Networking-lounge, waar ook een informatiestand over prestatiemeting in het algemeen en SROI te vinden was. Het congres werd afgesloten met een bijdrage over de "Agenda voor de toekomst" van Dirk Dalle (directeur Hefboom) en Peter Scholten. Daarna was er nog gelegenheid tot borrelen tijdens de receptie.
Verantwoordelijk voor de organisatie van het congres was het Kenniscentrum voor maatschappelijke impact van organisaties VZW, een Europees netwerk rond SROI, bestaand uit experts uit Engeland, Duitsland, Schotland, Ierland , België en Nederland. De bijeenkomst werd mede mogelijk gemaakt door de steun van de Koning Boudewijnstichting.
Meer informatie op:
www.sroi.nl
www.hefboom.be