nl
Mijn vrienden in Malawi hopen dat het coronavirus aan ze voorbij zal trekken. ‘Let us pray’ melden ze via WhatsApp. Ze verkeren in een staat van ongeloof waarin ik ook verkeerde toen ik reizigers met mondkapjes nog meewarig aankeek. Dat was amper drie weken geleden.
De regering van Malawi heeft het land in een halve lockdown gedaan terwijl er (op het moment van schrijven) niet één coronageval is vastgesteld. Afrika en epidemie, dat roept herinnering op aan ebola in 2014: hulpverleners in gele ruimtepakken en mannen in witte overalls die de doden naar hun graf slepen. Inmiddels zien we ingepakte artsen en rijen doodskisten ook op de journaals uit Europa. Wat als de volstrekt ontoereikende zorgsystemen in landen als Malawi deze epidemie te verwerken krijgen?
Een ding is zeker: bidden gaat niet helpen. In actie komen wel. En dat is wat goede doelen nú moeten doen. Vanuit hun thuiskantoren met jengelende kinderen en van achter hun voorraden gehamsterd wc-papier: ze moeten hun jaarplan verbouwen tot coronaplan.
In Senegal werd het eerste ebolageval op 29 augustus 2014 ontdekt. De patiënt was een jonge man die over land vanuit buurland Guinee was gekomen. Ook de Senegalese overheid kwam direct in actie. Gezondheidswerkers spoorden in recordtijd 74 mensen op met wie de patiënt contact had gehad. Ze werden dagenlang in de gaten gehouden en twee keer per dag getest. Niemand werd ziek en ook de ebolapatiënt genas.
Internationale samenwerking hielp daarbij. Zo was het Rode Kruis de spil in het mobiliseren van honderden vrijwilligers. Het Louis Pasteur Instituut in Dakar, dat het eerste geval in Senegal identificeerde, kreeg steun van fondsen uit het buitenland. En de Bill & Melinda Gates Foundation ontwikkelde een alarmsysteem dat in Nigeria werd gebruikt voor het opsporen van potentiële zieken. De lijst is ongetwijfeld nog veel langer.
Het Imago Dei Fund in Boston gaf deze week alvast het voorbeeld met een Covid-19 Emergency Fund. Dat fonds stelt per direct geld beschikbaar voor partners die actief zijn op plekken die het hardste door de pandemie worden getroffen. Dat voorbeeld verdient navolging. En ik zou eraan toe willen voegen: stel vooral ook geld beschikbaar aan partners die kunnen helpen met preventie, bijvoorbeeld door voorlichting te geven, zeep te verstrekken, of steun te bieden aan mensen die door beperkende maatregelen worden geraakt.
Via WhatsApp ben ik inmiddels druk informatie aan het delen met mijn vrienden in Malawi. Zij hebben vandaag net zoveel vragen als ik drie weken geleden. Hopelijk overtuig ik ze op tijd dat ze meer kunnen doen dan bidden.
►Wilt u meer commentaren en columns lezen van Mirjam Vossen? Klik hier
De regering van Malawi heeft het land in een halve lockdown gedaan terwijl er (op het moment van schrijven) niet één coronageval is vastgesteld. Afrika en epidemie, dat roept herinnering op aan ebola in 2014: hulpverleners in gele ruimtepakken en mannen in witte overalls die de doden naar hun graf slepen. Inmiddels zien we ingepakte artsen en rijen doodskisten ook op de journaals uit Europa. Wat als de volstrekt ontoereikende zorgsystemen in landen als Malawi deze epidemie te verwerken krijgen?
Een ding is zeker: bidden gaat niet helpen. In actie komen wel. En dat is wat goede doelen nú moeten doen. Vanuit hun thuiskantoren met jengelende kinderen en van achter hun voorraden gehamsterd wc-papier: ze moeten hun jaarplan verbouwen tot coronaplan.
Succesverhalen
Een inspiratiebron zijn de ebola-succesverhalen in Afrika[1]. Want die waren er: in landen als Senegal en Nigeria kwam het niet tot een uitbraak. Nigeria spotte het eerste geval op 20 juli 2014, toen een diplomaat uit Liberia onwel werd op de luchthaven van Lagos. Een arts stelde de diagnose en dwong de tegenstribbelende man in quarantaine – een heldendaad die ze uiteindelijk met haar eigen dood moest bekopen. Ook de diplomaat overleefde het niet. Maar de Nigeriaanse autoriteiten reageerden alert. Vrijwilligers bezochten in de weken erna 26 duizend huishoudens en vonden 800 mensen die in contact waren geweest met besmette personen. Het dodental in heel het land bleef beperkt tot acht.In Senegal werd het eerste ebolageval op 29 augustus 2014 ontdekt. De patiënt was een jonge man die over land vanuit buurland Guinee was gekomen. Ook de Senegalese overheid kwam direct in actie. Gezondheidswerkers spoorden in recordtijd 74 mensen op met wie de patiënt contact had gehad. Ze werden dagenlang in de gaten gehouden en twee keer per dag getest. Niemand werd ziek en ook de ebolapatiënt genas.
Waarschuwen en voorlichten
Alerte inzet van duizenden mensen en organisaties wist de schade te beperken. Militairen bewaakten de toegangswegen en luchthavens. Radiojournalisten waarschuwden in hun uitzendingen. Vrijwilligers trokken ze stad en land in om voorlichting te geven en besmette personen op te sporen. Religieuze en lokale leiders hielpen hen. Hulpverleners gaven voedselpakketten en psychosociale councelling aan potentiële patiënten, om hen gemotiveerd te houden om de maatregelen te volgen.Internationale samenwerking hielp daarbij. Zo was het Rode Kruis de spil in het mobiliseren van honderden vrijwilligers. Het Louis Pasteur Instituut in Dakar, dat het eerste geval in Senegal identificeerde, kreeg steun van fondsen uit het buitenland. En de Bill & Melinda Gates Foundation ontwikkelde een alarmsysteem dat in Nigeria werd gebruikt voor het opsporen van potentiële zieken. De lijst is ongetwijfeld nog veel langer.
Vergeet je jaarplan
Dus vermogensfondsen en goede doelen: vergeet je jaarplannen, je targets en je termijndoelen. Stel jezelf één vraag: wat kunnen mijn partners doen om de corona-uitbraak in hun land in te dammen? En hoe kan ik ze daarbij helpen?Het Imago Dei Fund in Boston gaf deze week alvast het voorbeeld met een Covid-19 Emergency Fund. Dat fonds stelt per direct geld beschikbaar voor partners die actief zijn op plekken die het hardste door de pandemie worden getroffen. Dat voorbeeld verdient navolging. En ik zou eraan toe willen voegen: stel vooral ook geld beschikbaar aan partners die kunnen helpen met preventie, bijvoorbeeld door voorlichting te geven, zeep te verstrekken, of steun te bieden aan mensen die door beperkende maatregelen worden geraakt.
Via WhatsApp ben ik inmiddels druk informatie aan het delen met mijn vrienden in Malawi. Zij hebben vandaag net zoveel vragen als ik drie weken geleden. Hopelijk overtuig ik ze op tijd dat ze meer kunnen doen dan bidden.
