Een van de afspraken uit het vorig jaar gesloten convenant ‘Ruimte voor geven’ tussen de sector en de overheid was te komen tot een centraal keurmerkstelsel en een centrale database. Achter de schermen wordt door de betrokken partijen hard gewerkt, maar hoe staat het er op dit moment eigenlijk voor? Filanthropium vroeg het Ronald Zoutendijk, directeur van de Samenwerkende Brancheorganisaties Filantropie (SBF).
“Het validatiestelsel waarover in het convenant is gesproken, omvat drie zaken”, legt Zoutendijk uit. “Een gedragscode, een keurmerkstelsel en de internetportalen. Vanaf het moment dat de Projectgroep Validatiestelsel Filantropie in oktober is opgericht, zijn gesprekken gevoerd met diverse belanghebbenden. Niet alleen uit de branche, maar bijvoorbeeld ook uit de wetenschap. Er zijn klankbordgroepen opgericht voor elk thema en daarnaast zijn er veel bilaterale gesprekken gevoerd. Daarbij kun je denken aan gesprekken met mensen van Herman Wijffels tot Theo Schuyt en van Bart Hartman (Keurmerk Goede Doelen, red) tot Steven van Eijck. Die analysefase is nu afgerond.”
Eerste rapport
“De twee projectleiders, Boris Franssen en Suzanne Kooij, zijn nu bezig met het opstellen van het eerste rapport. Daarin beschrijven ze drie varianten: zelfregulering, overheidsregulering en een variant die daar tussenin ligt. De projectgroep krijgt dit rapport op 12 maart voorgelegd ter goedkeuring. Daarna gaan we de volgende fase in, met als doel dat alles aan het eind van het jaar is afgerond, zodat het stelsel op 1 januari kan worden ingevoerd.”
Toetsingskader
Daarnaast is de Werkgroep Publieksbelang Filantropie actief. “In september vorig jaar hebben we gepleit voor een aparte werkgroep die vanuit het publieke belang een toetsingskader zou moeten ontwikkelen. Omdat het enige tijd geduurd heeft voor een voorzitter werd gevonden, is deze groep wat later van start gegaan en heeft hun rapport vertraging opgelopen. Het is de bedoeling dat ze in april met een toetsingskader komen, die vervolgens besproken kan worden met SBF en de twee staatssecretarissen. Daarna verwachten we met meer nieuws te kunnen komen. Maar we liggen goed op schema.”
Naar één keurmerkstelsel: wat vooraf ging
Op 20 september vorig jaar werd de gezamenlijke visie op toezicht en verantwoording in de filantropische sector getekend door Stichting Samenwerkende Brancheorganisaties Filantropie (SBF) en de staatssecretarissen Teeven (Justitie en Veiligheid) en Weekers (Financiën). Overheid en filantropische sector hebben bij het opstellen van de gezamenlijke visie op toezicht en verantwoording in de filantropische sector als invalshoek gekozen voor ‘overheidsingrijpen waar het moet, zelfregulering waar het kan’. Verder moet elke partij zelf bijdragen aan de uitwerking, om een zo groot mogelijk draagvlak te bereiken.
De belangrijkste afspraken: 1. Wijziging Burgerlijk Wetboek
Hierdoor worden stichtingen en verenigingen met ANBI-status verplicht financiële gegevens in het Handelsregister op te nemen. Daarnaast zal voor het verkrijgen of behouden van de ANBI-status in de fiscale regelgeving de voorwaarde worden gesteld het publiek bepaalde informatie via een website te verschaffen. 2. Informatie op internet
SBF zal publiekstoegankelijke internetportalen ontwikkelen waarop de bij hen aangesloten filantropische instellingen goed vindbaar zijn. Ook kunnen die instellingen via deze portalen de in het vorige punt bedoelde informatie zoals financiële informatie en verantwoording van de resultaten naar het publiek toe ontsluiten. 3. Naar één keurmerk en gedragscode
In het kader van zelfregulering ontwikkelen de overheid en de SBF een validatiestelsel om de basis te leggen voor een toezichtarrangement met de Belastingdienst. Onderdeel daarvan is de ontwikkeling van één keurmerk, waarbij sprake is van onafhankelijke toetsing door een geaccrediteerde, certificerende instelling. Eind 2013 zou dit keurmerk er moeten zijn. 4 4. Naar één gedragscode
Daarnaast komt er één gedragscode voor alle leden van de brancheorganisaties. Deze gedragscode ziet op governance, beloning en maatschappelijke prestaties. Op dit moment worden er in de filantropische sector vier verschillende gedragscodes gehanteerd. Eind 2013 zal een gedragscode gereed zijn voor alle aangesloten brancheorganisaties, waarin onder andere aandacht wordt besteed aan vraagstukken van governance, beloning en maatschappelijke prestaties.
nl
