Half vol of half leeg?

De bestedingen van de goede doelen bereikten in 2009 een alltime record, zo maakte het CBF afgelopen maandag bekend. Maar over dat goede nieuws hangt al de slagschaduw van 2010 en verder. Hier wreken zich twee structurele zwakheden: de helft (!) van de branche (vooral welzijn, cultuur en internationale hulp) is afhankelijk van subisidies. De substantiële krimp daar zal al op korte termijn zichtbaar worden. Maar ook traditionele vormen van fondsenwerving lijken definitief op hun retour: in 2009 zakten de inkomsten uit direct mail met 17% en in het afgelopen decennium is een daling van 30% te noteren. Met inkomsten onder zware druk en de te verwachten verhoging van de fondsenwervingskosten in het verschiet zullen de nu zo vrolijk stemmende bestedingscijfers een enorme knauw gaan krijgen. Met deze trends in het vizier zijn de volgende bewegingen in de Nederlandse "third sector" meer dan ooit noodzakelijk: intensivering van het overleg met de centrale en lokale overheden om een sterke inkomensval te voorkomen of te overbruggen (zoals in de UK), een nog sterkere focus op nieuwe, innovatieve manieren van fondsenwerving en veel ingrijpender vormen van samenwerking (zowel front- als back-office) voor substantiële kostenreductie. En tot slot pleit ik opnieuw voor een veel hechtere samenwerking tussen vermogensfondsen en goede doelen: in onze sector is nog maar nauwelijks een begin gemaakt met het benutten van elkaars middelen en expertise. Ook in de filantropie geldt: beter een naaste buur dan een verre vriend.