#Giving Tuesday: nodig in Nederland?

Vorige week dinsdag belde BNR Nieuwsradio mij op #Giving Tuesday met de vraag: kan deze Amerikaanse geefdag ook in Nederland aanslaan? Dat gebeurde dit jaar immers al met Black Friday, de uitverkoop die start na het Amerikaanse Thanksgiving. Hoe werd de geefdinsdag een succes in de VS, en wat kan Nederland daarvan leren?
 
Veel Nederlanders kennen het fenomeen (nog) niet: #GivingTuesday. Het werd zes jaar terug in het leven geroepen door de Verenigde Naties Foundation, in reactie op de commercialisering van het Amerikaanse familiefeest Thanksgiving, eind november. Het lange weekend erna wordt vaak besteed aan koopjesjagen en dit initiatief heeft als doel om onder de aandacht te brengen dat je een beetje van dat geld ook aan een ander kunt geven. 
Doordat de media er meteen vrij veel aandacht aan gaven en het Witte Huis in Washington erover blogde, verspreidde het idee van een nationale geefdag zich vrij snel in de VS. In 2013 haalden goede doelen via de hashtag Giving Tuesday nog 28 miljoen dollar op, dit jaar ligt de voorlopige prognose rond de 380 miljoen. 
Dat is mede te danken aan de matching grants die Facebook en de Gates Foundation met ingang van 2016 beschikbaar stellen voor giften via Facebook. Het social media-netwerk is een belangrijke katalysator van #GivingTuesday. Het maakt geven zichtbaar en draagt bij aan een positief beeld van donateurs binnen hun eigen kring. 
Bovendien werkt het aanstekelijk: zien geven doet geven. Via FB kunnen goede doelen en giften razendsnel via verknoopte netwerken verspreid worden, met een zwaan-kleef-aan-effect tot gevolg. 
Is het zinvol zo’n nationale geefdag te introduceren in Nederland? Ten eerste: In de VS is die sterk gekoppeld aan het dankfeest de week ervoor. Thanksgiving is een dag waarop families en vrienden bijeenkomen om te gedenken dat ze elkaar hebben en om daar dankbaar voor te zijn. Het is in wezen een christelijke dag, zoals de Amerikanen nog veelal een christelijk volk zijn. Dat is in Nederland wel anders, gezien de forse ontkerkelijking sinds de jaren zestig.
Zonder Thanksgiving geen #GivingTuesday, lijkt mij daarom een logische conclusie: de twee dagen zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden.
Maar er is in ons land misschien wel een andere koppeling mogelijk. Veel winkels hebben dit jaar Black Friday prominent onder de aandacht gebracht en via een - kleine - korting veel extra klanten getrokken. Het zou mooi zijn als een paar grote winkelketens het goede voorbeeld geven en een matching-bedrag(je) instellen voor op Black Friday verkochte artikelen. Mét natuurlijk de uitnodiging om zelf actief te geven, bijvoorbeeld door een spaarpot naast de kassa en de optie te bieden om een extra euro af te rekenen voor het goede doel.
Unicef zag deze kans en had een mooie actie op facebook tijdens Black Friday. Slim en in een modern jasje. Welke goede doelen volgen dit mooie voorbeeld in 2019? Want ook bij ons geldt: onder de aandacht brengen dat we wel heel veel consumeren, en dat het op zijn plaats is om een beetje daarvan aan een ander te geven, kan geen kwaad. Integendeel zelfs.