Vermogensfondsen zetten snelle stappen om de situatie te verbeteren van vluchtelingen in Nederland. In een recent gevormd samenwerkingsverband (najaar 2015) wordt gewerkt aan onderwijs, trauma/gezondheidszorg, sociale activering, kleinschalige projecten en internationale samenwerking voor vluchtelingen, en beeldvorming over migranten. Op deze thema’s ontstaan partnerschappen met maatschappelijke organisaties en is resultaat geboekt in de vorm van programmalijnen of projecten. Nu zoeken de fondsen samenwerking met collega-fondsen en andere partners.
Het samenwerkingsverband van Nederlandse fondsen, onder wie Oranje Fonds, FEMI Foundation, Janivo Stichting, Noaber Foundation, Stichting Het R.C. Maagdenhuis, Protestantse Diaconie Amsterdam, Adessium Foundation, Kansfonds, KNR Projecten in Nederland (PIN) en Haëlla Stichting, werkt vanuit een lange-termijngedachte. ‘Dit is in lijn met de recente oproep van het EFC, netwerk van Europese fondsen, voor brede samenwerking rond de instroom van migranten’, zegt Suzette de Boer, directeur van FIN, de Vereniging van Fondsen in Nederland, die de fondsen faciliteert.
Sinds najaar 2015 zijn op alle thema’s verbindingen gelegd met maatschappelijke organisaties uit het veld. Liesbeth Nagelkerke (FEMI): ‘Zij beschikken over actuele kennis. Inmiddels zijn ook de netwerkorganisaties Maatschappelijke Alliantie en Ariadne bij de samenwerking betrokken.’
Programmalijnen
Per thema is er enige diversiteit in de stand van zaken. Voor educatie focust men op drie punten: een betere positie van migranten in het mbo, hulp aan vluchtelingenkinderen die veel verhuizen en hierdoor (leer)problemen ervaren, en dagbesteding voor volwassenen. In het laatste geval gaat het vooral om opschaling van bestaande activiteiten en capaciteitsopbouw bij uitvoerende organisaties.
Voor trauma/gezondheidszorg volgen de fondsen twee sporen. Enerzijds gaat de aandacht naar laagdrempelige psychosociale ondersteuning (traumaverwerking) voor asielzoekers – met en zonder papieren. Anderzijds gaat het om preventie voor kinderen en minderjarige alleenstaande asielzoekers. Ook hier is opschaling nodig naar meer programma’s in het hele land.
Op het thema sociale activering ziet men lokaal en regionaal grote verschillen in het aanbod voor vluchtelingen. Om daar stappen in te maken, zijn veel fondsen nodig – en dit geldt voor alle thema’s. ‘We roepen fondsen op om zich aan te sluiten’, zegt Elize Smal (Kansfonds). ‘Zo worden we van fondsen opeens fondsenwervers,’ constateert een collega-fonds.
In uitvoering
Voor de thema’s beeldvorming en kleinschalige projecten zijn al projecten in uitvoering. Voor beeldvorming is aangesloten bij de overkoepelende campagne StayHuman die eind juni van start gaat. Deze campagne laat een genuanceerd geluid horen in het debat over vluchtelingen, de stem van het brede midden.
‘Voor kleinschalige projecten bestaat sinds 5 mei een online platform in PIF-world: wijdoenmee.nu’, vertelt Geeske Zanen (Haëlla Stichting). Vluchtelingen, ongedocumenteerden, asielzoekers en statushouders in Nederland kunnen hier zelf geld aanvragen voor kleinschalige projecten van en voor vluchtelingen. ‘Het platform wordt gedekt door diverse fondsen. We zoeken nog medestanders om tot landelijke dekking te komen.’
Internationale hulp
De samenwerkende fondsen kijken ook buiten de landsgrenzen. Liesbeth Nagelkerke (FEMI): ‘We richten ons op de onofficiële vluchtelingenkampen die het slechtst gefaciliteerd en bereikbaar zijn. Daarnaast ligt de focus op alleenstaande jonge vluchtelingen tot ca. 20 jaar. Deze jongeren komt vaak terecht in sloppenwijken, waar ze leven onder gevaarlijke omstandigheden, veelal in ‘gangs’. Ten derde gaat de aandacht uit naar vluchtelingen zonder medisch paspoort, voor wie de medische risico’s en medicijnkosten hoog zijn.’
Gezamenlijke slagkracht
Meer fondsen, meer bedrijven, meer partners: dat is waar de samenwerkende fondsen nu naar zoeken. Maatschappelijke Alliantie (MA) en Ariadne hebben hun medewerking toegezegd.
Rien van Gendt, bij MA actief als Fellow op het gebied van migratie: ‘Ons doel is om in complexe dossiers bestaande initiatieven in hun kracht te zetten door verbindingen te leggen tussen fondsen, maatschappelijke organisaties, overheid en bedrijven. We doen geen parallelle werkzaamheden; treden op als het toegevoegde waarde heeft. Ook kijken we naar de internationale dimensie: hoe vertalen we het werk in Nederland naar andere landen en vice versa.’ MA onderscheidt op het gebied van migratie de vier thema’s: trauma/geestelijke gezondheid, matching, sociale cohesie en beeldvorming. ‘Thema’s die goed aansluiten op die van de vermogensfondsen.’
Contact opnemen
Wie contact wil opnemen met het samenwerkingsverband, of met een van de themagroepen Educatie, Trauma/gezondheidszorg, Beeldvorming, Kleinschalige projecten, Sociale activering of Internationale samenwerking, kan zich richten tot de FIN.
Vermogensfondsen