nl
Per 2012 zijn er vier doelvermogens met maatschappelijk nut: namelijk de algemeen nut beogende instelling (ANBI), de sociaal belang behartigende instelling (SBBI), de steunstichting SBBI en de culturele instelling.
ANBI
Definitie van een ANBI
De definitie van een ANBI is opgenomen in artikel 5b AWR. Een ANBI is een instelling die uitsluitend of nagenoeg uitsluitend (90% of meer) het algemeen nut beoogt. Als algemeen nut wordt beschouwd: welzijn, cultuur, onderwijs, wetenschap en onderzoek, bescherming van natuur en milieu, gezondheidszorg, jeugd- en ouderenzorg. Ontwikkelingssamenwerking, dierenwelzijn, religie, levensbeschouwing en spiritualiteit, bevordering van democratische rechtsorde eneen combinatie van bovengenoemde doelen.
Ondersteuning van een ANBI
Een vennootschap met in aandelen verdeeld kapitaal, een coöperatie of een onderlinge waarborgmaatschappij kwalificeren niet als ANBI. In de uitvoeringsregeling is opgenomen dat uit de regelgeving van de instelling moet blijken dat bij opheffing van de instelling een batig liquidatiesaldo wordt besteed aan een ANBI met een gelijksoortige doelstelling. Onder de oude regeling diende uit de regelgeving van de instelling ‘slechts’ te blijken dat bij opheffing van de instelling een batig liquidatiesaldo zou moeten worden besteed ten behoeve van een ANBI, dan wel op enigerlei andere wijze waarmee het algemeen belang zou worden gediend. Voor instellingen die vóór 23 juni 2012 als ANBI zijn aangemerkt, geldt dit oude criterium tot de eerstvolgende wijziging van hun regelgeving. Bij de eerstvolgende statutenwijziging dienen deze ANBI’s hun statuten conform het nieuwe criterium aan te passen.
Commerciële activiteiten van ANBI’s
Volgens de uitvoeringsregeling mag een ANBI voor financiering van haar doelstelling commerciële activiteiten ontplooien als de inkomsten, het saldo van baten en lasten, binnen een redelijke termijn geheel of nagenoeg geheel (90% of meer: zie definitie ANBI) ten goede komen aan de doelstelling. Onder commerciële activiteiten wordt verstaan ‘het tegen commerciële tarieven verrichten van werkzaamheden of verlenen van diensten met het oogmerk hiermee ter financiering van de algemeen nuttige activiteiten van de instelling een positief resultaat te behalen’. Het verrichten van commerciële activiteiten kan wel leiden tot vennootschapsbelastingplicht. Beleggingsactiviteiten zijn volgens de staatssecretaris geen commerciële activiteiten, het behaalde rendement met deze activiteiten mag worden toegevoegd aan het vermogen van de ANBI zolang de ANBI niet meer vermogen aanhoudt dan redelijkerwijs nodig is voor de continuïteit van haar werkzaamheden.
Fiscale faciliteiten ANBI’s
Giften aan ANBI’s zijn aftrekbaar voor de vennootschapsbelasting tot 50% van de winst met een maximum van € 100.000. De staatssecretaris heeft goedgekeurd dat de giftenaftrek ook kan worden toegepast als een BV een gift doet aan een ANBI die 100% aandeelhouder van de BV is. Een eenmalige gift aan een ANBI is aftrekbaar voor de inkomstenbelasting. Aftrek is mogelijk voor zover deze giften zowel €60 als 1% van het verzamelinkomen te boven gaan, tot ten hoogste 10% van het verzamelinkomen. Periodieke giften aan een ANBI zijn geheel aftrekbaar voor de inkomstenbelasting. Ontvangen legaten/erfenissen en schenkingen worden bij een ANBI niet belast met erf- of schenkbelasting. Schenkingen door een ANBI ten gunste van het algemeen belang zijn vrijgesteld van schenkbelasting.
Vrijwilligers kunnen onder voorwaarden in de inkomstenbelasting giftenaftrek claimen voor een vrijwilligersvergoeding waarvan is afgezien. De voorwaarden voor deze aftrek zijn vanaf 2012:
- de ANBI moet een verklaring afgeven waaruit blijkt dat de vrijwilliger zich heeft ingezet als vrijwilliger;
- de vrijwilliger moet aanspraak kunnen maken op de in de verklaring genoemde vergoeding;
- de ANBI is bereid en in staat de vergoeding uit te keren, en;
- de vrijwilliger heeft de vrijheid om over de vergoeding te beschikken.
SBBI
Definitie SBBI
De definitie van een SBBI staat in artikel 5c AWR. Een SBBI is een instelling die een sociaal belang behartigt. De verschillende fiscale behandeling tussen ANBI’s en SBBI’s blijft bestaan. Dit betekent met name dat er geen SBBI-register is.
Fiscale faciliteiten SBBI
Giften aan SBBI’s zijn alleen aftrekbaar in de inkomstenbelasting, voor zover het periodieke giften zijn aan een niet-vennootschapsbelastingplichtige vereniging met ten minste 25 leden. Ontvangen legaten/erfenissen en schenkingen worden bij een SBBI niet belast met erf- of schenkbelasting.
Steunstichting SBBI
Definitie Steunstichting SBBI
De steunstichting SBBI is per 1 januari 2012 ingevoerd. De definitie van een steunstichting SBBI is opgenomen in artikel 5d AWR: een stichting die is opgericht uitsluitend met het doel geld in te zamelen ter ondersteuning van een SBBI. De voorwaarden om als steunstichting SBBI te kwalificeren zijn opgenomen in artikel 1f van de uitvoeringsregeling. Er is sprake van een steunstichting SBBI als uit de feitelijke werkzaamheden en statuten blijkt:
- dat zij is opgericht uitsluitend met het doel om geld in te zamelen ter ondersteuning van een bepaalde SBBI die lid is van een landelijke, representatieve koepel op het gebied van sport of muziek;
- dat het ingezamelde geld uitsluitend bestemd is voor een bijzondere investering of uitgave ter gelegenheid van de viering door die instelling van haar 5-jarig bestaan of een veelvoud daarvan;
- de wijze waarop invulling wordt gegeven aan de zojuist omschreven viering;
- dat de leden van het orgaan van de stichting dat het beleid bepaalt, ter zake van de door hen in die hoedanigheid voor de stichting verrichte werkzaamheden slechts een onkostenvergoeding en een niet-bovenmatig vacatiegeld ontvangen;
- dat de stichting het voor de viering ingezamelde geld besteedt in het kalenderjaar van, voor of na de viering;
- dat bij opheffing van de stichting een batig liquidatiesaldo wordt besteed ten behoeve van een ANBI, en;
- het kalenderjaar dat zij als steunstichting SBBI wil kwalificeren.
Daarnaast dient de administratie van de stichting zodanig te worden ingericht dat daaruit blijkt:
- de aard en omvang van de aan de afzonderlijke leden van het orgaan van de stichting dat het beleid bepaalt toekomende onkostenvergoedingen en vacatiegelden, en;
- de aard en omvang van de kosten die door de stichting zijn gemaakt ten behoeve van het beheer van de stichting, alsmede de aard en omvang van de uitgaven van de stichting ten behoeve van de viering.
Een steunstichting SBBI kan slechts één kalenderjaar als steunstichting SBBI worden aangewezen. De fiscale faciliteiten voor de steunstichting SBBI zijn alleen in het aangewezen jaar van toepassing. Bij de communicatie over de geldinzameling dient de stichting duidelijkheid te verschaffen over het doel van de inzameling en over het jaar waarin zij kwalificeert als steunstichting SBBI. Per SBBI kan slechts één stichting per viering als steunstichting SBBI kwalificeren. De Belastingdienst publiceert op haar website de namen van de stichtingen die als steunstichting SBBI kwalificeren en het kalenderjaar waarin de fiscale faciliteiten van toepassing zijn.
Fiscale faciliteiten Steunstichting SBBI
Giften aan een steunstichting SBBI zijn aftrekbaar voor de vennootschapsbelasting tot 50% van de winst met een maximum van € 100.000. Een eenmalige gift aan een steunstichting SBBI is aftrekbaar voor de inkomstenbelasting. Aftrek is mogelijk voor zover deze giften zowel € 60 als 1% van het verzamelinkomen te boven gaan, tot ten hoogste 10% van het verzamelinkomen. Ontvangen legaten/erfenissen en schenkingen worden bij een steunstichting SBBI niet belast met erf- of schenkbelasting. Schenkingen door een steunstichting SBBI aan de gesteunde SBBI zijn vrijgesteld van schenkbelasting.
Culturele instelling
Definitie Culturele Instelling
In artikel 5b AWR is de ‘culturele instelling’ geïntroduceerd. Volgens de uitvoeringsregeling kan een ANBI als culturele instelling kwalificeren als uit de regelgeving en feitelijke werkzaamheden van de instelling blijkt dat zij zich uitsluitend of nagenoeg uitsluitend (90% of meer) richt op cultuur. Alleen instellingen die zijn aangemerkt als ANBI, kunnen op verzoek als culturele instelling worden aangemerkt.
Fiscale faciliteiten Culturele Instelling
Alle fiscale faciliteiten die voor ANBI’s van toepassing zijn, gelden ook voor culturele instellingen. De culturele instelling kent daarnaast twee extra fiscale faciliteiten, namelijk de mogelijkheid om te opteren voor integrale belastingplicht en de multiplier voor de giftenaftrek.
Voor stichtingen en verenigingen geldt, dat zij vennootschapsbelastingplichtig zijn indien en voor zover zij een onderneming drijven. Dit kan tot gevolg hebben dat bij één belastingplichtige positieve opbrengsten uit het ondernemingsgedeelte niet kunnen worden gesaldeerd met negatieve resultaten uit het niet-ondernemingsgedeelte.
Culturele instellingen kunnen op verzoek opteren voor integrale belastingplicht, zodat verrekening van ondernemingswinsten met niet-ondernemingsverliezen mogelijk wordt. De optie geldt voor een periode van minimaal 10 jaar of een veelvoud daarvan. De inspecteur kan hieraan voorwaarden stellen.
Alleen voor giften aan culturele instellingen geldt een zogenoemde ‘multiplier’ voor de giftenaftrek in de inkomstenbelasting en de vennootschapsbelasting. Voor de inkomstenbelasting wordt de aftrek verhoogd met 25% van de giften, met een maximum van €1.250. De aftrek wordt voor de vennootschapsbelasting verhoogd met 50% van de giften, maar ten hoogste met €2.500. Deze multiplier-faciliteit vervalt met ingang van 1 januari 2017. Deze regeling is ter goedkeuring voorgelegd aan de Europese Commissie.
Vennootschapsbelasting
Generieke vrijstelling
Voor alle stichtingen en verenigingen geldt een vrijstelling tot €15.000 op jaarbasis dan wel € 5.000 over het jaar zelf en de vier voorafgaande jaren tezamen. Als er in een jaar een verlies wordt geleden, wordt het resultaat in dat jaar gesteld op nihil.
Bestedingsreserve
Culturele instellingen en instellingen zonder aandeelhouders of deelgerechtigden die een sociaal belang behartigen en de winst hoofdzakelijk behalen met behulp van vrijwilligers kunnen een bestedingsreserve vormen. De reserve kan worden gevormd voor uitgaven ter zake van de aanschaf, voortbrenging of verbetering van bedrijfsmiddelen en voor uitgaven ter zake van projecten. Binnen 5 jaar dient deze reserve te worden aangewend. Deze faciliteit is slechts van toepassing voor zover ondernemingsactiviteiten worden verricht die in de lijn liggen van het belang dat het instelling behartigt of bestaan uit het inzamelen om niet en vervolgens verkopen van gebruikte goederen met het oog op dat belang. De faciliteit is uitgesloten voor uitgaven die in relatie staan tot het ter beschikking stellen van onroerende zaken aan derden (bijvoorbeeld de verhuur van vastgoed).
Fiscaal Fondswervende Instelling
Voor fiscaal fondswervende instellingen (‘FFI’s’) geldt een regeling waarbij zij – kort gezegd – de mogelijkheid hebben de opbrengsten die zij met fondswervende activiteiten behalen ten laste van de winst te brengen als zij deze uitkeren aan een ANBI. Ook een ANBI die zelf dergelijke fondswervende activiteiten verricht, komt in beginsel in aanmerking voor deze faciliteit. Deze regeling is beperkt door een aantal eisen:
- de activiteiten moeten in belangrijke mate (30% of meer) worden verricht door vrijwilligers, en;
- het moet kenbaar zijn dat de opbrengst uitsluitend of nagenoeg uitsluitend (90% of meer) ten goede komt aan een ANBI.
Daarnaast dienen de activiteiten te worden verricht tegen een prijs die meer bedraagt dan de prijs die in het economische verkeer als zakelijk wordt ervaren of tegen een prijs die in het economische verkeer als zakelijk wordt ervaren, maar waarvan de kostprijs aanmerkelijk lager is dan in het economische verkeer gebruikelijk is. Activiteiten die bestaan uit het inzamelen van roerende zaken om niet, worden ook als kwalificerende activiteiten beschouwd. Hiermee wordt het toepassingsbereik van de fiscale regeling voor FFI’s, maar ook voor ANBI’s aanzienlijk beperkt. Immers in veel gevallen worden de fondsenwervende activiteiten juist bewust uitgevoerd door professionals, in plaats van vrijwilligers.
Aftrek fictieve vrijwilligerskosten
ANBI’s en lichamen die een sociaal belang behartigen en gebruik maken van de inzet van vrijwilligers kunnen gebruik maken van een regeling op grond waarvan zij bij wijze van fictie loonkosten van de vrijwilligers ten laste van de winst mogen brengen. Hierdoor wordt geen vennootschapsbelasting betaald over het voordeel dat het werken met vrijwilligers met zich mee brengt. Bij ministeriële regeling kunnen echter lichamen of activiteiten worden uitgezonderd van de aftrekmogelijkheid ter voorkoming van concurrentieverstoring.
(Bron: Ernst & Young. Aan deze tekst kunnen geen rechten worden ontleend)
