Filantropie als aanjager van vertrouwen

De coronacrisis heeft ons leven in de afgelopen anderhalf jaar behoorlijk overhoopgegooid. Maar wat houdt de gemoederen nog meer bezig? Het gebrek aan vertrouwen tussen overheid en burgers en instituties in het algemeen komt wat mij betreft op een goede tweede plaats. Ook dit is een thema dat dit tijdsgewricht in sterke mate domineert. Dit is niet alleen een noodzakelijke discussie, maar ook een kans én een opdracht voor een sector die staat voor maatschappelijk initiatief.
 
De media staan bol van verhalen over de groeiende kloof tussen overheid en burger, onderling wantrouwen en de ‘afrekencultuur’ die zich heeft gemanifesteerd bij de overheid. De overheid is zich in dit millennium meer en meer gaan gedragen als een bedrijf, waarbij de burger wordt gezien als klant en als kostenpost. Concrete voorbeelden van deze kloof en het groeiende wantrouwen zijn de Toeslagenaffaire en de gaswinning in Groningen.
 
Afgelopen week presenteerde Mark Rutte zijn matig ontvangen plannen voor een nieuwe ‘bestuurscultuur’. Hierop gaf ombudsman Reinier van Zutphen aan dat de overheid weer betrouwbaar moet worden en dat de burger weer vertrouwen moet krijgen. Vertrouwen tussen overheid en burger als topprioriteit dus. In zijn eindverslag aan de Tweede Kamer pleit ook informateur Tjeenk Willink voor aandacht voor de vertrouwensrelatie tussen burger en overheid. Daarbij geeft hij aan dat “erkenning van en steun voor burgerinitiatieven” een blijk van datzelfde vertrouwen zijn.
 
Wat is de rol van de filantropie sector hierin? De discussie die op dit moment in de Tweede Kamer wordt gevoerd gaat over fundamentele uitgangspunten die het functioneren van de democratische rechtsorde beïnvloeden. Wat er fout gaat en beter moet. Deze discussie is voor veel mensen nogal abstract en ‘hoog over’. Volgens mij hebben wij als filantropie sector hier het nodige te bieden. Zo zijn er veel positieve en opbouwende burgerinitiatieven, die van onderop geïnitieerd worden. Vaak zijn deze initiatieven erop gericht het dagelijks leven van vooral kwetsbare burgers te verbeteren. Of dat nu initiatieven zijn die mensen helpen de wirwar van vaak onbegrijpelijke wetten en regels te ontwarren, laag geletterden een steun in de rug bieden of mensen helpen die onvoldoende mee kunnen in de toenemende digitalisering.
 
Kortom, we kunnen voortbouwen op de talloze burgerinitiatieven waar we als filantropie sector nauw bij betrokken zijn en ervaring mee hebben. Laten we, juist nu, aandacht genereren voor deze goede voorbeelden en successen en daar een stevige impuls aan geven. Als blijk van vertrouwen in burgerinitiatief en burgers. Een belangrijk positief geluid, in een tijd die wel wat goed nieuws gebruiken kan.
 

---

►Meer bijdragen lezen van DDB Expert Filantropiestrategie Pieter Stemerding? Klik hier.