nl
Geen gezonde insteek
In een interview met De Dikke Blauwe zegt Nahr: ‘De laatste jaren zie je dat ngo’s de focus nadrukkelijk op transparantie hebben gelegd om hun voortbestaan zeker te stellen.’ En ook: ‘Ik heb veel meegelopen met non-profits en goede doelen en uit eigen ervaring weet ik dat het soms lijkt alsof het alleen maar gaat over het uitmelken van de donateur. Sommige ngo’s slaan echt door met het zichzelf proberen in stand te houden. Als ngo moet je natuurlijk streven naar het moment dat je je organisatie kunt opheffen, omdat het probleem waaraan je werkt is opgelost. Streven naar een groter marktaandeel lijkt mij geen gezonde insteek.’Retorische dolk
Die observatie van onze jonge wetenschapper is een echo van de wijsheid die de Amerikaanse politicoloog en filosoof Benjamin Barber in 2006 het toenmalige Civil Soicety Congres in Utrecht voorhield. In een subliem betoog stak Barber, die vorig jaar op 77-jarige leeftijd overleed, zijn retorische dolk recht en genadeloos in het hart van de Nederlandse civil society. Er werd in toenemende mate ongemakkelijk geschuifeld op stoelen toen Barber al snel de Grote Hamvraag stelde: ‘Wat wilt u als civil society-organisaties liever: over vier jaar tweemaal zoveel budget en werk hebben of u zelf opheffen?’It’s all about sharing power
Het bleef secondenlang muisstil in de zaal totdat Barber zelf het antwoord maar gaf: ‘Je moet jezelf niet in stand willen houden. Je moet jezelf overbodig willen maken. Het gaat om ‘empowering other people’! Maar in de praktijk valt dat hard tegen, zo realiseerde iedereen zich. We zijn soms ongemerkt slaaf van onze eigen missie geworden: ‘You need the neediness’, zei Barber. ‘But it takes courage to overcome that: It is all about sharing power.’De eerste vonk bijna uitgedoofd
Het zichzelf-instand-houden-principe is een gekend fenomeen in ons Land van Goed Doen. Dat principe komt niet per se voort uit verkeerde intenties. Vrijwel alle grote goede doelen zijn ooit als bescheiden privaat initiatief ontstaan en doorliepen de stadia van groei en expansie uit nobele overwegingen: meer mensen, meer dieren en meer natuur redden! Maar groeien doet van au. Opschaling en professionalisering in de civil society hebben hun prijs. Voordat je het weet is je goede doel bijna een bedrijf of een ministerie. Of erger: beide. De vonk van het eerste rebelse burgerinitiatief lijkt dan bijna gedoofd…Lovebaby loslaten
De oproep van Timothy Nahr is een oproep van een nieuwe generatie betrokken burgers die niet vanuit de aandeelhouderswaarde kijkt naar groei als doel, maar het goede doel als doel. Dat vergt soms pijnlijke introspectie en de bereidheid om meer samen te werken met andere organisaties, en, uiteindelijk, zelfs om je maatschappelijke lovebaby helemaal los te laten. Het is moedig, zoals Barber zei, om de macht die je hebt met je organisatie oprecht te delen met anderen.Het gaat om de oplossing
Transparantie en impact zijn twee kanten van dezelfde medaille, zo betoogt Timothy Nahr. Ze zouden niet in dienst moeten staan van het vergroten van een marktaandeel of het consolideren van de status quo. Ook niet om te voldoen aan afvinkbare criteria van een Erkenning of ANBI-beschikking. Het zou moeten gaan om de oplossing van maatschappelijke problemen, waarmee ondernemende burgers, ooit, op een zolderkamertje of in een buurthuis, geen genoegen wilden nemen.Dank Timothy Nahr dat je ons, als vertegenwoordiger van de nieuwe generatie die onze planeet moet hoeden, deze wijsheid nog een keer voor ogen houdt.
