Het is inmiddels voor het leeuwendeel van mensheid wel min of meer duidelijk aan het worden dat er zich op wereldschaal een ecologische, economische en sociale crisis voltrekt die ook ons land zal gaan raken. De huidige ontwikkelingen van de bevolkingsomvang, een nog steeds groeiend verspillend gedrag, de industrialisatie en de toenemende schaarste aan grondstoffen, komen verontrustend goed overeen met de sombere toekomstverwachtingen die jaren geleden zijn opgesteld in de publicaties van Club van Rome en het VN rapport van mevrouw Brundtland. De ontwikkeling van de afgelopen eeuw wordt gekenschetst door de structurele omzetting van ecologie naar economie, dat wil zeggen naar materiële welvaart. Je kunt gerust stellen dat waar in deze periode onze beschaving zich manifesteerde de helft van de natuur verloren ging.
We staan echt aan de vooravond van een spectaculaire tijd, een periode waarin we drastische veranderingen gaan zien in hoe we samenleven, werken, leren, betalen, waarderen, verzorgen en communiceren. Ik vind het allemaal even uitdagend als spannend. Maar op hele slechte dagen vergelijk ik onze huidige situatie ook wel eens met de dreiging van een oorlog. De gedragingen van onze huidige bestuurders en het polderende struisvogelgedrag van de gevestigde orde, lijken angstaanjagend veel overeenkomsten te hebben met het gedrag van hun collega’s van een kleine driekwart eeuw geleden. Want zelfs begin 1939 is de Nederlandse regering vooral bezig met het binnenlands beleid. Het economisch herstel vraagt nagenoeg alle aandacht. Minister President Colijn stelt zijn regering een ultimatum: er moet bezuinigd worden. De ministers steigeren; het kabinet implodeert. Er komt een nieuwe regering die veel te laat beseft welke wreedheden zich binnen Europa reeds afpelen en dat Nederland zich misschien wel eens zou moeten verdedigingen, maar toen was het te laat. Ik denk dat ook toen al de geruststellende woorden van Premier Colijn cynisch echoden: “Ik verzoek den luisteraars dan ook om rustig te gaan slapen zoals u dat altijd doet want er is voorshands geen enkele reden om werkelijk ongerust te zijn.”
Laat ik hierbij iedereen die vandaag rustig denkt te kunnen slapen meteen maar uit de droom helpen. Er blijken namelijk toch grenzen aan de groei te zijn, dus is economische groei niet de oplossing van de huidige crises. Gek genoeg komt dit bericht niet alleen van de links progressieve ‘kerk’ maar ook sterker dan ooit uit rechts conservatieve hoek. De militaire strategen van de US, die de taak hebben een rationele inschatting te maken van huidige en toekomstige bedreigingen, kwamen met een eigen rapport met daarin een serieuze waarschuwing. Deze specialisten maken zich veel zorgen over de Westerse extreem verspillende mentaliteit met hun overdadige verworvenheden of de wens daartoe. Ik sprak zelf een paar jaar geleden Generaal David Petraeus van het US Central Command die vertelde dat nu al 93 procent van de oorlogen over olie en gas gaat. Vorig jaar erkende ook het Pentagon dat klimaatverandering een katalysator van economische instabiliteit en conflicten is. Terwijl politici veelal om de waarheid heen draaien, zijn militairen vaak ontwapenend eerlijk. Aan het begin van deze zomer was ik aanwezig bij een lunch met de voormalig veiligheidsadviseur van President Obama, Generaal Jim Jones, die deze zorg onderschreef en duurzaamheid zag als een belangrijk redmiddel. Ik ben er inmiddels van overtuigd dat wanneer we, zoals bij een heuse oorlog, de handen in een slaan en Overheid, Wetenschap, bedrijfsleven (groot en klein), NGO’s, media en financiële ‘instituten’ echt gaan samenwerken aan een betere wereld voor iedereen ‘het paradijs op aarde’ zeer wel mogelijk is. Succes!
Ruud Koornstra
Ruud Koornstra is duurzaam ondernemer en medeoprichter van Tendris Holding. Hij geeft het stokje door aan Henk Kievit.
nl
