nl
Kamervragen
In een reeks kamervragen vroeg het CDA staatssecretaris Snel, die over de Belastingdienst gaat, naar de exacte cijfers van de anbi-dienst: bij hoeveel godsdienstige en niet-godsdienstige anbi’s sinds de verplichte publicatieplicht in 2014 controle uitgevoerd en, bij gebleken gebreken, de beschikking ingetrokken?Het antwoord van MinFin: sinds 2014 zijn er 7644 niet-religieuze anbi’s gecontroleerd. In 1446 gevallen werd de beschikking ingetrokken. In de meeste gevallen zou de reden zijn dat de anbi was opgeheven of in liquidatie verkeerde. Daarnaast zijn sinds 2014 2955 godsdienstige anbi’s gecontroleerd waarbij 1139 ‘ommissies’ werden vastgesteld. Dat leidde tot 1 intrekking. Bij de andere gevallen zouden de fouten hersteld zijn, danwel lopend overleg gevoerd worden over herstel.
Niet erg overtuigend
Staatssecretaris Snel kon zich in zijn antwoorden niet erg overtuigend verdedigen tegen de indruk dat niet-religieuze instellingen harder worden aangepakt door de fiscus dan religieuze. Dat de As Soennah-moskee zich niet aan de publicatieplicht heeft gehouden door bepaalde financiële stukken niet te publiceren, wordt bevestigd door de staatssecretaris. Maar op de vraag of dat feit niet voldoende grond is om de anbi-status met terugwerkende kracht in te trekken, antwoordt Snel dat de Belastingdienst daar niets over mag zeggen. De staatssecretaris ontkent dat hij ruimhartiger zou omgaan met religieuze anbi’s.Steekproef Elsevier Weekblad
Elsevier Weekblad onderzocht in het anbi-register alle als moskee herkenbare organisaties. Het opinieblad rapporteert: ‘Dat waren er 131, waarvan 60 procent niet voldeed aan de financiële publicatieplicht. Op websites van moskeeën staan vaak helemaal geen financiële gegevens of mededelingen als ‘wordt verwerkt’, ‘volgt z.s.m.’ of ‘binnenkort’. Zij doen het daarmee slechter dan andere belangrijke geloofsgemeenschappen. Een steekproef onder ruim veertig katholieke en protestantse kerken met een goededoelenstatus leert dat acht op de tien de benodigde financiële openheid geven. Van de 25 onderzochte synagogen hielden twee op de drie zich aan de regels. Daarmee zitten de kerken ongeveer op het niveau van alle andere goede doelen.’Kamerlid Pieter Omtzigt
CDA-kamerlid Pieter Omtzigt, die het anbi-dossier al jaren volgt, twitterde naar aanleiding van de cijfers van de staatssecretaris: ‘Dan komt de aap uit de mouw; Bij ‘gewone’ ANBI’s wordt de status ingetrokken als zij niet aan de publicatievoorwaarden voldoen Bij religieuze ANBI’s wordt de status dus helemaal nooit ingetrokken, ook al voldoen ze niet aan de voorwaarden. Een vrijbrief dus!’ Volgens Elsevier Weekblad zou Omtzigt gezegd hebben dat de intrekking van de anbi-status bij religieuze goede doelen in de praktijk eigenlijk niet voorkomt: ‘Bij meer dan duizend niet-religieuze anbi’s is de status de afgelopen jaren wel ingetrokken, omdat ze niet aan de publicatieverplichtingen voldeden. Bij religieuze ANBI’s is dat, ondanks een lijst met 1.139 omissies, pas één keer gebeurd.’Groepsbeschikkingen
In de huidige anbi-praktijk wordt de facto reeds een onderscheid gemaakt tussen godsdienstige en niet-godsdienstige anbi’s. De laatste moeten op individuele basis een beschikking aanvragen. Voor de eerste zijn er zogenoemde ‘groepsbeschikkingen’: lokale kerkbesturen hoeven geen anbi-beschikking aan te vragen. Eind 2017 tekenden de kerken, vertegenwoordig door het Interkerkelijk Contact in Overheidszaken (CIO), en de Belastingdienst daarover een hernieuwd samenwerkingsconvenant. In het convenant is een aantal specifieke verduidelijkingen voor de positie van de kerkgenootschappen opgenomen en wordt de regeling voor de zogenoemde groepsbeschikking voortgezet.Zeven miljoen kerkleden
Bij het CIO, dat onderdeel uitmaakt van de Samenwerkende Brancheorganisaties Filantropie (SBF), zijn dertig kerkgenootschappen aangesloten. Zij vertegenwoordigen in totaal ongeveer zeven miljoen kerkleden. Ieder kerkgenootschap dat onder de werking van genoemd convenant valt, heeft een groepsbeschikking ontvangen. Hiermee worden de administratieve lasten voor de kerken beperkt. Lokale kerkbesturen hoeven geen afzonderlijke ANBI-beschikking aan te vragen. Door deze beschikking kan een kerkgenootschap gebruikmaken van de fiscale voordelen voor algemeen nut beogende instellingen, zoals de vrijstelling van successie- en schenkingsrecht. Ook zijn daarmee giften van burgers aan kerken aftrekbaar voor de inkomstenbelasting.►Lees ook: Nederland ANBI-land: voorbij cowboy country graag
