Afgelopen maandag vond het eerste IF Debatcafé plaats in Amsterdam. Fons van Rooij, vice-voorzitter van het IF, geeft voor Filanthropium een impressie.
Debatleider Cees Grimbergen, IF-directeur Hanneke Lenkens en ondergetekende hadden zin in dit eerste Debat café van een reeks. Na een aanvankelijk aarzelende start, met een oorverdovende stilte als reactie op de vraag aan de zaal wie onlangs nog een klacht had ontvangen van een ontevreden donateur, kwam het debat toch goed op dreef. Een enkeling kon halverwege zijn chagrijn niet onderdrukken over de deelnemers die maar om de hete brij heen bleven draaien, in de ontkenningsfase bleven hangen en naar anderen bleven wijzen. Zo kregen de landelijke media ervan langs, omdat ze alleen aandacht lijken te hebben voor wat er niet goed gaat.
Maar een paar dingen werden mij als medeorganisator van het debat toch wel weer snel duidelijk. Plenair en hardop uitspreken wat je werkelijk vindt durven de meesten niet, angstig tot wat voor bevlekking dat zou kunnen leiden van het eigen blazoen. Een incident is zo geboren en het achtervolgt je nog jaren. En ook persoonlijke opvattingen, over hoe het met de beeldvorming van de sector is gesteld, bleven vaak diametraal tegenover elkaar staan. Dat varieert van ‘ik negeer tegenwoordig al die azijnpissers’, ‘donateurs worden toch ook behandeld als melkkoeien’, ‘ik leg al jaren uit hoe ons vak werkt, maar er wordt gewoon niet geluisterd’, ‘deze discussie voerden we twintig jaar geleden al, er is sindsdien niks veranderd’ tot ‘we halen nog elk jaar meer geld op, ik zie het probleem niet‘.
Er was dan geen algemeen gedeelde analyse dat het met de PR abominabel is gesteld, maar naarmate het debat vorderde werd de roep om serieus te gaan luisteren naar wat de achterban en de buitenwacht te melden heeft niettemin sterker. Hans Stam meldde trots dat de Hartstichting met friendraising is gestart en tegenwoordig intensief gebruik maakt van donateurspanels. Bert Cocu van Emolife, grondlegger in Nederland van de straat- en door-to-door-werving, verdedigde de eenzijdige en voor velen irritante gerichtheid van zijn wervende brigades op het alleen mogen afsluiten van maandmachtigingen, door te wijzen op de inhoudelijke boodschap die tegelijkertijd ook met veel passie wordt verkondigd door in deeltijd werkende bevlogen studenten. Maar ook dat goede doelen nog steeds een lage prijs belangrijker vinden dan een ordentelijke markt. Ofwel –net als destijds in de aanloop naar Bel-Me-Niet-register- ieder voor zich en God voor ons allen.
Toch waren het niet deze contactstrategieën die veel deelnemers voor ogen hadden toen de discussie zich verlegde richting de noodzaak van community building, ofwel de achterbannen en vrijwilligers weer nauwer betrekken bij de strategische keuzes en dilemma’s van organisaties. Komt het met de PR niet vanzelf goed als organisaties weer volledig transparant en democratisch worden? En fouten niet langer worden afgeschermd door PR-taal en gelikte woordvoerders? En donateurs en vrijwilligers uit eigen trots de zegeningen van het Goede doelen-werk weer spontaan gaan uitdragen?
Koen van den Broeck, adviseur bij het Belgische Ethicom en auteur van een boek over opzetten en onderhouden van persrelaties, dat luistert naar de titel ‘De persattaché is een boer’, bracht geregeld de discussie naar een hoger niveau. Zo trok hij een mooie parallel tussen het zaai- en oogstwerk van een boer en dat van de PR-afdeling.
Ted van den Bergh van de Triodos foundation wilde graag tot slot die ene nieuwe gedachte verwoorden waarnaar we op zoek waren in dit debat, kennelijk geïnspireerd door onze zuiderbuur. Hij adviseerde goede doelen donateurs toch vooral als melkkoeien te blijven gebruiken. Maar wees er vervolgens fijntjes op dat een goede boer al zijn koeien bij naam kent….. Het bleef die avond –oh wat heerlijk- nog lang onrustig aan de Keizersgracht.
Fons van Rooij
Naar aanleiding van de uitkomsten van eerste Debat café organiseert het Instituut Fondsenwerving (IF) een aantal vervolgbijeenkomsten met als doel te komen tot een algemene aanbeveling inzake contact met media en publieksgroepen aan aangesloten leden. Voor wie er zich er tegen aan wil blijven bemoeien, stuur even een berichtje aan IF. Het tweede Debat café vindt plaats op maandag 10 januari om 16.00 uur in Felix Meritis te Amsterdam o.l.v. Cees Grimbergen. Ideeën voor onderwerpen zijn welkom en kunnen worden gericht aan info@instituutfondsenwerving.nl.
Koepels