Ondanks de recessie zijn we in Nederland welvarender dan ooit. Nog nooit in de geschiedenis was er zo veel welvaart als in de laatste twee decennia. Bij veel vermogenden groeit de wens om met hun geld een verschil te maken en bij te dragen aan maatschappelijke verandering. Dit artikel laat zien hoe u dat het beste kunt doen.
Er is niet alleen meer geld, er zijn ook meer vermogenden en de manier waarop we ons vermogen verkregen hebben is ook veranderd. Nog steeds is er een grote groep bij wie het geld al eeuwen ‘in de familie’ was, maar daarnaast is er een groeiende groep die zijn vermogen zelf heeft verdiend. Voor Nederland zijn er (nog) geen statistieken die deze tendens laten zien, maar uit de ‘rich lists’ van Forbes Magazine blijkt dat nog slechts 38 procent van de miljardairs zijn vermogen geheel of gedeeltelijk heeft geërfd. De rest, meer dan 60 procent, heeft het zelf verdiend.
Andere relatie met geld
Dat verandert de manier waarop vermogenden tegen hun geld aankijken. Wie geld erft, erft er een boodschap bij: ‘Zorg er goed voor, zorg dat dat geld niet verdwijnt en zorg dat je kinderen er later ook plezier van kunnen hebben’. Mensen die hun geld zelf verdiend hebben, hebben deze boodschap niet mee geërfd. Ze weten uit ervaring dat ze het weer kunnen verdienen, en dat hun eventuele kinderen dat ook kunnen. De noodzaak om het vermogen door te geven aan de volgende generatie is dus kleiner. Of, zoals de Amerikaanse zakenman Warren Buffet het formuleert: “A rich person should leave his kids enough to do anything, but not enough to do nothing”. Dat creëert een wezenlijk andere relatie met dat vermogen, en een andere cultuur. Dit betekent overigens geenszins dat degenen die hun vermogen geërfd hebben niet aan filantropie zouden doen. Integendeel, binnen vermogende families bestaat vaak een lange en rijke historie op het gebied van filantropie. Je kunt concluderen dat niet alleen de hoeveelheid geld bepaalt hoe je ermee omgaat, maar ook de herkomst.
Nu iets goeds doen
In plaats van het opzij te zetten voor de volgende generatie willen veel vermogenden nu ‘iets goeds’ met dat geld doen, het investeren in een betere toekomst. Geld is een middel om de daadwerkelijke waarden van een familie tot uiting te brengen en maatschappelijke impact te creëren. En met eigen ogen zien dat die verandering er komt, dat is het mooiste rendement dat u kunt bereiken. Steeds meer mensen kiezen ervoor om samen te investeren in dat maatschappelijke rendement, met vrienden, gelijkgestemden of met familie. Dat is een uitstekende manier om elkaar te inspireren. U neemt samen de beslissingen en, een kwestie die veel vermogenden bezighoudt: uw eventuele kinderen leren op een verantwoorde, doordachte manier met geld omgaan en worden stap voor stap voorbereid op hun toekomst als vermogende volwassenen.
Tips voor een geefstrategie
Wanneer u besluit uw geld in te zetten om maatschappelijke verandering te bewerkstelligen, vindt u een breed scala aan mogelijkheden: van een (al dan niet structurele) gift aan een goed doel tot investeren in social entrepreneurs en duurzame bedrijven. Hoe vindt u uw weg in dat enorme aanbod van ‘goed doen’? Hoe weet u zeker dat u écht een verschil maakt en dat u maatschappelijk rendement creëert dat u voor ogen hebt? Daarvoor loont het de moeite om een geefstrategie op te stellen. De onderstaande tips kunnen u daarbij helpen:
1: Bepaal uw doel
Geld geven doet u niet zomaar. Inventariseer wat u belangrijk vindt en maak een plan: wat wilt u bereiken, binnen welke periode?
2: Zie het als een investering
Net als elke andere investering vraagt ook een investering in maatschappelijk rendement om een professionele aanpak. Maak een begroting waarin u niet alleen inventariseert hoeveel geld u uittrekt om dat maatschappelijk rendement te bereiken, maar ook vaststelt hoeveel tijd u erin wilt investeren.
3: Kies de organisatie zorgvuldig
Geld geven aan een project lijkt aantrekkelijk: er is immers een direct resultaat. De school staat er. Maar wat is het resultaat op de lange termijn? Zitten er net zoveel meisjes als jongens op de school, is de weg ernaartoe veilig, is er een goede leraar, is er zicht op een vervolgopleiding voor de kinderen? Een investering in een organisatie die uw waarden deelt, kan ook uw doel op de langere termijn waarmaken. Kijk naar de strategie van de organisatie. En vergelijk appels met appels.
4: Volg uw hart, gebruik uw verstand
Geven aan een goed doel geeft pas echt voldoening als u het niet alleen met uw portemonnee doet, maar ook met uw hart. En met uw verstand uiteraard. En dat betekent: de hulp inroepen van professionals die de bomen in het bos kunnen laten zien. U hoeft het dus niet alleen te doen, en als u het professioneel aanpakt komt die betere toekomst een stuk dichterbij!
Diana van Maasdijk is auteur van het boek Goed Geven en hoofd Filantropie Advies ABN AMRO MeesPierson
Filantropen