Dromen en doneren, maar geen toezicht

Eind augustus was het raak. Na negatieve berichtgeving over crowdfundingplatforms voor bedrijfsfinanciering dit voorjaar, ging het nu mis bij een donation basedcrowdfundingplatform. Dream or Donate, een platform waar dromen (of noodzakelijke ingrepen, zoals operaties) financieel mogelijk gemaakt konden worden door middel van donaties, was opeens uit de lucht en ook de social mediakanalen van het platform waren verwijderd. Op het moment van het uit de lucht halen van Dream or Donate stonden er nog zo’n 200 campagnes live en stond er volgens bronnen zo’n € 300.000 aan donaties open^[1].  
 
Al vrij snel kwam oprichter van het platform Robert-Jan Mastenbroek in beeld met een redelijk onsamenhangende verklaring en met name zijn in het oog springende persoonlijkheid. Doordat de media volop aandacht had voor de persoon Mastenbroek, bleef de vraag of en hoe er toezicht gehouden wordt op donation based crowdfunding platforms op de achtergrond. Dat toezicht is er namelijk niet. Enkele experts en belanghebbenden bogen zich wel over deze vraag. Zo werd gepleit voor meer toezicht, een keurmerk en werd ook een branchevereniging geopperd. 
 
Nu zijn in Nederland de succesvolle donation based crowdfundingplatforms op een hand te tellen en kan het toezicht eigenlijk vrij eenvoudig geregeld worden. Er zijn namelijk maar twee belangrijke voorwaarden waar een platform aan zou moeten voldoen:

1. Donaties moeten binnenkomen op een Derdengeldenrekening
2. De governance van een organisatie moet goed geregeld zijn 

 
Wat betreft de Derdengeldenrekening: als platform ben je geen eigenaar van gelden die via het platform gestort worden. Je mag deze middelen dan ook nooit benutten voor eigen uitgaven. Daar is een derdengeldenrekening voor in het leven geroepen en die kun je of zelf aanvragen of je kunt er gebruik van maken via een Payment Service Provider. 
 
Het tweede punt gaat over de aard van de organisatie. Een donation based crowdfundingplatform staat in dienst van de gebruikers. Het kan dus niet zo zijn dat eigenbelang zwaarder weegt dan het belang van de gebruikers. Kijk daarom, voordat je gebruik maakt van een platform, wat de missie en doelstellingen zijn en of intern de procuratie geregeld is. Zijn er jaarverslagen, is er een door een accountant goedgekeurde jaarrekening voorhanden? Stort je je geld bij een eenmanszaak? Of zit er een organisatie achter? Bij twijfel, niet doen. 
 
Hoe kan dit voor de consument dan toch duidelijk gemaakt worden? Voor een deel kun je jezelf natuurlijk informeren, maar als honderden gebruikers je voor zijn gegaan, dan oogt iets al snel betrouwbaar. Daarom is een keurmerk toch niet zo’n gek idee, maar roep er niet iets nieuws voor in het leven. Wat is er al? De CBF-Erkenning is er voor fondsenwervende instellingen, dat zijn crowdfundingplatforms ook. Vanuit Stichting voordekunst zijn wij al sinds 2016 in het bezit van de CBF-Erkenning, het kan dus zeker wel. Met het CBF gaan wij dan ook graag in gesprek om te onderzoeken hoe de Erkenning nog meer op maat gemaakt kan worden voor crowdfunding platforms. Zo hoeft er niet geïnvesteerd te worden in een nieuw controlerend orgaan en kan de consument met een gerust hart blijven geven. 
 
Roy Cremers is directeur van Stichting voordekunst. Op onze websitestaan de statuten, jaarverslag met accountantscontrole en een directiereglement. Donaties komen binnen op een Derdengelden rekening bij Payment Service Provider Buckaroo. Stichting voordekunst is lid van Goede Doelen Nederland en heeft sinds 2016 de CBF-Erkenning.