In Nederland wordt veel gegeven aan kunst en cultuur. In Europa is Nederland zelfs het tweede geefland. Dat slechts weinigen dit weten, spreekt boekdelen. We zijn te bescheiden. Het geven aan kunst en cultuur moet veel meer gevierd worden. Alleen daarmee kunnen we voorkomen dat er een gure wind gaat waaien door Nederland Geefland.
Op 19 januari werd in Utrecht de Dag van het Mecenaat georganiseerd. Onder de aanwezigen bevonden zich voornamelijk directies en medewerkers van een aantal private fondsen en financiers, medewerkers development van grotere culturele instellingen, beleidsmedewerkers, onderzoekers naar het mecenaat en er was in ieder geval één major donor. De belangrijkste conclusie van de middag was dat ‘de overheid’ te makkelijk verantwoordelijkheden afschuift op particuliere gevers en dat de cultuursector hopeloos verdeeld is en blijft. Wel was er goed nieuws. Nederland is verrassend, na het Verenigd Koninkrijk, het tweede geefland van Europa. En dat terwijl er pas sinds een paar jaar echt actiever ingezet wordt op particuliere donateurs en de economie nu pas weer enigszins aantrekt. Volop kansen dus, zou je denken.
Donkere wolken
Donkere wolken pakken zich echter samen boven Nederland Geefland. Een week na de Dag van het Mecenaat werd door Staatssecretaris Wiebes (Financiën) de Evaluatie giftenaftrek naar de Kamer gestuurd. Het rapport laat er geen twijfel over bestaan: de giftenaftrek vormt een last. Vanuit de Belastingdienst wordt de uitvoerbaarheid en de doelmatigheid ervan in twijfel getrokken. Ook wordt er door belastingplichtigen en facilitators actief gefraudeerd, zo stelt de Belastingdienst. Dit overigens terwijl de Belastingdienst zelf jarenlang heeft nagelaten ANBI’s actief te controleren.
De giftenaftrek wordt bewust geframed als kostenpost waardoor het het wel heel makkelijk gemaakt wordt voor een volgend kabinet om er een streep door te zetten en fiscale voordelen te versoberen. Terwijl een fiscaal gunstig geefklimaat van cruciaal belang is voor maatschappelijke vrijgevigheid en de samenleving als geheel.
Laat de zon schijnen
Het morrelen aan de giftenaftrek heeft directe gevolgen voor zowel culturele instellingen als donateurs en treft uiteindelijk de hele samenleving. Het zou echter te makkelijk zijn nu al met een waarschuwende vinger richting de overheid te wijzen. Beter is het om hand in eigen boezem te steken en te vieren wat we hebben. We moeten er trots op zijn dat er in Nederland zoveel gegeven wordt. Het claimen van dit succes gebeurt nog veel te weinig en dat maakt de giftenaftrek kwetsbaar.
Dus culturele instellingen: wees trots op de steun die je ontvangt van particuliere gevers, vrienden en donateurs. Geef hen een prominentere plek op je website, behandel je donateurs met respect, betrek ze en zorg dat je hele organisatie van het belang van deze gulle gevers is doordrongen.
En donateurs; laat zien dat je geeft om én voor de kunst. Geven is leuk en dat mag best wel meer benadrukt worden. Wees een trotse mecenas, groot of klein. Vertel het je vrienden, deel je ervaring via social media en spoor anderen aan dit ook te doen. Goed voorbeeld doet volgen. Alleen door ons gezamenlijk als ambassadeur van een vrijgevig Nederland te profileren zal de zon in Nederland Geefland blijven schijnen.
►Auteur Roy Cremers (1983) is directeur van crowdfunding platform voordekunst.nl en is de nieuwe DDB-Expert op het gebied van cultuur.
♦Voor een uitgebreid verslag van De dag van het Mecenaat: klik hier.
►Wilt u voortaan elke donderdagochtend het laatste nieuws, opinies en achtergronden over de wereld van doneren & sociaal investeren? Voor een geheel kosteloos abonnement op DDB Journaal: klik hier.
nl
