Disruptie? Disruptie? Ga nou eens gewoon financieren man!

FWIW#53[1]
 
Het zal ergens in 2015 zijn geweest dat het woord disruptie begon rond te zoemen. Een nieuw modewoord was geboren.
 
In een interview met Marc Broere van Vice Versa Online liet Rien van Gendt recent optekenen: ‘Je hebt altijd een adequate staat nodig om dingen van algemeen nut te doen. Dat mag je nooit overlaten aan de willekeur van privaat geld, hoezeer de mensen die voor dat privaat geld zorgen ook varen op een goed moreel kompas.’
Mee eens.
 
In dat interview, met als titel het citaat ‘De filantropie is een game changer geworden’, laat Van Gendt ook optekenen: ‘Het gaat bij fondsen niet alleen om geld, maar vaker om het bedenken van oplossingen voor problemen in de samenleving. Ze willen het verschil maken.’
Als constatering klopt het, maar het is een verkeerde ontwikkeling. Vermogensfondsen, die van oudsher geld verstrekken aan goede doelen (‘grantmakers’), zijn zelden geschikt voor het bedenken van oplossingen. Dat is eigenlijk ook de conclusie van Rob Reich in zijn artikel;  Repugnant to the Very Idea of Democracy? On the Role of Foundations.
 
In 2006 stond in het blad Alliance, een blad dat veel te danken heeft aan Van Gendt, een interview met Peter Grant (zo heet hij echt). Grant’s visie is helder: ‘What is the aim of grantmaking? In most cases, it is to perform a social function or bring about a change in social conditions.
Grantmakers themselves don’t do these things; they fund others to do it.
They therefore have only indirect control over the outputs and impact of the organizations and projects they fund. Where then should the main emphasis of grantmakers be? Most writing about grantmaking has concentrated on what they should fund rather than how they should go about it.’
 
Dat is nog steeds zijn visie en, zo schreef hij mij een half jaar geleden, ‘..many grantmakers continue to fail to understand the point.’ Wie dat nog eens wil nalezen moet zijn boek The business of giving uit 2012 kopen.
 
En hij heeft gelijk denk ik. In het recente artikel in de Stanford Social Innovation Review  wordt de discussie breder getrokken met de vraag Do new Forms of Philanthropy Erode Democracy?  In dat artikel (naar aanleiding van het verschijnen van een boek waar de eerdergenoemde Rob Reich ook bij betrokken is) gaat het over ‘disruptive philanthropy’. Ontwrichtende filantropie….
 
Dat artikel eindigt met de conclusie dat grote filantropen (met veel geld) zich nog eens moeten bedenken alvorens ze op de disruptieve toer te gaan met hun eigen ‘bedenksels’ zonder dat degenen waar het om gaat betrokken zijn bij de plannenmakerij en bestedingen.
 
Vermogensfondsen dienen het werk van anderen mogelijk te maken. Negenennegentig van de honderd vermogensfondsen zijn niet opgericht, noch ingericht, om zelf oplossingen te bedenken, laat staan die uit te voeren. En dat hoeft ook niet.
Er zijn genoeg mensen met verstand van zaken die financiering zoeken. En durf dan als vermogensfonds eens wat vaker organisatiefinanciering te geven…..