Elkaar de maat nemen doen we graag, onder progressieve Nederlanders. Met zo’n wijzend vingertje eens even lekker vertellen wat een ander nog niet goed genoeg doet. En dat heeft vast een functie. Maar ik weet even niet meer welke…
Recent was ik op de Vlieg in het Oog Awards in hipsterpand Pakhuis de Zwijger. Waar door IDLeaks een jaarlijkse prijs wordt uitgereikt voor zowel de allerslechtste als de allerbeste filmpjes over ontwikkelingsvraagstukken. Die hele avond zat me eigenlijk niet lekker. Allereerst omdat er niets inhoudelijk nieuws werd gezegd ten opzichte van de edities van de voorgaande jaren. We kwamen geen stap verder dan verbazing toen bleek dat dezelfde filmmakers de prijs voor de beste én voor de slechtste film hadden gewonnen. Voor verschillende opdrachtgevers, dat dan weer wel. En het ging er ook niet over dat er in al die jaren IDLeaks nog nóóit een fondsenwervend filmpje is genomineerd in de categorie beste film. Er kwamen geen filmmakers aan het woord, en ook geen fondsenwervers. En misschien was ik de doelgroep wel helemaal niet en waren er honderden mensen die heus heel tevreden naar huis gingen. Dat kan natuurlijk.
Maar toen viel afgelopen week mijn oog op een vinnige bijzin in een stuk in de nieuwe One World. Waarin de redactie belooft voortaan zelf voortaan nooit meer ‘neokoloniaal’ te schrijven, over arme mensen als slachtoffers die door Witte Redders geholpen worden. En dat is op zich natuurlijk een ontzettend goed idee. Maar het begint bij mij onbetamelijk te jeuken als ik vervolgens lees dat dat soort slachtofferverhalen toch vooral de schuld zijn van ontwikkelingsorganisaties. Jammer. Want diezelfde organisaties zijn decennialang door de reguliere media afgericht om in élk verhaal minstens een Bekende Nederlander dan wel een duidelijk link naar iets actueels achter onze eigen dijken op te nemen, om ook maar een káns te maken op publicatie. Maar daarover geen woord.
Laat ik concluderen dat het mooi is dat de redactie van One World dat nu gaat doorbreken. Want eigenlijk had eminence grise Jan Pronk gelijk, met zijn vlammend betoog op de ID Leaks-avond om op te houden elkaar de maat te nemen en de schuld te geven, maar om sámen te strijden tegen de zelfgenoegzaamheid en het ontmenselijken van mensen met minder kansen dan u en ik. Was ik dus toch niet voor niks op die avond.
Ontwikkelings samenwerking