De rol van het bedrijfsleven binnen de filantropie wordt groter. Met de toenemende aandacht voor maatschappelijk verantwoord ondernemen begeven steeds meer MVO-afdelingen maar ook bedrijfsfondsen zich in het filantropische speelveld. Vermogensfondsenkoepel FIN ondervindt deze beweging in de dagelijkse praktijk. ‘We krijgen veel meer vragen van, maar ook óver corporate foundations dan pakweg drie jaar geleden’, zegt FIN-directeur Suzette de Boer. Inmiddels is de FIN een Corporate Foundations Circle gestart waar de verbinding wordt gelegd tussen corporates onderling en met ‘zuivere vermogensfondsen’.

Corporate versus vermogensfonds

Is een bedrijfsfonds niet ‘gewoon’ een vermogensfonds? ‘Er is wezenlijk verschil’, legt Ann Huijbregts uit. Als directeur van corporate foundation IMC Goede Doel trad zij dit jaar toe tot het FIN-bestuur. ‘Als bedrijfsfonds heb je meer stakeholders dan een vermogensfonds. Naast je externe doel en begunstigden zijn er de medewerkers, klanten, bestuurders en aandeelhouders van het bedrijf. Die complexiteit vraagt om keuzes: waar staat de foundation ten opzichte van het bedrijf, hoe betrek je de medewerkers, zijn de activiteiten inhoudelijk verbonden met de bedrijfsactiviteiten of juist niet, wordt het fonds in bepaalde mate betrokken bij de marketing of staat het er los van, is er een afbreukrisico?
Daarnaast zijn er veel overeenkomsten met vermogensfondsen. Je hebt te maken met je ‘theory of change’, beleid, evaluatie, ANBI-wetgeving, externe partners. Op die vlakken valt veel van elkaar te leren; vandaar de Corporate Foundations Circle. Corporates ontmoeten daar andere bedrijfsfondsen én ‘zuivere’ vermogensfondsen. Als bedrijfsfonds of MVO-afdeling kun je hier kennis uitwisselen en een nieuw netwerk aanboren.’

Ander perspectief, gedeeld belang

Begin november vond een bijeenkomst plaats van de Circle, met deelnemers als IBM, Arcadis, Vebego Foundation, Philips Foundation, Rabobank Foundation en GSRD Foundation. De aanwezigen blijken eensgezind over de verwachtingen. Men wil samenwerken en informatie delen. Het laatste vindt plaats aan de hand van presentaties over het onderwerp ‘effectief geven’ vanuit respectievelijk filantropisch en corporate perspectief door  familiefonds Adessium Foundation en bedrijfsfonds Vebego Foundation. ‘Ook zijn er startende bedrijfsfondsen aanwezig die graag kennis opdoen’, zegt FIN-directeur Suzette de Boer. ‘Corporates en vermogensfondsen hebben veel gedeelde belangen. Die werelden brengen we bij elkaar.’

Zuiver vermogensfonds: Adessium Foundation

Pieter Stemerding, algemeen directeur van Adessium Foundation, vertelt over de werkwijze van het nu elfjarige familiefonds. Het fonds biedt directe steun (‘bed, bad, brood’) aan mensen in kwetsbare situaties en werkt daarnaast aan systeemveranderingen op drie gebieden: Publiek Belang, Mens & Natuur en Sociale Initiatieven. Ook maakt het fonds zich sterk voor professionalisering van de filantropie, zo werd met Erasmus Universiteit het ECSP opgericht.
Adessium stelt zich op als ‘venture filantroop’: het fonds ondersteunt niet alleen financieel, maar is een betrokken partner die organisaties tevens structureel wil versterken door bij te dragen aan professionalisering en kwaliteit van de organisatie.
‘Voor systeemveranderingen bestaat geen quick fix,’ zegt Stemerding. ‘Daarom gaan we meerjarige partnerschappen aan met organisaties. Denk bijvoorbeeld aan journalistieke netwerken op het gebied van onderzoeksjournalistiek, organisaties die in Brussel actief zijn om Europees visserijbeleid te verduurzamen of Plastic Soup Foundation, die ervoor zorgde dat multinationals geen zogenoemde microbeads meer verwerken in verzorgingsproducten.’