Het onderwerp ‘big data’ is bij maatschappelijke organisaties nog zwaar onbelicht en dat is zonde, want data-analyses bieden ook in de publieke sector volop mogelijkheden om de organisatie verder te brengen. Het zou goed zijn als bestuurders inzien dat het benutten van big data ook voor hun beoogde doelen heel relevant is.
door Anne Marieke Smits*
Veranderende houding fiscus; van controleren naar zelf in control
Bestuurders van maatschappelijke organisaties realiseren zich niet altijd dat ze dat bedrijf of onderneming drijven. Ze handelen over het algemeen eerder vanuit bepaalde overtuiging dan dat ze bedrijfsmatig handelen. Terwijl ze door de fiscus wel degelijk als onderneming worden gezien, zoals ik eerder in dit blog beschreef.
In datzelfde blog benoemde ik de veranderende houding van de fiscus; van controleren naar zelf in control zijn. Uiting daarvan is de toenemende focus van de Belastingdienst op data-analyses. Voorbeeld is dat zij door kunstmatige intelligentie sneller kan zien of mensen gaan scheiden. En aangezien bij een gewijzigde burgerlijke status de kans op fouten in de aangifte inkomstenbelasting ongeveer honderd procent is, loont het de moeite om mensen vroegtijdig te wijzen op valkuilen.
Data-analyses voor financiële administratie
Maatschappelijke organisaties kunnen data-analyses in eerste instantie goed gebruiken voor de financiële administratie. Dubbele facturen en betalingen zijn immers nog aan de orde van de dag. Ook zie je bij organisaties vaak dat mensen toegang hebben tot zaken waarvoor ze niet zijn gemachtigd. Juist met data-analyses kun je dat soort zaken boven water halen, ook bij maatschappelijke organisaties. Bovendien sorteer je met data-analyse voor op eventuele fiscale veranderingen wanneer een subsidieregeling ophoudt.
Om met data-analyses aan de slag te gaan, is het belangrijk allereerst te kijken of de pakketten waarmee je binnen de organisatie werkt betrouwbaar zijn. Hoe is de governance-structuur ingericht? Doen mensen ook wat je van ze verwacht? Heb je goed geformuleerde beheersmaatregelen? Kun je monitoren dat afspraken nagekomen worden? Is degene die een contract aangaat met uitzendkrachten daar wel toe gemachtigd? Dat soort vragen moet je beantwoorden.
Bepaal je koers
Voor maatschappelijke organisaties is het zaak aan te haken en verder te denken dan alleen vandaag. Verder ook dan de komende paar jaar. Wacht niet af wat er komt, maar onderneem zelf actie. Data-analyse kan je helpen bij het bepalen van de koers voor de volgende vijf à tien jaar.
Die blik op de langere termijn vraagt van bestuurder wel een hele andere mindset. Maar ik ben ervan overtuigd dat wie die stap zet en echt met data-analyse aan de slag gaat, meer in controle zal zijn over de toekomst van zijn organisatie.
*Anne Marieke Smits is senior manager btw bij BDO Belastingadviseurs en maakt onderdeel uit van de branchegroep Maatschappelijke Organisaties.
nl
