nl
De op zijn gedachtengoed gebaseerde beweging Effective Giving pleit ervoor veel meer rationaliteit in het geefgedrag van mensen en organisaties te brengen en te kiezen voor die bestemming waar je met je ene euro het meeste verschil kunt maken. Klinkt niet zo controversieel misschien, maar als je dit consequent doorvoert, heeft het grote gevolgen voor heel veel Dikke Blauwe lezers. Stel je kunt met vijfhonderd euro tien mensen in Afrika helpen met een staaroperatie die voorkomt dat zij blind worden. Mag je met goed fatsoen dan nog wel geven aan een programma dat voor vijfhonderd euro een bijzondere dag verzorgt voor een ernstig ziek kind in Nederland? Nou nee, zouden Effective Giving aanhangers zeggen.
Denkend vanuit dit type impact rendement, beoordeel je de keuze voor de activiteit alleen op haar gevolgen. Kunst- en cultuurorganisaties redden geen levens: mee stoppen dan maar? Niet bewezen interventies uitproberen om mensen uit de armoede te halen? Geen goed idee. Het heeft de goede doelen wereld een aantal jaar geleden aardig opgeschud, maar ook boos gemaakt. Met regelmaat voer ik nog steeds verhitte discussies met mensen over deze benadering, want aan de andere kant – wat gaat er nu boven maximale impact voor je goede doel?
De impactvraag van de maand is dan ook: hoe kun je als impactmaker goed omgaan met dit controversiële gedachtengoed? Welke benadering kun je naast dit smalle impact rendementsdenken zetten?
Van effectiviteit naar waarde
Focus op effectiviteit bij het kiezen waar je in wilt investeren is natuurlijk belangrijk en daar valt nog veel te winnen, weet ik uit ervaring. Er zijn alleen andere invalshoeken die bij het maken van keuzes minstens zo belangrijk zijn. Een daarvan is die van je waarden en principes. Goed is wat aansluit bij de onderliggende waarden die je wil nastreven. Bijvoorbeeld van mens in relatie tot de medemens die anders is, tot dier en tot wat de wereld van ons vraagt. Jouw waarden bepalen waar jij je geld aan geeft en wat je daarin belangrijk vindt. Met dank aan steengoede evaluator en theoloog Wouter Rijneveld die me op dit spoor bracht.
Neem inloophuizen voor psychiatrische patiënten en daklozen die werken vanuit de presentiebenadering: het er gewoon ‘zijn’ voor mensen. Zij willen een gastvrije plek en een luisterend oor zijn, zonder te verwachten dat dat het leven van deze mensen verandert of mensen er echt beter van worden. Eigenlijk verwachten ze niets, maar bieden een enorm mooie plek voor mensen om ‘thuis’ te komen. Vanuit hun waarden dus, niet omdat ze daar met die ene euro het meeste verschil kunnen maken.
Out of the box
De waardenbenadering als aanvulling op effectiviteitsdenken is mijns inziens nodig om niet te vervallen in oud denken waarbij je alleen cijfermatige analyses vertrouwt voor de oplossing van wereldproblemen. Die manier van denken, het puur utiliteitsdenken, heeft juist voor de problemen gezorgd waar de huidige maatschappij voor staat. Ik sluit hierbij aan bij het denken van Kees Klomp die zulk belangrijk werk verricht rondom systeemverandering en de Betekeniseconomie.
Terug naar Peter Singer. Moeten we uitkijken naar zijn tijdschrift? Ik denk het wel. Nieuwe ideeën kunnen ons helpen om out of the box te denken en originele invalshoeken te leren kennen. We hebben nog genoeg maatschappelijke problemen waarvoor we de beste oplossing nog niet hebben gevonden. Maar ik geloof dat je impact groter wordt als je de kunst verstaat om in verhitte debatten ook nuance toe te laten. De huidige problemen zijn niet met zwart wit denken en utiliteitsdenken op te lossen. En dat is voor Peter Singer misschien een controversieel idee dat een plek in zijn tijdschrift kan krijgen.
Meer reflectie meer impact!
Heeft u een vraag voor Edith of een interessante kwestie? Mail de redactie: dedikkeblauwe-redactie@walburgpers.nl
* Auteur Edith Kroese is DDB-Expert Social Impact.
►Ga naar Ediths SELECT-page op deze website: daar worden staan alle artikelen van en over haar, en over impact bij elkaar.
