Het bestuur van de Stichting Coins for Care is niet van plan om de schenking van ongeveer vijfig mille aan de Donateursvereniging in te trekken. Dat advies had zij per brief van het Centraal Bureau Fondsenwerving gekregen. Het CBF, dat de Stichting in het verleden een zogenoemde Verklaring van Geen Bezwaar toekende, heeft ernstige "bedenkingen" tegen de donatie. Coins for Care-bestuurslid Esther Jacobs vindt dat het CBF vooringenomen is en zich beter kan richten op Keurmerkhouders die volgens haar niet of slecht kunnen uitleggen wat zij als beneficient hebben gedaan met het geld van Coins for Care.
De donatie van Coins for Care aan de Donateursvereniging heeft binnen en buiten de goede doelensector voor veel publiciteit gezorgd. Na het afsluiten van de nationale inzamelingsactie bleef een restbedrag van ongeveer een ton over. Het bestuur van de Stichting besloot daarop een deel van dit bedrag - ongeveer 50 mille - als "bonus" uit te keren aan een tiental van de oorspronkelijke beneficiërende goede doelen, die volgens Coins for Care een goede verantwoording hadden afgelegd over de verkregen giften. Het resterende bedrag - ook ongeveer vijftig mille - werd vervolgens toegekend aan de Donateursvereniging ter bevordering van verdere transparantie in de sector. Pikant detail was uiteraard het feit dat Esther Jacobs zowel bestuurslid van Coins for Care als van de Donateursvereniging is. Daardoor werd de schijn van belangenverstrengeling volgens velen in de sector bepaald niet vermeden. De zaak leidde o.a. tot publicaties in FM, Vakblad Fondsenwerving en De Volkskrant.
Briefwisseling op straat
Medio augustus stuurde de inmiddels gepensioneerde directeur Zwartjes van Centraal Bureau Fondsenwerving een brief aan het bestuur van Coins for Care met de dringende oproep om de gift aan de Donateursvereniging terug te draaien. Een week later reageerde het bestuur van Coins for Care met een brief die, evenals de oproep van het CBF, direct door haar openbaar werd gemaakt. Daarmee lag de zaak helemaal "op straat" (klik voor de volledige tekst van de beide brieven onderaan dit artikel).
Hoofdbezwaar CBF
Het hoofdbezwaar van het CBF wordt in haar brief van 16 augustus als volgt geformuleerd: "Het is uiterst twijfelachtig of deze uitkering [de hiervoor genoemde vijftig mille aan de DV, red.] spoort met de statutaire doelstelling van Coins for Care en met de statutair vastgelegde liquidatiebepaling. De Donateursvereniging is weliswaar fiscaal aangemerkt als een algemeen nut instelling, maar ten tijde van de actieperiode bestond ze nog niet. Daardoor is het publiek niet in de gelegenheid geweest op dit ‘goede doel' te stemmen. Ondanks wellicht gewekte verwachtingen bij de Donateursvereniging en zelfs nu het gaat om een relatief klein bedrag, geven wij u ernstig in overweging uw besluit te herzien en het uiteindelijke restbedrag onder alle participerende organisaties te verdelen. Daarbij weegt zwaar dat de initiatiefnemer van het "Coins for Care project" tevens voorzitter/initiatiefnemer van de Donateursvereniging is. Hierdoor wordt met de toekenning van gelden aan de Donateursvereniging niet alles in het werk gesteld om (de schijn van) belangenverstrengeling te vermijden."
Verbolgen
In haar reactie van 23 augustus toont het bestuur van Coins for Care zich allereerst zeer verbolgen over de timing van het CBF-bezwaar. De brief van Zwartjes - gedateerd na de geruchtmakende publicaties in Vakblad Fondsenwerving en De Volkskrant - was formeel een reactie op het door Coins for Care ingediende projectverslag over de jaren 2000-2004. Dit projectverslag werd in april van dit jaar aan het CBF gestuurd. "Allereerst schrijft u dat u met de brief wilt reageren op ons projectverslag van 24 april j.l. De datum van de brief doet echter vermoeden dat u reageert naar aanleiding van het artikel in het augustusnummer in het blad Fondsenwerving", schrijft het Coins for Care-bestuur.
Vooringenomenheid
Het stichtingsbestuur beschuldigt het CBF verder onomwonden van vooringenomenheid: "U stelt dat u in de brief wilt reageren op een aantal elementen met betrekking tot de verdeling van de opbrengst van de actie. Het is een goede zaak dat het CBF een oogje in het zeil houdt. In plaats van vragen te stellen, blijkt echter dat u uw oordeel al klaar heeft, gebaseerd op assumpties en "tweedehands informatie". Dat is teleurstellend, zeker daar de feiten gewoon op internet beschikbaar zijn en wij bereikbaar zijn voor eventuele vragen. Wij dachten dat het CBF altijd eerst bij de betreffende partij informatie inwon alvorens een oordeel te vellen?!? Hoewel wij het dus niet eens zijn met de toon van de brief, willen wij toch graag reageren op de inhoud."
Maandenlang overleg
In haar brief weerspreekt het bestuur van Coins for Care dat zij in strijd met haar eigen statuten gehandeld heeft en stelt: "Na maandenlang overleg binnen het Coins for Care bestuur, met het bestuur van de Donateursvereniging, notarissen, juristen en adviseurs heeft het bestuur van Coins for Care besloten een deel van de restgelden aan de Donateursvereniging te schenken. Deze organisatie zet zich immers in voor verbeterde transparantie en verantwoording."
Zaak afgedaan?
Met haar brief van 23 augustus beschouwt het bestuur van Coins for Care de zaak als "afgedaan". Maar is zij dat ook?
Na de openbaarmaking van de briefwisseling tussen CBF en Coins for Care nam Adri Kemps, als CBF-directeur de opvolger van Zwartjes, telefonisch contact op met Esther Jacobs. Kemps: "Ik heb Esther Jacobs gevraagd welke motieven zij had om de correspondentie openbaar te maken. Daar staat wat mij betreft niets geheims in, maar het is niet onze stijl, om het zo te zeggen. In dit telefoongesprek zijn de standpunten van beide zijden nog eens toegelicht. Ik heb aangegeven dat het CBF iedereen gelijk behandelt en dat de brief van 16 augustus allang in voorbereiding was en dus zeker geen reactie op een perspublicatie. In dit gesprek heb ik geen nieuwe inzichten gehoord die ons standpunt doen wijzigen. Wij vinden nog steeds dat er geen statutaire basis is voor de gift aan de Donateursvereniging. Het bestuur van Coins for Care was o.i. alleen bevoegd om over de verdelingsformule zelf iets te beslissen, niet over de bestemming. Zeker niet aan de Donateursvereniging, die ten tijde van bepaling van de statuten nog niet eens bestond."
De feiten
Op de vraag of het CBF op dit moment nog actie onderneemt, zegt Kemps: "Het CBF is formeel niet een direct belanghebbende. Mede gelet op het feit dat het zwaartepunt van de activiteiten van Coins for Care al weer geruime tijd geleden ligt en de Verklaring van Geen Bezwaar die wij destijds verleenden slechts een werking van anderhalf jaar heeft, heeft het CBF zich in zijn reactie willen beperken tot bedenkingen tegen elementen in de verdeling van de netto-opbrengst van de actie. Ik wil slechts oordelen over de feiten die samenhangen met de liquidatie van Coins for Care. En die liquidatie is voorzover ik weet nog niet gepasseerd."
Controle eigen keurmerkhouders
Esther Jacobs heeft, desgevraagd als bestuurslid van Coins for Care, een heel andere visie: "De zaak is afgedaan voor wat betreft de kritiek van het CBF op ons besluit om een bedrag toe te kennen aan de Donateursvereniging. Wij hebben dat besluit zeer zorgvuldig genomen, volgens alle spelregels en in alle transparantie. Het CBF is als toezichthouder helemaal niet bevoegd om zich met ons bestuursbesluit over de besteding van onze gelden bezig te houden. In plaats van zich te focussen op een subjectieve waarneming uit tweede hand en hearsay, zou het CBF zich moeten concentreren op haar hoofdtaak. En dat is de controle van haar eigen Keurmerkhouders die zich niet aan afspraken over verantwoording houden. Maar liefst 60 van de 119 beneficienten van Coins for Care nemen een loopje met de contractuele afspraken over verantwoording van de giften. Twee goede doelen-beneficienten zijn in rook opgegaan; een aantal heeft de houding ‘waar bemoeit u zich mee?' en verbazend veel goede doelen kunnen zich niet eens herinneren dat ze een contract getekend heb. Er zijn er zelfs bij die Coins for Care-geld hebben geboekt onder eigen fondswerving, tegen alle afspraken in."
Teleurgesteld
Jacobs: "Ik ben erg teleurgesteld over de houding van het CBF en over het gebrek aan verantwoording bij zoveel goede doelen. Dat de brief van Zwartjes niets te maken heeft met de publicaties over vermeende belangenverstrengeling, vind ik moeilijk te geloven. Het is wel erg frappant dat de CBF-brief een week kwam na de Volkskrant-publicatie. Zij zou ingegeven zijn als reactie op ons projectverslag. Maar dat hadden we notabene al in april ingediend."
Gevraagd of Jacobs gezien de enorme commotie en negatieve publiciteit geen spijt heeft van de beslissing om de Donateursvereniging een bedrag toe te kennen uit de restopbrengst van Coins for Care, antwoordt zij: "Wij hebben die beslissing heel weloverwogen, openlijk en volgens de regels genomen. Daarbij heeft de vrees voor negatieve publiciteit niet zwaarder gewogen dan onze intentie om de transparantie in deze sector te dienen. Ik sta dus nog steeds voor deze beslissing, al is het natuurlijk wel jammer dat er zoveel negativiteit, waarin hetzerige elementen zitten, is losgemaakt. Dat wil je als bestuur natuurlijk niet."