AMSTELVEEN (9 juni) -Veel goede doelen hebben nauwelijks idee van hun impact. Uit analyse van gegevens van ruim negenhonderd goede doelen uit de databank van het Centraal Informatiepunt Goede Doelen (CIGD) blijkt dat ze nauwelijks weten wat hun toegevoegde, maatschappelijke waarde is.
"Het meten van impact begint met een duidelijk omschreven doelstelling", zegt onderzoeker Kellie Liket, van het Erasmus Centrum voor Strategische Filantropie in Trouw. Zelfs die ontbreekt vaak. Want uit de database blijkt dat maar vier van de tien organisaties in hun doelstelling hebben opgenomen wie de primaire doelgroep is, wat de beoogde verandering is en wat de hoofdactiviteiten zijn om de verandering te bereiken. Zes van de tien organisaties hebben slechts een van de drie elementen in hun doelstelling opgenomen. Eén op de drie goede doelen heeft alleen de hoofddoelstelling omschreven en niet duidelijk geformuleerd wat de missie is, op wie de activiteiten zijn gericht en wat het te bereiken doel is. "Die organisaties weten dus in feite niet wat ze doen", aldus Liket.
Negatieve effecten
Ook is er een gebrek aan aandacht voor neveneffecten. "Er wordt weinig aandacht gegeven aan de negatieve effecten van activiteiten op anderen dan de doelgroep", vertelt Liket. "Een kledinginzamelingsactie voor Hongarije bijvoorbeeld, kan tot gevolg hebben dat de lokale verkopers failliet gaan. Een internetcursus om de sociale isolatie van ouderen in verzorgingstehuizen te verminderen kan de eenzaamheid juist vergroten van ouderen die niet mee kunnen doen."
Eerder onderzoek
In oktober vorig jaar bleek na onderzoek van Motivaction in opdracht van PWC ook al dat de helft van de onderzochte goede doelen vindt dat ze wel transparant zijn over wat ze doen, maar niet over het daadwerkelijk bereikte effect. Alle respondenten gaven aan dat het zichtbaar maken van impact essentieel is, maar een vijfde meet niet of hun inspanningen daadwerkelijk leiden tot het gewenste effect. Wel bleek eind vorig jaar dat goede doelen aanmerkelijk beter scoren op het inzichtelijk maken van hun beleid, doelen, bestedingen, governance en fondsenwervende inspanningen dan vijf jaar geleden.
Impact-special FM
De bevindingen van PWC en ECSP/CIGD sluiten aan bij de gedachten van dr. Karen Maas van het Erasmus Centre for Strategic Philanthropy. In een geheel aan het thema ‘impact' gewijde editie van FM (medio 2010) geeft zij aan dat er intussen verschillende wetenschappelijke methoden voor het meten van impact door non profits, zoals goede doelen, bestaan. Er zijn echter nog maar weinig goede doelen die het impactdenken in hun organisatie een centrale plaats hebben gegeven. Een uitzondering hierop vormt onder andere de Nederlandse Hartstichting, die als een van de eerste Nederlandse goede doelen een uitgebreid wetenschappelijk onderzoek liet uitvoeren naar de impact van haar bestedingen.