In China is een nieuw soort non-profit opgestaan: de subversive charity. Deze organisaties profileren zich alleen op internet en kunnen zo de regels die door de Chinese overheid zijn opgesteld voor NGO’s omzeilen. Op deze manier kunnen ze gemakkelijker fondsen werven, Chinese burgers bij hun doel betrekken en politiekgevoelige onderwerpen aan de kaak stellen.
De enorme groei van China in de afgelopen drie decennia op economisch gebied heeft ook een aantal nadelen met zich meegebracht, vooral op maatschappelijk gebied. Milieuproblemen, voedselschandalen, zelfmoord onder migranten, het zijn onderwerpen waar de Chinese overheid flinke steken heeft laten vallen. De traditionele NGO’s die zich met deze zaken bezighouden hebben hier tot nu toe niet adequaat op kunnen reageren. Sterker nog, ze worden aangemerkt als bureaucratisch en corrupt.
Social media zijn de sleutel
De toenemende Chinese middenklasse is nu opgestaan om het heft in eigen handen te nemen. Veel mogelijkheden zijn er echter niet, omdat er nogal wat restricties zijn wat betreft het collectief handelen in China. Een paar jaar geleden begon een aantal goede doelencampagnes uit China op social media te verschijnen en die aanpak blijkt nu te werken. Het internet blijkt een effectief kanaal om Chinezen te bereiken. En zo hanteren subversive charities een nieuw model van civil society activisme in een maatschappij waarin veel politieke restricties zijn in publiek fondsenwerven.
Stem tegen het beleid
Deze organisaties zijn een soort op zich. Ze zijn geen NGO’s, worden ook niet als permanent gezien; het zijn veelal projecten in plaats van echte organisaties. En daardoor worden ze ook als politiek ‘veilig’ gezien. Toch zijn ze wel degelijk politiek georiënteerd. Want in tegenstelling tot het fondsenwerven via social media in het westen, worden online donaties in China gezien als een stem tegen het beleid van de overheid.
Democratie
Voorbeelden van deze nieuwe organisaties, zoals Deng Fei’s ‘Free Lunch’, Rou Tangseng’s ‘Food Delivery Party’, en Wang Keqin’s ‘Love Save Pneumoconiosis’, zijn succesvol gebleken. Ze kregen niet alleen veel respons, maar haalden ook miljoenen renmimbi (RMB, de Chinese munteenheid) op. En dat steunt niet alleen hun goede doel; deze campagnes dragen ook bij uit democratisch oogpunt en geven Chinese burgers de kracht om daadwerkelijk iets te doen.
Voor meer informatie over filantropie in China en over deze nieuwe vorm van fondsenwerven, heeft Stanford Social Innovation Review het artikel ‘The Emergence of Subversive Charities’ in China gepubliceerd. Klik hier om het te lezen.
nl
