nl
De publieke verontwaardiging raast er vervolgens overheen. Als ‘big wave surfers’ op een grote golf. Van een grote nieuwsgolf kan je lang plezier hebben. Het leger van commentatoren dat – veelal anoniem – hun ongezouten, ongefundeerde meningen spuit, zwelt mee met de golf en geniet van de kracht ervan.
In het midden
Je eigen oordeelsvorming wordt er ongetwijfeld door beïnvloed. Ik betrap mezelf op: ‘…als dat waar is dan…’ Vul maar in met je eigen gedachten, je hebt ze ongetwijfeld. Maar ik probeer wel ‘als dat waar is’ als richtsnoer te houden en voorzichtig te zijn met mijn oordeel. Er is zoveel dat je niet ziet door eenzijdige berichtgeving, het presenteren van slechts een deel van de omstandigheden en de feiten, en handige framing. De waarheid is net zo goed zo klaar als een klontje als dat hij in het midden ligt. Neutraal luisteren en het uitstellen van je oordeel – wat je in je rol als toezichthouder zo goed mogelijk probeert te doen – zijn spieren die je iedere dag weer moet trainen.
De golf slaat uiteindelijk neer. Dat is niet zonder gevaar. Wie eronder komt, is overgeleverd aan het geweld. Letterlijk en figuurlijk. Hoofdofficier van Justitie Michiel Zwinkels uit vandaag in de NRC niet voor niets zijn zorgen over stemmingmakerij en insinuaties zonder onderbouwing op social media, met alle gevolgen van dien voor degene die in het vizier komt. ‘Vrijheid van meningsuiting is een groot goed, maar is ook niet onbeperkt.’ […] ‘Het zou funest zijn als mensen bang zijn zich uit te spreken in een maatschappelijk debat.’
Kwetsbaar
De goededoelensector is kwetsbaar voor publieke verontwaardiging. Middels de Erkenningsregeling, de rol van de brede Commissie Normstelling, grotere transparantie en goed bestuur en toezicht, geeft de sector antwoord op signalen uit de omgeving. De maatschappelijke relevantie van goede doelen blijkt uit de rol die de organisaties vervullen voor de duizenden betrokkenen, van ervaringsdeskundigen tot vrijwilligers, bij gezondheidsdoelen, welzijn, natuur en cultuur. De wijze van stakeholderparticipatie krijgt steeds meer vorm en inhoud, passend bij de organisaties.
Social Audit
Ook gisteren in de NRC (de actualiteit helpt hier de deadlinewerker) wordt het idee van ‘Social Audit’ aangedragen door filosoof Rutger Claasen, hoogleraar politieke filosofie en economische ethiek. ‘Geef burgers een rol in het beoordelen van bedrijven’, kopt hij. Zit hier wellicht een idee in verpakt dat relevant kan zijn voor de goededoelensector? vraag ik mij af. Een open dialoog met stakeholders over de materiële en immateriële bijdrage van de organisatie kan wederzijds begrip vergroten, de relatie versterken en behoeften verhelderen.
Met de invoering van de WBTR hebben bestuurders en toezichthouders een verdergaande wettelijke plicht zich in te spannen voor de doelstelling van de stichting. Je stakeholders niet alleen zien als je maatschappelijk aandeelhouders, maar ook invulling geven aan die rol zou een nieuwe impuls kunnen geven aan transparantie en de maatschappelijke relevantie van de organisatie uitvergroten. Democratisering van de governance lijkt me het onderzoeken waard als antwoord op ongebreidelde publieke ‘naming en shaming’.
* Auteur Marlies de Ruyter de Wildt is in de filantropiesector o.a. bekend als voorzitter van de raad van toezicht van de Hersenstichting (tot feb 2020) en voorzitter van het bestuur van de Stichting Intern Toezicht Goede Doelen (ITGD). Marlies publiceert als DDB-Expert ‘Toezicht’ regelmatig op persoonlijke titel over allerlei onderwerpen die een raakvlak hebben met goed bestuur, reputatie, positionering, leiderschap en verandering.
►Lees het introductie-artikel over Marlies: klik hier
►Wilt u meer artikelen van en over Marlies lezen? Ga dan naar haar Select Page op deze website: klik hier.
