De Minister van Rechtsbescherming, Sander Dekker, is coördinerend bewindsman voor de filantropische sector. In die hoedanigheid heeft hij op 18 oktober een brief naar de Tweede Kamer gestuurd onder de titel ‘Beleidsvisie op filantropie’. Het is met name een reactie op het verkennend onderzoek van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) dat eerder verscheen. Beide documenten bevatten veel warme woorden over de sector van het maatschappelijk initiatief, maar stellen nogal teleur als het om de uitwerking gaat.
Reageren? Mail ons, of reageer via Twitter, Facebook of Linkedin.
Ook een bijdrage schrijven voor De Dikke Blauwe? Klik dan hier.
De WRR bepleit dat overheid, markt en filantropie ieder in hun eigen domein blijven, maar miskent daarmee de vele overlappingen die er in de praktijk zijn. Tussen overheid en filantropie zijn die er bijvoorbeeld waar onze sector problemen opspoort en benoemt die uiteindelijk vragen om overheidsregulering of -handelen. Tussen filantropie en bedrijfsleven waar de filantropie initiatieven initieert die uiteindelijk leiden tot een product op de markt (zoals de Nierstichting met de ontwikkeling van een kunstnier), terwijl steeds meer bedrijven zich bewust inzetten voor het oplossen van maatschappelijke problemen bijvoorbeeld rond duurzaamheid. De opvatting van de WRR is daarom nogal statisch en theoretisch en naar mijn mening een gemiste kans.
Wat doet het kabinet hier nu mee? De minister wijdt veel warme woorden aan de sector. ‘Het kabinet waardeert de functies van filantropie, zoals de WRR-auteurs die beschrijven, alsmede de toegevoegde waarde van de filantropie voor de sociale cohesie en de pluriforme democratie van Nederland.’ En ‘Het kabinet acht het stimuleren van geefgedrag bovendien noodzakelijk, gelet op de afname in traditionele vrijgevigheid.’ Als hij dat werkelijk meent dan vind ik het onbegrijpelijk dat deze minister met een voornemen komt om filantropische organisaties te verplichten giften boven de €15.000 openbaar te maken. Verzin dan een ander instrument om financiering van moskeeën vanuit Saoedi-Arabië tegen te houden. Misschien wordt dat ook wel overwogen want verderop zegt de brief dat ‘het kabinet bij beleidsinitiatieven die de sector raken het belang van filantropie zorgvuldig afweegt tegen andere maatschappelijke belangen.’ Maar vooralsnog ben ik er niet gerust op dat de belangen van de filantropie bij deze minister in goede handen zijn. Het voornemen aan het eind van de brief om in een aantal kleinere bijeenkomsten te verkennen hoe overheid en filantropie kunnen samenwerken sterken mij in die gedachte. Het is net iets te veel ‘Gaat u maar rustig slapen dan komt alles wel goed’ en als een bewindsman zoiets zegt is er juist reden voor ongerustheid.
Aan de ene kant is er een algemene waardering voor de sector, aan de andere kant worden op deelterreinen maatregelen voorgesteld die een negatief effect hebben op de relatie tussen filantropische instellingen en hun achterban rond de openbaarheid en aftrekbaarheid van giften, maar ook de beperkingen in telemarketing. Er lijkt geen regie te zijn op dit soort maatregelen en daarom vind ik de brief hinken op twee gedachten,
Wat onze sector nog nooit heeft overwogen is het mobiliseren van de miljoenen mensen die als vrijwilliger, collectant of donateur tot onze achterban behoren. Je kunt er het Malieveld meerdere keren mee vol krijgen of misschien nog wel intelligentere manieren verzinnen om aandacht te vragen. Toch iets om eens te overwegen voor onze brancheorganisaties.
Klik hier om de brief te lezen. Hier is ook een link te vinden naar het WRR-rapport.
Filantropie