Nederland gaf in 2015 in totaal ruim 5,7 miljard euro aan goede doelen. Het totaalbedrag is de optelsom van de geschatte giften van huishoudens, nalatenschappen, fondsen, bedrijven en kansspelen. Alle partijen gaven in 2015 meer dan in 2013. Vooral de bijdragen van bedrijven zijn hoger geworden. Dit blijkt uit het tweejaarlijkse onderzoek Geven in Nederland van de Vrije Universiteit. Ook al namen de giften de laatste jaren toe, over de afgelopen twintig jaar signaleren de onderzoekers een duidelijk negatieve trend: de vrijgevigheid van Nederlandse huishoudens als deel van het inkomen vertoont sinds 1999 een daling. Huishoudens gaven in 2015 0,69 procent van het besteedbaar inkomen aan goede doelen. In 1999 was dat nog 0,93 procent.
Huishoudens geven 2,6 miljard euro, waarvan het meest naar kerk en levensbeschouwing gaat. Bij de bedrijven zijn sport en recreatie de populairste doelen. Bedrijven geven 2 miljard euro, waarvan een steeds groter deel in de vorm van tijd en mankracht. Uit de kansspelen, die 524 miljoen euro geven, ontvangt de categorie internationale hulp het meeste geld.
Nalatenschappen
De inkomsten uit nalatenschappen, waarvoor de onderzoekers op basis van incomplete gegevens een schatting moesten maken, vertonen in de afgelopen twintig jaar een groei en die zet ook nu door. In 2015 lieten Nederlanders ten minste 289 miljoen euro na aan goede doelenorganisaties. Nalatenschappen komen vooral ten goede aan doelen op het terrein van gezondheid.
Jubileumeditie
De elfde editie van ‘Geven in Nederland’ is een jubileumeditie waarin de onderzoekers dieperliggende trends over de afgelopen twintig jaar signaleren. Hun boodschap is duidelijk: de vrijgevigheid in Nederland in algemene zin staat duidelijk onder druk. Gemeten in het percentage van het bbp dat aan filantropie wordt besteed, is onze vrijgevigheid in de afgelopen twee decennia duidelijk afgenomen, van 0,96 procent in 1999 naar 0,77 procent in 2015.
Verklaring afname geefgedrag
Voor een deel kan de afname van het geefgedrag volgens de wetenschappers worden verklaard door veranderingen in de samenstelling van de Nederlandse bevolking. De ontkerkelijking is de belangrijkste trend. Kerkelijke Nederlanders geven meer dan onkerkelijke.
Een andere belangrijke verklaring voor de afnemende giften onder huishoudens is volgens de onderzoekers dat Nederlanders steeds minder prosociaal zijn ingesteld. Het lijkt erop dat Nederlanders over het algemeen minder opofferingsgezind zijn, minder emotioneel betrokken zijn bij anderen die het minder hebben, zich minder verantwoordelijk voelen voor de samenleving en minder vertrouwen hebben in medeburgers.
Vrijwilligerswerk
Deze observatie wordt ondersteund door de cijfers over vrijwilligerswerk. In 2016 deed 36 procent van de Nederlanders vrijwilligerswerk: de afgelopen twee jaar is het aantal uren dat vrijwilligers aan vrijwilligerswerk besteden verder afgenomen van gemiddeld 18 uur naar 14,5 uur per maand.
Fondsenwerving minder effectief
Ook is fondsenwerving minder effectief geworden. Goede doelenorganisaties bereiken sinds 2001 een steeds kleiner deel van de huishoudens. Bovendien blijkt dat de geefbereidheid bij fondsenwervingsacties sterk is verminderd. Het percentage van de bevolking dat geeft op verzoek is gedaald van 80 procent in 2004 naar 53 procent in 2016. ►Wilt u het volledige onderzoek, alle tabellen, grafieken en analyses lezen, bestel dan hier het boek Geven in Nederland.
nl
