nl
Het belangrijkste punt dat ik wil aanroeren is dit: besturen dienen zich te realiseren dat governance niet beperkt is tot de bestedingen van fondsen, maar ook haar investeringen omvat. Zelfs wanneer het bestuur afstand houdt tot de dagelijkse operaties blijft men verantwoordelijk voor het investeringsbeleid.
De implementatie van het investeringsbeleid - het management van de portfolio - kan gedelegeerd worden aan ‘professionals', maar de verantwoordelijkheid voor de investering van het fondsvermogen kan niet worden gedelegeerd. Ook wanneer een Investment Committee is ingesteld, moet het bestuur zich bewust blijven van haar verantwoordelijkheid.
Deze verantwoordelijkheid bestaat uit een aantal elementen: het formuleren van objectieven op basis van de gewenste investeringsopbrengsten, vaststellen van acceptabele risico's, het formuleren van de toepasselijke asset allocatie, het goedkeuren van de structuur van beheerders en managers van het vermogen, en de monitoring van het gehele investeringsprogramma, om vast te kunnen stellen of dit nog altijd in overeenstemming is met het investeringsbeleid.
Helaas denken besturen soms dat zij het gehele investeringstraject kunnen uitbesteden aan externen, vaak een gepensioneerde bankier of penningmeester. Soms wordt zelfs gedelegeerd naar een investment consultant, zonder dat vanuit het bestuur een adequate tegenmacht wordt uitgeoefend. Besturen denken dat zij zich op deze manier ten volle kunnen concentreren op de bestedingen, op het behalen van hun charitatieve doelstellingen, ervan uitgaande dat de beschikbare financiële middelen een gegeven zijn, het resultaat van een extern proces.
Ik raad aan dat besturen hun strategische rol in het investeringsproces niet uit handen geven, terwijl zij ondertussen buitenstaanders wel een rol laten spelen in het managen van de investeringsportfolio (aandelenselectie, investment manager selectie, performance meting).
De afgelopen twee jaar is er een steeds intensievere discussie gaande over de afstemming van investerings- en bestedingsbeleid. Het ijzeren gordijn tussen deze twee lijkt weg te zijn gevallen. Het gevolg is dat steeds vaker duurzaam en sociaal verantwoord wordt geïnvesteerd, en dat investering beter in lijn zijn met de missie (mission related investment: MRI). Toch wordt het vraagstuk formeel maar zelden aangeroerd door besturen. Ook het vraagstuk van de verantwoordelijkheid van het bestuur blijft grotendeels een blinde vlek.
In een recent artikel van Andrew Milner wordt gesuggereerd dat de meeste investeringsadviseurs het niet tot hun rol vinden behoren om fondsen te stimuleren om na te denken over de relatie tussen investeringsbeleid en bestedingsbeleid. In mijn opinie is dat een van de twee redenen dat vermogensfondsen relatief langzaam duurzaam en verantwoord zijn gaan investeren. De andere reden is dat, zoals ik eerder al aangaf, besturen de neiging hebben investeringsbeleid te delegeren aan externe professionals. Als een organisatie de scheiding tussen bestedingen en investeringen institutionaliseert, kan niet worden verwacht dat een geïntegreerde aanpak van de het investeren van gelden en het uitgeven aan charitatieve doeleinden wordt gehanteerd. Onder deze omstandigheden lopen de fondsen de mogelijkheid mis om hun vermogen ten volle aan te wenden voor het bevorderen van het behalen van hun statutaire doelen.
Rien van Gendt is consultant en voorzitter van de vereniging Fondsen in Nederland (FIN). Dit artikel is een vertaling van het artikel dat eerder in Alliance Magazine verscheen.
