Het goede antwoord is a: 'The best of times'

De vluchtelingencrisis is een testcase voor heel Europa. Niet alleen voor de EU en nationale overheden, maar ook voor de filantropie, zo stelde journalist Lyce Doucet, hoogste baas van de internationale BBC-correspondenten, vorige week voor meer dan 700 van de belangrijkste bestuurders van Europese vermogensfondsen. Die waren in Amsterdam gekomen voor het 27e jaarcongres van hun koepel EFC om te praten over hun eigen toekomst. Een toekomst in een snel veranderende wereld, die vraagt om concrete en duurzame oplossingen van kolossale problemen. Zoals de humanitaire ramp die 'vluchtelingencrisis' heet.
Doucet was zo verstandig om niet over geld te beginnen - de EFC schat haar achterban op een slordige 500 miljard euro aan goed geld - maar de focus te verplaatsen naar de behoeften van de slachtoffers zelf: wat hebben zij nodig? Begin eens met vragen! En als je dan geeft, geef dan niet per se meer, maar geef slimmer.
EU-commissaris Kristalina Georgieva, een andere 'outsider' tijdens het congres, zinspeelde daarbij op de kracht van burgerfondsen om de machten van het goede op nationaal niveau te verbinden en te versterken. Haar oproep om het xenofobe populisme een halt te helpen toeroepen, was een kristalhelder, politiek statement zoals we die zelden uit Brussel horen.
Krachten bundelen, lokaal beginnen, problemen vermenselijken (het gaat niet over 'migranten', maar over papa's, mama's en kinderen), kennis durven delen en - een fraaie bijdrage voor wat betreft dat laatste van Prinses Laurentien- vooral je ego lekker thuislaten. Dat waren adviezen die de fondsen ter harte moeten nemen. Niet straks, maar nu.
Doucet: 'Niet alleen de bankensector, maar ook de filantropie is - in elk geval moreel - too big to fail.' En onder verwijzing naar de beroemde beginregel van Dickens' Tale of Two Cities: 'U bepaalt of wij in the best of times, or the worst of times leven.'
The Best of Times? Het lijkt een bijna onmogelijke opgave, die onder cynisme en doemdenken al bijna spontaan lijkt te bezwijken, maar filantropie is door de eeuwen heen een grote humaniserende kracht gebleken. Na 'Amsterdam 2016' zal blijken hoe groot die kracht ook op Europees niveau is.